MEHMET AKİF BOZ, MUSA SARICA, UMUT SAMİ YAMAK

Kapalı ve Serbest Gezinmeli Üretim Sistemlerinde Doğal ve Yapay Kuluçka ile Üretilen Kazların Ekonomik Değerlendirmesi

Bu araştırmada, yapay ve doğal kuluçka ile üretilen yerli kazların kapalı ve serbest gezinmeli üretim sistemlerinde farklı besi periyotlarındaekonomik getirileri ortaya koyulmuştur. Hayvan materyalini halk elinde bulunan damızlık kazlardan alınan yumurtaların doğal ve yapay kuluçkası ile üretilen 216 kaz palazı oluşturmuştur. Çalışmada değişken masraflar içinde en önemli pay, civciv ve yemden kaynaklanmıştır. Canlı ve karkas olarak satışta en yüksek net karlar yapay kuluçka ile üretilen ve 14, 16 ile 18. haftaya kadar kapalı (YK) ve serbest gezinmeli (YSG) üretim sistemlerinde yetiştirilen kazlarda belirlenmiştir. Canlı satışta nispi kar oranları 14. haftada YSG ve YK gruplarında daha yüksek bulunmuştur. Karkas satışında ise nispi kar oranları 14. hafta YSG ve YK, 16. Hafta YSG ve YK ile 18. hafta YK gruplarında daha yüksek belirlenmiştir. Sonuç olarak, yem tüketimi, yemden yararlanma oranı ve metabolik nedenlerle ileriki yaşlarda ortaya çıkması muhtemel ölümler dikkate alındığında yapay ve doğal kuluçka ile üretilen ve farklı sistemlerde yetiştirilen kazlarda 14. hafta karkas ve canlı satış için en uygun kesim yaşı ve ekonomik getiri olarak görülmüştür.

Economic Evaluation of Natural and Artificial Incubated Geese in Intensive and Free-Range Production Systems

This study executed the economic return of naturally and artificially hatched geese in intensive and free-range production systems at different fattening periods. The animal material was consisted of 216 goslings which were naturally and artificially hatched from the eggs collected from back-yard. Goslings and feed was the highest share of variable expenses. Highest net profit from live and carcass sales was obtained from geese which were artificially hatched and reared in intensive (YK) and free-range (YSG) systems until 14, 16 and 18 weeks of age. Live sale relative profit was found higher at 14 weeks in YK and YSG groups. Relative profit of carcass sales in YSG and YK groups at 14 and 16 weeks; and YK group at 18 weeks. As a conclusion, when we consider feed consumption, feed conversion ratio and probable mortality at older ages-related to metabolic problems; 14 weeks seemed as the optimal slaughter age and economic return for the naturally and artificially hatched geese which were reared in intensive and free-range systems.

