Aybüke KAYA, Erdal DAĞISTAN, Bekir DEMİRTAŞ

Tüketicilerin Ekmek Tüketim Alışkanlıkları ve İsraf Durumu: Hatay/Türkiye Örneği

Bu çalışmada Hatay ilindeki tüketicilerin ekmek tüketim alışkanlıkları ve ekmek israfı incelenmiştir. Kent merkezinden seçilen 406 tüketiciden elde edilen veriler bu çalışmaya konu olmuştur. Veriler Mayıs-2017 döneminde yüz yüze görüşme ile elde edilmiştir. Ankette tüketicilerin sosyo-demografik özellikleri ile birlikte, ekmek tüketim alışkanlıkları, tüketim tercihleri ve ekmek israf düzeylerini belirlemeye yönelik sorular yer almıştır. Verilerin değerlendirilmesinde ve karşılaştırılmasında çapraz tablolama ve ki-kare analizi kullanılmıştır. Kişi başına tüketilen ekmek miktarının 278 g/gün ve toplam aile tüketimi içindeki ekmeğin %7’si hiç tüketilmeden israf edilmektedir. En fazla tüketilen ekmek çeşitleri beyaz somun ve pide olurken, fırın ve bakkallar ekmek satın almada ilk tercih edilen yerlerdir. Tüketiciler genellikle günde 2 kez ekmek satın almaktadır. Ekmek satın alırken işletmelerin temizlik ve hijyen koşullarına uyması yanında, kaliteli malzeme kullanılması dikkate alınan başlıca konulardır. Ekmek israfında bayatlama ve kötü tat başlıca nedenlerdir. Sektörde gelecekte görülebilecek yeni eğilimler dikkate alındığında, üreticiler tarafından, tüketici bilinçlenmesine bağlı olarak ürün kalitesine, sağlık koşullarına uygun üretim yapılmasına ve ekmekte daha uzun raf ömrüne dikkat edilmelidir. Üreticiler ekmekte ve diğer unlu mamullerin üretiminde çeşitlendirmeye gitmelidir.

Consumers’ Bread Consumption Habits and Waste Status: Hatay/Turkey Example

In this study, it was aimed to determine the reasons for the waste of bread amongconsumers in Hatay province and what should be taken for the elimination of thesecauses. The subjects of this study were the data obtained from 406 consumers selectedfrom the city center. The data were obtained through face to face interviews during theperiod of May-2017. In the questionnaire, there were questions towards determining thebread consumption habits, consumption preferences and bread waste levels along with thesocio-demographic characteristics of the consumers. Cross tabulation and chi-squareanalysis were used in the evaluation and comparison of the data. It was determined thatthe amount of bread consumed per person was 278 g/day and 7% of the total familyconsumption of bread was wasted without any consumption. While the most consumedtypes of bread are traditional white bread and flatbread, bakeries and groceries are themost common places to buy bread. Consumers usually buy bread twice a day and themain considerations in the consumers’ preference for bread purchase are that theestablishments comply with hygiene requirements and that quality materials are used inthe bread making process. Staling and bad taste are among the significant issues in breadwastage. Taking future trends in the sector into consideration, producers should payattention to product quality, production according to health conditions and longer shelflife on bread; depending on consumer awareness. The producers should diversify theirproduction of bread and other bakery products.

