UFUK KARADAVUT, Galip ŞİMŞEK, Mehmet Emin YAZICI

Morkaraman Koyunlarında Üretici Tercihlerinin Logit ve Probit Modeller ile Analizi

Koyun yetiştiriciliği üreticiler için çok önemlidir. Yetiştiriciler çok miktarda et, süt ve yün üretmek isterler. Bununla birlikte, performans değerlendirmeleri için bazı sınırlılıklar vardır. Bu açıdan bakıldığında yerli koyun ırklarından birisi olan morkaraman ırkı koyunların özel bir yeri vardır. Türkiye koyun varlığının yaklaşık %21.5 ini morkaraman koyunları oluşturmaktadır. Sert iklim koşullarına karşı dayanıklı olan morkaraman ırkı özellikle Doğu Anadolu bölgesinde yetiştirilmektedir. Bu ırka ait bazı temel verim ortalamaları; canlı ağırlık 55kg, laktasyon süt verimi 55,1 cm, kuyruk ağırlığı 4 kg, laktasyon süresi 145 gün ve yapağı verimi 2 kg’dır. Bu çalışma Bingöl ilinde Karlıova ve Solhan illerinde 2011 yılında gerçekleştirilmiştir. Önceden hazırlanmış anketler üreticilerle yapılan görüşmelerle doldurulmuştur. Örnek sayısı 126 olarak belirlenmiş ve bu işletmelere gidilmiştir. Süt verimi, laktasyon süresi, sağım süresi ve günlük ortalama süt verimi, logit ve probit tahmin modellerini belirlemiştir. Çalışmanın sonunda Logit modelinin probit modelden daha uygun olduğu belirlenmiştir. Organizasyon üyeliği ve günlük ortalama süt verimi anlamlı bulunmamıştır, ancak bu çalışmada üretici şartlarının iyileştirilmesinin benimsenmesiyle negatif olarak ilişkili bulunmuştur. Pazarın üretim yerine uzaklığı önemli olmuştur (P <0.05). Her bir tahmin modeli için süt verimi çok önemli bulunmuştur

Anahtar Kelimeler:

Morkaraman koyunları, Bingöl, Logit, Probit Model.

Analysis of Producers Preference in Morkaraman Sheeps with Logit and Probit Models

Sheep has a very importance for the farmers. Farmers went to produce very large amount meat, milk and wool. However, there are some boundary factors for performance evaluations. When viewed from this angle, Morkaraman sheep, one of the domestic sheep breeds, has a special place approximately 21.5% of assets in Turkey constitute sheep sheep Morkaraman. The morkaraman race, which is resistant to harsh climatic conditions, is cultivated especially in Eastern Anatolia. Some basic yield average of this race; live weight 55kg, lactation milk yield 55.1 cm, tail weight 4 kg, lactation time 145 days and wool yield 2 kg. This study was carried out in 2011 in the provinces of Karlıova and Solhan in Bingöl province. Pre-prepared questionnaires were filled with interviews with producers. The sample number was set at 126 and went to these businesses. Milk yield, lactation period, milking time and daily average milk yield were determinated logit and probit estimating models. At the end of the study, Logit model was reported to be more appropriate than probit model. Membership of organization and daily averages milk yield were found no significant, but negatively related with the adoption of improved producers in this study. But, distance of output markets was significantly (P<0.05). Milk yield was very important for each estimating models.

Keywords:

