Aspir Bitkisinde (Carthamus tinctorius L.) Farklı Sıra Arası Mesafelerin ve Ekim Normunun Taç Yaprak Verimi ve Bazı Bitkisel Özellikler Üzerine Etkisi

Bu çalışma, kuru şartlarda aspir (Carthamus tinctorius L.)’de farklı sıra arası mesafelerin ve ekim normunun taç yaprak verimi ve bazı bitkisel özelliklere etkisini belirlemek amacıyla, kurak koşullarda 2013 ve 2014 yetiştirme dönemlerinde Geçit Kuşağı Tarımsal Araştırma Enstitüsü Deneme alanında yürütülmüştür. Denemede, 3 farklı sıra arası mesafe (15 cm, 30 cm, 45 cm) ve 5 farklı ekim normu (1.5 kg/da, 3.0 kg/da, 4.5 kg/da, 6.0 kg/da, 7.5 kg/da) uygulama olarak seçilmiştir. Araştırmada, bitki materyali olarak Balcı aspir çeşidi kullanılmıştır. Çalışmada, çiçeklenme gün sayısı, bitki boyu, tabla sayısı, tabla çapı ve taç yaprak verimi özellikleri incelenmiştir. Varyans analizi sonucunda, incelenen özelliklerin uygulamalardan istatistiki olarak önemli derecede etkilendiği, taç yaprak veriminin artan sıra arası ve azalan ekim normu değerlerine göre artış gösterdiği buna göre; bitkinin taç yapraklarının kullanım amacına göre gerçekleştirilecek üretimlerde sıra arası mesafenin 45 cm ve ekim normunun ise dekara 1.5 kg olmasının uygun olduğu belirlenmiştir. Korelasyon analizi sonucuna göre taç yaprak verimi ile çiçeklenme gün sayısı, bitkide tabla sayısı ve tabla çapı bakımından pozitif yönde ilişki olduğu belirlenmiştir. Ayrıca bitkinin taç yaprak üretimi açısından önemli bir potansiyele sahip olduğu, yağ üretimi dışında diğer kullanım alanları açısından da değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Aspir, sıra arası mesafe, ekim normu, taç yaprak verimi

PDF

___

Amoghein, R.S., Tobeh, A. and Somarin, S.J. 2012. Study on the effect of different plant density on some morphological traits and yield of safflower under irrigated and rain-fed planting conditions. International Journal of Agronomy and Plant Production, 3 (8): 284-290.
Badri, R. A., Rad, A.H.S., Zadeh, S.S. and Bitaraftan, Z. 2012. Sowing Date effect on spring safflower cultivars. International Journal of Science and Advanced Technology, 1 (9): 26-32.
Bartlett, M.S. and Kendall, D.G. 1946. "The Statistical analysis of variances heterogeneity and the logarithmic transformation," JRSS Suppl 8: 128-138.
El-Hamidi, A., Ahmet, S. S., El-Gawad, A.A. and Ezz El-Din, A.A. 1993. The effect of nitrogen fertilizer and plant density on the production of carthamin. Planta Medica, 59 (7): 702-703.
Dajue, L. and Mündel, H.H. 1996. Safflower (Carthamus tinctorius L.) Promoting the Conservation and Use of Underutilized and Neglected Crops. 7. Institute of Plant Genetics and Crop Plant Research, Gatersleben/International Plant Genetic Resources Institute, Rome, Italy, 85 s.
Esendal, E. 1981. Aspir (Carthamus tinctorius L.)’de Değişik Sıra Aralıkları ile Farklı Seviyelerde Azot ve Fosfor Uygulamalarının Verim ve Verimle İlgili Bazı Özellikler Üzerine Etkileri. Atatürk Üniversitesi Tarla Bitkileri Bölümü Doçentlik Tezi (Yayınlanmamış), s. 99.
Gilbert, J. 2008. International safflower production In: Knights SE and Potter TD, editors. Proceedings of VIIth International Safflower Conference, 3-6 November 2008; Wagga Wagga-Australia. http://www.australianoilseeds.com.
Guan, Z.X., Zhang, H.Z. and Wang, J.L. 1999. Production technology of functional food. Light Industry Press, Beijing, 50-52.
Hamza, M. 2015. Influence of different plant densities on crop yield of six safflower genotypes under Egyptian newly reclaimed soils conditions. International Journal of Agriculture and Crop Sciences, 8 (2): 168-173.
Kırıcı, S. ve Özgüven, M. 1995. Çukurova koşullarında aspir (Carthamustinctorius L.) çiçek verimi ve bazı tarımsal özellikleri. Workshop, Tıbbi ve Aromatik Bitkiler. Bornova-İzmir, s. 35-36.