PDF

___

Aksoylu Z, Savlak NY, Yanğıç Ç, Çağındı Ö, Köse E. 2014. Manisa il merkezinde bireylerin ekmek çeşitlerini tüketim alışkanlıklarının belirlenmesi. Gıda Dergisi, 39(3): 147-154. Available from: http://dergipark.gov.tr/download/articlefile/ 79145 [Accessed: 10.06.2018].
Anonim. 2013. Türkiye’de ekmek israfı araştırması. Gıda Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Toprak Mahsülleri Ofisi Genel Müdürlüğü, Ankara, 2. Baskı, 126 s. Available from: http://www.ekmekisrafetme.com/UploadResim/Kampanya/ ArastirmaKitabi.pdf [Accessed: 05.06.2018].
Bal ZE, Sayılı M, Gözener B. 2013. Tokat ili merkez ilçede ailelerin ekmek tüketimleri üzerine bir araştırma. Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 30(1): 61-69. DOI: 10.13002/jafag186.
Barrett F. 1975. Role of bread in international nutrition. Cereal Foods World, 2, 323.
Demir MK, Kartal H. 2012. Konya ilinde farklı ekmek çeşitlerini tüketen bireyler üzerine yapılan bir anket çalışması. Gıda Teknolojileri Elektronik Dergisi, 7(3): 59- 64.
Ertürk A, Arslantaş N, Sarıca D, Demircan V. 2015. Isparta ili kentsel alanda ailelerin ekmek tüketimi ve israfı. Akademik Gıda, 13(4): 291-298.
Gellynck X, Kühne B, Bockstaele FV, Walle DV, Dewettinck K. 2009. Consumer perception of bread quality. Appetite, 53(1): 16-23. DOI: 10.1016/j.appet.2009.04.002.
Gîndu E, Aurel C, Stefan V, Andy-Felix J, Benedicta D. 2015. Study regarding the purchase and consumption behavior for bread of Iasi County population (Case study). Agronomy Series of Scientific Research, 58(2): 227-31.
Gul H, Fidan MK, Gul M, Akpinar MG. 2017. Bakery products consumption and consumers’ awareness in urban areas of Isparta city, Turkey. Scientific Papers Series Management, Economic Engineering in Agriculture and Rural Development, 17(2): 137-46. Available from: http://managementjournal.usamv.ro/pdf/vol.17_2/Art19.pdf [Accessed: 20.06.2018].
Gül A, Hilal Isik H, Bal T, Ozer S. 2003. Bread Consumption and Waste of Households in Urban Area of Adana Province. Electronic Journal of Polish Agricultural Universities 6(2). Available from: http://www.ejpau.media.pl/articles/volume6/issue2/food/art- 10.pdf [Accessed: 20.05.2018].
Martin P. 2004. Controlling the bread making process: The role of bubbles in bread. Cereal Foods World, (49): 72-75.
O’Connor Á. 2012. Bread consumption in the UK: what are the main attitudinal factors affecting current intake and its place in a healthy diet? British Nutrition Foundation Nutrition Bulletin, 37, 368-379. DOI: 10.1111/j.1467- 3010.2012.01989.x.
Sandvik P, Kihlberg I, Lindroos AK, Marklinder I, Nydahl M. 2014. Bread consumption patterns in a Swedish national dietary survey focusing particularly on whole-grain and rye bread. Food and Nutrition Research, 58. DOI: 10.3402/fnr.v58.24024.
Solomon M, Bamossy G, Askegaard S, Hogg MK. 2006. Consumer Behaviour, A European Perspective. 3th Edition, Harlow, England, Pearson Education Limited. ISBN: 0-273- 68752-2.
Souki GQ, Reis VC, Moura LRC. 2016. The behavior of bakery consumers. Organizações Rurais & Agroindustriais, Lavras, 18(April): 1-12. Available from: http://ageconsearch.umn.edu/record/265430 [Accessed: 20.06.2018].
Taşçı R., Karabak S., Bolat M., Acar O., Şanal T., Pehlivan A., Külen S., Güneş E., Albayrak M. 2017. Ankara ilinde ekmekte tüketici tercihleri. Tarla Bitkileri Merkez Araştırma Enstitüsü Dergisi, 2(1): 75-85. Available from: http://dergipark.gov.tr/download/article-file/322302 [Accessed: 12.06.2018].
Weiers RM. 2010. Introduction to Business Statistics. 7th Edition. Mason, Ohio, USA. S.W.C. Learning. ISBN: 0- 538-45217-X.
Worsley A. 2003. The behavioural and demographic contexts of white bread consumption. British Food Journal, 105(10): 695-999. DOI: 10.1108/00070700310506245.