Çeltik Üretiminde Maliyet Faktörlerinin Farklılık Analizleri: Çanakkale İli Örneği

Dünya pirinç üretimi 2016/17 döneminde 483 milyon ton düzeyine ulaşmıştır. Üretimin yaklaşık %74’ünü başta Çin olmak üzere, Hindistan, Endonezya, Bangladeş ve Vietnam karşılamaktadır. 2017 yılı FAO verilerine göre dünya çeltik üretim alanları 167.2 milyon ha, üretim miktarı ise 770 milyon ton olarak gerçekleşmiştir. Türkiye’nin ekim alanlarındaki payı %0.07, üretim miktarındaki payı ise %0.12 olup pirinçte kendine yeterlilik oranı %70’tir. 2018 yılı TÜİK verilerine göre Türkiye’de çeltik üretim alanı 120,142 ha, üretim miktarı ise 940,000 ton olarak gerçekleşmiştir. Çanakkale ili ülke genelinde çeltik ekim alanlarından aldığı %6.95 ve üretim miktarındaki %6.71 pay ile 4.sırada yer almaktadır. İlde ortalama çeltik verimi 755.37 kg/da olup, ülke verim değerinin (782.40 kg/da) altındadır. Araştırmanın yürütüldüğü ilde Tabakalı Örnekleme Yöntemine göre belirlenen 74 işletmeden elde edilen verilerle çeltik üretimi ekonomik boyutlarıyla incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre incelenen işletmelerde; çeltik üretim alanları bitkisel üretim deseninde %44’lük pay ile ilk sırada yer almakta olup, ortalama çeltik üretim alanı 141.36 da, verim değeri ise 785.18 kg/da olarak hesaplanmıştır. Araştırma sonucunda birim alandan ortalama 785.18 kg/da çeltik elde edebilmek için dekara başına; 21.79 kg tohum, 37.15 kg saf gübre, 1.07 lt tarımsal mücadele ilacı ve 26.26 lt mazot ve çeltik ürününün sulanması amacıyla 218.60 KW elektrik enerjisi ile 12 saat insan işgücü ve makine çekigücüne ihtiyaç duyulduğu tespit edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda birim alana kullanılan girdi miktarı bakımından işletme grupları arasında; sulamada kullanılan işgücü ve elektrik ile tarımsal mücadele ilacında istatistiki yönden farklılıklar olduğu saptanmıştır.

Difference Analysis of Cost Factors in Rice Production: The Case of Çanakkale Province

Global rice production amount for the period of 2016/17 was reached to 483 million tons, and 74% of this amount were provided by China, India, Indonesia, Bangladesh and Vietnam. According to FAO data for 2017, global paddy production area size was 167.2 million ha, and global production amount was 770 million tons. Turkey’s proportion for production area was 0.07%, it was 0.12% in production amount, and Turkey’s selfsufficiency rate for rice was 70%. According to TSI data for 2018, Turkey’s paddy production area size was 120,142 ha, and production amount was 940,000 tons. Çanakkale City, takes 6.95% of Turkey’s paddy production area, and it is the 4th city in terms of production amount with a proportion of 6.71%. Çanakkale City’s productivity average in paddy is 755.37 kg/da that is below Turkey’s average (782.40 kg/da). Within the study, economic aspect of paddy production in Çanakkale City was examined with the data of 74 enterprises which were chosen by Stratified Sampling Method. According to the research results, paddy production takes the first place in crop pattern with the proportion of 44%, paddy production area size average was calculated as 141.36 da, and productivity was calculated as 785.18 kg/da. In order to produce 785.18 kg/da of paddy; 21.79 kg seeds, 37.15 kg pure fertilizer, 1.07 lt agricultural pesticide, 26.26 lt disesel fuel, and for irrigation, 218.60 KW electricity, 12 hours of manpower and machine power were required. In terms of input usage among enterprise groups, there were statsitical differences found in manpower, electricity and pesticides usage amounts.