PDF

___

Aral Y, Aydın E. 2007. Türkiye'de kaz yetiştiriciliğinin ekonomik önemi ve kaz ürünlerinin değerlendirme olanağı. Veteriner Hekimler Derneği Dergisi, 78(3): 31-38.
Biesiada-Drzazga B. 2014. Growth and slaughter value of W11, W33 and W31 White Koluda geese. European Poultry Science, 78. DOI: 10.1399/eps.2014.44. DOI: 10.1399/ eps.2014.44
Born H. 2005. Marketing organic grains. http://www.ngfn.org /resources/ngfn-database/knowledge/ marketingorganicgrains.pdf. (19.01.2015).
Boz MA. 2015. Doğal ve yapay kuluçka ile elde edilen kazların entansif koşullarda büyüme, kesim ve karkas özelliklerinin belirlenmesi. Doktora tezi, OMÜ, Fen Bilimleri Enstitüsü.
Boz MA, Sarıca M, Yamak US. 2014. Yozgat ilinde kaz yetiştiriciliği. Tavukçuluk Araştırma Dergisi, 11 (1): 16-20.
Chin V. 2003. Patterns of chicken consumption in South-East China. British Poultry Science, 44: 784-785.
Demir P, Kırmızıbayrak T, Yazıcı K. 2013. Kaz yetiştiriciliğinin sosyo-ekonomik önemi. Ankara Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 60: 129-134.
Demir P, Aksu Elmalı D. 2012. Economical analysis of goose breeding commercially by small family farms. World's Poultry Science Journal, 68: 5-10. DOI: 10.1017 /S0043933912000013
Fanatico AC. 2008. Organic Poultry Production in the United States. /organicpoultry.pdf. (Erişim: 19.01.2015).
FAO/EBR 1999. Poultry Meat & eggs. https://www.responsib leagroinvestment.org/sites/responsibleagroinvestment.org/fil es/FAO_Agbiz%20handbook_Poultry_Meat.pdf. 19.01.2015). (Erişim:
Jacop J. 2015. Raising geese in small or backyard flocks. Extension. http://articles.extension.org/pages/69517/rising- geese-in-small-or-backyard flocks. (Erişim: 01.12.2015)
Kıral T, Kasnakoğlu H, Tatlıdil F, Fidan H, Gündoğmuş E. 1999. Tarımsal ürünler için maliyet hesaplama metodolojisi ve veri tabanı rehberi. Tarımsal Ekonomi Araştırma Enstitüsü, Yayın No:37, Ankara.
Kırmızıbayrak T. 2001. Kars ilindeki kaz yetiştiriciliği ve ekonomik önemi. Çiftlik Dergisi, 206, 62-64.
Küçükyılmaz K, Çobanoğlu F, Çınar M, Bozkurt M, Çatlı AU, Bintaş E. 2010. Organik ve konvansiyonel piliç eti üretiminin ekonomik yönden karşılaştırılması. Kümes Hayvanları Kongresi'2010, Kayseri, 7-9 Ekim.
Lukaszewicz E, Adamski M, Royalczyk A. 2008. Correlations between body measurements and composition of oat- fattened White Koluda geese at 17 weeks of age. British Poultry 10.1080/00071660701821683 49(1): 21-27. DOI:
MacMillan D, Hanley N, Daw M. 2004. Costs and benefits of wild goose conservation in Scotland. Biological Conservation, 2004.01.008 DOI:10.1016/j.biocon.
Pingel H. 2011. Waterfowl Production For Food Security. Lohmann İnformation, 46(2): 32-42.
Sarıca M, Boz MA, Yamak US. 2014. Yozgat ili halk elinde yetiştirilen beyaz ve alaca kazların et kalite özellikleri ve bazı kan parametreleri. Anadolu Journal of Agricultural Sciences, 29 (2): 147-153. DOI: 10.7161/anajas.2014. 29.2.147-153
Sarıca M, Erensayın C. 2014. Etlik Piliç Yetiştiriciliği, Editörler: Türkoğlu M., Sarıca M., Tavukçuluk Bilimi (Yetiştirme, Besleme, Hastalıklar), 4. Baskı, Bey Ofset Matbaacılık, s.262-289, Ankara.
Sarıca M, Ocak N, Karaçay N, Yamak US, Kop C, Altop A. 2009. Growth, slaughter and gastrointestinal tract traits of three turkey genotypes under barn and free-range housing systems. British Poultry Science, 50(4): 487-494. DOI: 10.1080/00071660903110919.
Shalev BA, Pasternak H. 1999. Genetic-economic evaluation of traits in a goose meat enterprise. British Poultry Science, 40: 221-226.
Sun AD, SHI ZD, Huang YM, Liang SD. 2007. Development of out-of-season laying in geese and its impact on the goose industry in Guangdong Province, China. World's Poultry Scince Journal, 63: 481-490. DOI: 10.1017/S0043933907001596
URL: Efowl Company. http://www.efowl.com/Goose_for_Sale_s/2.htm. (Erişim: 01.12.2015).