Tarımsal Kalkınma, Sulama ve Su Ürünleri Kooperatiflerinde Kurumsal Yapı ve Yönetici Profilinin Tespiti: Çanakkale İli Örneği

Tüm ülkelerde olduğu gibi Türkiye’de de özel bir öneme sahip olan kooperatifler üzerine geliştirilen çeşitli stratejiler vardır. Bu stratejiler kooperatifçiliğin gelişerek üçüncü bir sektör haline dönüşmesi üzerine kurgulanmıştır. Kooperatiflerden sorumlu ilgili bakanlıkların stratejileri ve Birleşmiş Milletler (BM), Uluslararası Kooperatifler Birliği (ICA), Ekonomik Kalkınma, İşbirliği Örgütü (OECD) gibi uluslararası kuruluşların stratejilerinin başarısı mevcut kooperatiflerin kurumsal yapılarına ve yönetici profillerine göre değişecektir. Bu çalışmada tarımsal kooperatiflerden olan tarımsal kalkınma, sulama ve su ürünleri kooperatiflerinin kurumsal yapıları ve yönetici profillerinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Araştırma sonuçlarından kooperatif yöneticilerinin %4,66’sının üniversite mezunu olması, kooperatif büro personeli sayısının ortalama 0,17 kişi olması, su ürünleri kooperatiflerinin%50’sinde kooperatif hizmet binasının olmaması ilgi çeken bulgulardan bazılarıdır. Kooperatiflerin kurumsal yapıları ve yönetici profilleri kooperatifçilik bilincinin geliştirilmesinde etkilidir. Örneğin kooperatif yöneticilerinin kooperatif konusunda eğitim alma isteklerinde tarımsal yayınlara üye olmaları, internet kullanmaları, arazi varlıkları, kooperatifin bina varlığı, kooperatifin türü etkili olmaktadır. Araştırma bulguları neticesinde tarımsal kooperatiflerin kurumsal güçlendirmeye ihtiyacı olduğu söylenebilir

Anahtar Kelimeler:

Çiftçi kooperatifleri, kooperatif altyapısı, kooperatif yöneticisi

Determination of Corporate Structure and Manager Profile in Agricultural Development, Irrigation and Fisheries Cooperatives: Çanakkale Province Case

There are several strategies on cooperatives these has a special importance in Turkey as in all developed countries. These strategies are based on the transformation of cooperatives into a third sector. The strategies of the relevant ministries responsible for cooperatives and the strategies of international organizations such as the United Nations (UN), the International Cooperatives Association (ICA), the Organization for Economic Co-operation, and the Organization for Cooperation (OECD) will vary according to the institutional structures and governance profiles of the existing cooperatives. In this study, it was aimed to reveal the institutional structures and management profiles of agricultural cooperatives, irrigation and fisheries cooperatives. According to the results of the study, 4.60% of the cooperative managers are university graduates and the average of cooperative office workers is 0.17. There is no cooperative service building in 50% of fisheries cooperatives. The institutional structures and management profiles of cooperatives are effective in the development of cooperatives awareness. For example, in the willingness of the cooperative managers to receive training on the cooperative, being members of agricultural publications, using the internet, land assets, the presence of the cooperative and the type of the cooperative are effective. As a result of the research findings, it can be said that agricultural cooperatives need institutional strengthening.

Keywords:

Farmer cooperatives, cooperative infrastructure, cooperative manager.,

PDF

___

Adrian, J.L., Green, T.W. 2001. Agricultural economics association of Georgia Agricultural cooperative managers and the business environment. Journal of Agribusiness, 19(1)(Spring 2001):17S33.
Bond, J.K. 2009. Cooperative financial performance and board of director characteristics: A quantitative investigation. Journal of Cooperatives, 22: 22-44.
Ceylan, E. 2018, Köy Kalkınma Kooperatiflerinde Etik ve Sosyal Sorumluluğun Araştırılması; Kastamonu Köy Kalkınma ve Diğer Tarımsal Amaçlı Kooperatifler Birliği Örneği, Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı İşletme Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
Demir, E. 2003. Tarım Kredi Kooperatiflerinin Kooperatif İşletmeciliği Yönünden Analizi (Ankara Bölge Birliği Örneği), Ankara Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı Doktora Tezi, Ankara.
Everest, B., Yavaş, A.G., Tatar, E., Çakar, F., Acar, İ. 2019. Çiftçilerin Kooperatifçilik eğitimi alma isteğini etkileyen faktörler: Çanakkale ili örneği. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, 34: ISSN: 1308-8750, doi: 10.7161/omuanajas.408742.
Everest, B. 2018. Türkiye’de kooperatifçiliğin nicelik, mevzuat ve kamu yönetimi boyutlarıyla irdelenmesi. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi Dergisi, 53(3): 1008-1018.
Everest, B., Niyaz, Ö.C., Tan, S., Yercan, M. 2018. Tüketicilerin Kooperatif markalı ürünleri tercihinin incelenmesi: Çanakkale ili örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 5(4): 516-522.
Everest B., Tan S. 2016. A study on cooperative relationship and social interaction with other disciplines. International Balkan and Near Eastern Social Sciences Conference Series IBANESS Conference Series, Plovdiv, Bulgaristan, pp.208-213.
Franken, J., Cook, M. 2017. A Descriptive summary of cooperative governance and performance. Journal of Cooperatives, 32: 23-45.
Güreşçi, E., Gönç, M. 2017. Türkiye’de kooperatiflerin temel sorunları ve çözüm önerileri üzerine düşünceler. Üçüncü Sektör Sosyal Ekonomi, 52(Özel Sayı): 219-229.
Kılıç, B. 2011. Samsun İlindeki Tarımsal Kalkınma Kooperatiflerinde Ortak-Kooperatif İlişkilerinin Analizi, Ondokuz Mayıs üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarım Ekonomisi Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi.
Newbold, P. 1995. Statistic for Business and Economics. Prentice-Hall, New Jersey.
OECD, 2019. G20/OECD Kurumsal Yönetim İlkeleri, file:///D:/oecd%20kurumsal%20yönetim%20ilkeleri.pdf (Erişim tarihi: 01.01.2019).
Oladejo, M., O., 2013. Stakeholder’s perception of cooperative societies as a micro-credit delivery channel in the Nigerian financial sector reform era. IRMBR Journal, ISSN: 2306-9007, 2(2): 457-469.
Ormancılık Kooperatifleri Merkez Birliği, 2019. IRFO Projesi, http://www.orkoop.org.tr/proje1b.html (Erişim tarihi: 01.01.2019).
Österberg, P., Hakelius, K., Nilsson, J. 2007. Members’ Perception of their Participation in the Governance of Cooperatives: The Key to Trust and Commitment in Agricultural Cooperatives. Department of Economics, Swedish University of Agricultural Sciences, Uppsala, Sweden.
Özalp, A. 2017, Batı Akdeniz Bölgesi Hayvancılık Kooperatiflerinin Performans Analizleri ve Ortak Kooperatif İlişkilerin Değerlendirilmesi, Akdeniz Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Doktora Tezi.
Özdamar, K. 2013. Paket Programları ile İstatistiksel Veri Analizi. Nisan Kitabevi, 551 s.
Tan, S., Everest, B. 2010. The examination of the manager profile of dairy agricultural development cooperatives: The case of Canakkale province. Journal of Animal and Veterinary Advances, 9(24): 3021-3025.
Ticaret Bakanlığı, 2019. Kooperatifçilik Stratejisi ve Eylem Planı 2012-2016.
https://gtb.gov.tr/data/51c7eb1d487c8e0a98f15f9b/türkiye%20kooperatifçilik%20stratejisi%20ve%20eylem%20planı%20(2012-2016).pdf (Erişim tarihi: 01.01.2019).