PDF

___

Adedoyin, A.O., Shamsudin, M.N., Radam, A., Latif, İ.A., 2016.Resource-Use and Allocative Efficiency of Paddy Rice Production in Mada, Malaysia. Journal of Economics and Sustainable Development, 7 (1): 49-55.
Çakıcı, M., Oğuzhan, A., Özdil. T. 2003. Temel İstatistik II (Gözden Geçirilmiş ve
Genişletilmiş 4. Baskı. Özal Basımevi. İstanbul. s.127
Çiçek, A. ve Erkan, O. 1996. Tarım Ekonomisinde Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. GOP Ün. Ziraat Fak. Yay. No:6,Tokat.
FAO,2019. Bitkisel üretim istatistikleri. (erişim: http://www.fao.org/faostat/en/#data/QC, 29.04.2019)
Gaytancıoılu , O; Sürek, H. 2001.Input use and production cost in rice cultivation in Turkey. In : Chataigner J. (ed.). Research strategies for rice development in transition economies. Montpellier : CIHEAM, 2001. p. 95-104 (Cahiers Options Méditerranéennes; n. 50, access: http://om.ciheam.org/om/pdf/c50/034000 09.pdf).2001.
Green, S.B., Salkind, N.J., Akey, T.M. 2000. Using SPSS For Windows, Analyzing and Understanding Data. Second Edition. Prentice Hall Inc., Upper Saddle River. New Jersey, USA. S.149 (430 s.)
Nimoh, F., Tham-Agyekum, E.K., Nyarko, P.K. 2012. Resource Use Efficiency in Rice Production: the Case of Kpong Irrigation Project in the Dangme West District of Ghana. International Journal of Agriculture and Forestry, 2(1): 35-40.
Semerci, A. 1998. Trakya’da tarımsal yapı ve başlıca ürünlerde verimlilik analizleri. Trakya Üniversitesi Fen Bil. Enst. Tarım Ekonomisi Anabilim Dalı. (Basılmamış Doktora Tezi), Edirne, 249 s.
Suresh, A., Keshava Reddy, T.R. 2006. Resource-use efficiency of paddy cultivation in Peechi Command Area of Thrissur District of Kerala: An economic analysis. Agricultural Economics Research Review, 19 (JanuaryJune): 159-171.
TOB, 2017. 2016 Yılı Hububat Sektör Raporu. Toprak Mahsulleri Ofisi Genel Müdürlüğü. 61 s. (http://www.tmo.gov.tr/Upload/Document /hububatsektorraporu2016.pdf, 27.04.2019).
TOB, 2019a. Çanakkale İl Tarım ve Orman Müdürlüğü, “Çiftçi Kayıt Sistemi verileri”.
TOB, 2019b.Tarım Ürünleri Piyasaları-Çeltik. Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Ekonomi ve Politika Geliştirme Enstitüsü Yayınları, Ocak,2019. Ürün No:05, Ankara ( erişim: https://arastirma.tarimorman.gov.tr/tepge/ Belgeler/PDF%20Tar%C4%B1m%20%C3%9C r%C3%BCnleri%20Piyasalar%C4%B1/2019- Ocak%20Tar%C4%B1m%20%C3%9Cr%C3%B Cnleri%20Raporu/2019- Ocak%20%C3%87eltik.pdf, 13.12.2019).
TÜİK, 2019. Veritabanı/Tarım/Bitkisel Üretim İstatistikleri. (tahıllar üretim bilgileri). (erişim: https://biruni.tuik.gov.tr/medas/?kn=92&lo cale=tr, 05.12.2019).
Yamane, T. 2010. Temel Örnekleme Yöntemleri. Literatür Yayınları (çev. A. Esin). İstanbul, s.528.
Yumnam, A., Kumar, A., Chauhan, S.K. 2017. Comparative Economics of Rice Cultivation in Himachal Pradesh and Manipur States of India. Indian Journal of Hill Farming, 30 (2): 227-232.