Morkaraman sheeps, Bingöl, Logit, Probit models.,

PDF

___

Ajibefun, I.A. 2006. Linking Socio-Economic and Policy Variables to Technical Efficiency of Traditional Agricultural Production: Empirical Evidence from Nigeria. Paper Presented At International Association of Agricultural Economists’ Conference, Gold Coast, Australia, August 12-26.
Akçay, Y., Vatansever, Ö. 2010. Kırmızı Et Tüketimi Üzerine Bir Araştırma: Kocaeli İli Kentsel Alan Örneği. Çankırı Karatekin Üni. Sosyal Bilimler Enstitüsü Degisi, 4(1): 43-60.
Altuntaşı, T., Duru, M.N., 2007. Lojistik regresyon ve Probit model ile marka bağımlılığı araştırması. Abmyo Dergisi. 7: 53-63.
Asfaw, A., Admisse, A. 2004. The Role of education in the adoption of chemical fertilizer under different socio-economic environments in Kenya. Agricultural Economics, 1(2): 52-73.
Baldock., R. 2000, Büyük Şirketler Yok Oluyor. Çev: Berat Çelik, Mediacat Yayınları, Ankara
Bamire, A.S., Fabiyi, Y.L., Manyong, B. 2002. Adoption Pattern of fertilizer technology among farmers in the ecological zones of Southwestern Nigeria: A Tobit analysis. Australian Journal of Agricultural Research, 5: 901- 910.
Collins, M., 1986. Sampling. (Editors: Worcester, R.M. & Downham, J.) Consumer Market Research Handbook, London: Mcgraw-Hill.
Çağlayan, E., Astar, M. 2010. Logit ve Probit modellerinde uyum iyiliği ölçüleri. Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Aralık 2010, 12(2): 1-12.
Eliçin, A., Okuyan, R. 1975. Entansif besiye alınan 7-8 aylık Anadolu merinosu ve Akkaraman kuzuların karkas özelliklerine farklı enerji düzeylerinin etkileri üzerinde araştırmalar. Ankara Üniv. Zir. Fak. Yıllığı, 25(3): 548-562.
Eliçin, A., Geliyi, C., İlaslan, M., Ertuğrul, M., Cengiz, F. 1989. Tuj Kuzularının Değişik Miktarlarda Kesif Yem ile Desteklenen Merada Besi Gücü ve Karkas Özellikleri. Ankara Üniv. Ziraat Fak Yıllığı.
Grunert, K., Bredahl, L., Bruns, K. 2004. Consumer Perception of meat quality and implications for product development in the meat sector—A review. Meat Science66 (2): 259-272.
Gujarati, D. 1992. Essentials of Econometrics. Mcgraw-hill,inc.,New-York, USA
Idrisa, Y.L., Ogunbameru, B.O. Madukwe, M.C. 2012. Logit and Tobit analyses of the determinants of likelihood of adoption and extent of adoption of improved soybean seed in Borno State, Nigeria. Greener Journal of Agricultural Sciences, 2(2): 37-45.
İnci, H., Karakaya, E., Şengül, T., Söğüt, B. 2014. Bingöl ilinde kanatlı eti tüketiminin yapısı. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi, 1: 18-24.
Karadavut, U., Taşkin, A. 2014. Kırşehir ilinde Kanatlı Eti Tüketimini Etkileyen Faktörlerin Belirlenmesi. Journal of Tekirdag Agricultural Faculty, 11(1): 37-43.
Karakaya, E., Inci, H. 2014. Bingöl ili merkez ilçesi hane halkının kanatlı eti tüketim tercihleri. U.Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 28(1): 53-64.
Karakaya, E., Kızıloğlu, S. 2014. Küçükbaş hayvancılık işletmelerinin örgütlenme yapısı Bingöl ili örneği. Türk Tarım ve Doğa Bilimleri Dergisi 1(4): 552-560.
Karakaya, E., Kızıloğlu, S., 2017. Bingöl il merkezinde yaşayan hane halklarının kırmızı et talebini etkileyen faktörlerin analizi. Anadolu Tarım Bilimleri Dergisi, ISSN: 1308-8750 (Print) 1308-8769 (Online), doi: 10.7161, s. 169-180.
Kayalik, M. S., ve Bi̇ngöl, M. 2015. Tüm yönleriyle morkaraman koyunları. Iğdır Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 5(2): 89-97.
Koyuncu, C., Bakirtaş, I. 2005. Logit modeller yardımıyla sosyo-ekonomik ve demografik faktörlerin mevcut alternatif ısınma sistemleri üzerindeki etkileri (Kütahya üzerine bir uygulama). Atatürk Üniversitesi, İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1): 37-42.
Oğuzlar, A. 2005. Lojistik Regresyon Analizi Yardımıyla Suçlu Profilinin Belirlenmesi, İktisadi Ve İdari Bilimler Dergisi, 19(1): 21-35.
Önder, H., Cebeci, Z. 2002. Lojistik regresyonlarda değişken seçimi. Çukurova Üniv. Ziraat Fakültesi Dergisi, 17(2): 105-114.
Özer, M. 2003. Factors Which Influence Decision Making In New Product Evolution”. European Journal of Operational Resource, December, pp. 1-18.
Quma, J.O., De Groot, H., Owuor, G. 2006. Determinant of Improved Maize Seed and Fertilizer Use in Kenya: Policy Implication. International Association of Agricultural Economists’ Conference, Gold Cost, Australia, August 12-18.
Şahin, K., Gül, A. 1996. Çukurova Bölgesinde Süt Ve Süt Ürünleri İşletmelerinde Verimlilik Ve İşletmeler Arası Karşılaştırma, Verimlilik Dergisi-Milli Prodüktivite Merkezi Yayını, Ankara.
Sall, S., Norman, D., Featherstone, A.M. 2002. Quantitative assessment of improved rice variety adoption: The farmers’ perspective. Agricultural Systems, 66 (2): 129-144.
Sayılı, M. 2006. Kuş gribinin tüketicilerin tavuk eti tüketim alışkanlıklarına etkisi (Tokat ili örneği) GOP Üniversitesi, Ziraat Fakültesi Dergisi, 23(2): 25-31.
Squires, L., Juric, B., Cornwell, B.T. 2001. Level of market development and intensity of organic food consumption: Cross-cultural study of Danish and New Zealand consumers. Journal of Consumer Marketing, 18: 392-409.
Steenkamp, J.B.E.M. 1990. Conceptual model of the quality perception process. Journal of Business Research, 21: 309-333. Tarı, 2015. Ekonometri, Umuttepe Kitapları, 10. Basım, 534.
Tunca, R.I., Taskin, A., Karadavut, U. 2015. Türkiye’de Ari Ürünlerinin BaziIllerdeki Tüketim Alışkanlıklarının Ve Farkindalik Düzeylerinin Belirlenmesi. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology, 3(7): 556-561.
Yargıcı, M.Ş., Arık, İ.Z. 1986. Hayvancılığımızda Erken Kesim Sorunu ve Çözümü. Hayvancılık Sempozyumu, 5-8.
Wabbi, J.B., Taylor, D.B., Kasenge, V. 2006. A Limited Dependent Variable Analysis of Integrated Pest Management Adoption in Uganda. Paper Presented At the American Agricultural Association Annual Meeting, Long Beach California, July 23-26.