Kent Parklarında Yenilebilir Bitki Talebine Etki Eden Kullanıcı Özellikleri

Kentlerdeki ekonomik, sosyolojik, ekolojik, kültürel gelişim ve değişimler paralelinde ortaya çıkan bir takım sorunlar, yenilebilir peyzaj kavramını gündeme getirmiştir. Kent parkları; sayısız işlevleri olan, kentlilerin yaşam kaliteleri üzerinde önemli role sahip kamusal alanlardır. Yenilebilir peyzaj kriterlerine göre düzenlenen kent parkları, kentlilere doğa ile bütünleşme olanağı sağlamasının yanı sıra, parkın ölçeğine ve konumuna bağlı olarak, kullanıcı ile mekan arasında duygusal bağı sağlar. Ekoloji ve çevre koruma konusunda farkındalığın artırılması, bilinçli ve daha sağlıklı bir çevrede yaşama olanağının sağlanması gibi birçok katkıda bulunabilir. Üstelik, yenilebilir peyzaj mevcut kent parklarına ekolojik tasarım kriterlerine göre yapılacak bir takım iyileştirme çalışmaları ile de kazandırılabilir. Bu çalışmanın amacı; Trabzon’da benzer ekolojik koşullara sahip alanlar üzerinde bulunan Meydan parkı, Atapark ve Fatih parkı ile bu parkların barındırdığı mevcut peyzaj bitkilerini inceleyerek yenilebilir bitkiler ile peyzaj bitkilerini görsel ve fonksiyonel olarak kıyaslamaktır. Buradan hareketle bu anlayışın kullanıcı kitlesi tarafından geniş ölçüde benimsenmesine ve daha sürdürülebilir gıda sistemleri ve kentsel arazi kullanımlarına geçiş için büyük bir olanak sağlaması amaçlanmaktadır.

Anahtar Kelimeler:

Yenilebilir peyzaj, ekolojik peyzaj tasarımı, kent parkları, yenilebilir bitki, peyzaj bitkileri.

Characteristics of Users Affecting Edible Plant Demand in Urban Parks

The term edible landscape became very popular especially because of some problems related with some cultural, sociological, ecological and economical changes in urban areas. While urban parks have important roles on life quality of those who live in urban areas, they also have many different functions. Urban parks, which are designed to have edible landscapes inside, make it possible for those who live in urban areas to feel comfortable making them feel close to the nature and create an emotional relation with the users. Apart from this, they make a great contribution to awareness of ecology and environmental conservation. Furthermore, edible landscapes can be added to existing urban parks by some rehabilitation studies following some design principles. Main purpose of this study is to evaluate three different urban parks in Trabzon regarding their edible plant potentials by questioning the users’ approaches. From this point of view, this understanding is intended to be widely adopted by the user and to provide a great opportunity for transition to more sustainable food systems and urban land uses.

Keywords:

Edible landscape, ecological landscape design, urban parks, edible plant, landscape plants.,

PDF

___

Aksoy, H.H. 2008. Küba’da Eğitim. Eğitimde Reform Dersi Dönem Sonu Değerlendirme Çalışması, Ankara.
Aksoy, Y., Akpınar, A. 2011. Yeşil alan kullanımı ve yeşil alan gereksinimi üzerine bir araştırma İstanbul ili Fatih ilçesi örneği. İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi 10(20): 81-96.
Askan, G., Yılmaz, H. 2016. Erzincan kenti açık-yeşil alanlarında kullanılan bitkisel materyalin belirlenmesi. Erzincan Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 9(1): 57-74.
Anonim, 1994. Küba Ülke Etüdü. İstanbul Ticaret Odası, Yayın No: 1994-3, İstanbul, 1994.
Brezan, R. 2007. The Edible Landscape an Urban Farming Renaissance?. City Farmer, Canada’s Office of Urban Agriculture. Çelik, F. 2017. The importance of edible landscape in the cities. Turkish Journal of Agriculture – Food Science and Technology, 2: 118-124.
Kösa, S., Atik, M. 2013. Bitkisel peyzaj tasarımında renk ve form; çınar (Platanus orientalis) ve sığla (Liquidambar orientalis) kullanımında peyzaj mimarlığı öğrencilerinin tercihleri. Artvin Çoruh Üniversitesi Orman Fakültesi Dergisi, 14(1): 13-24.
MacKelvie, J. 2014. Edible Landscaping: Student Themes and Implications for Decolonization. Master’s Thesis, The Faculty of Humboldt State University, Arcata.
Özer, S., Atabeyoğlu, Ö., Zengin, M. 2009. Prunus spinosa L. (Çakal Eriği)’nin Peyzaj mimarlığı çalışma sahasında kullanım olanakları. GOÜ. Ziraat Fakültesi Dergisi, 26(2): 1-7.
Sandal, E.K., Karademir, N. 2013. Kahramanmaraş’ta yeşil alanların yeterliliği ile halkın beklentilerinin ve bilinç düzeyinin belirlenmesi. Doğu Coğrafya Dergisi, s. 18-29.
Superfisky, K. 2010. Weeding Two Monocultures with One Hoe: How Edible Landscaping Can Simultaneously Ease Issues Associated With Industrialized Agricultural Production and America’s Obsession with The Lawn, Food. Land and Society, 1-22.
Taşdemir, D. 2011. Çağdaş Peyzaj Mimarlarının Yaklaşımları Çerçevesinde Peyzaj Mimarlığının Gelişim Süreci, Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara, (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi).
Von Hoffen, L.P., Säumel, I. 2014. Orchards for edible cities: cadmium and lead content in nuts, berries, pome and stone fruits harvested within the inner city neighborhoods in Berlin, Germany. Ecotoxicology and Environmental Safety, 101: 233-239.
Yalçınalp, E., Meral, A., Doğan, E. 2017. Duvar yüzeylerindeki tarımsal kaçakların belirlenmesi ve duvarlarda yenilebilir bitki potansiyelinin geliştirilmesi. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 4(2): 169-178.