Farklı Yaşlarda Sütten Kesimin Prolifik ve Terminal Irk Melez Kuzuların Büyüme Özellikleri ve Yaşama Güçleri Üzerine Etkisi
Bu çalışmada, farklı yaşlarda sütten kesilen Romanov × Morkaraman (F1 Rom), Romanov × F1 Romanov (G1 Rom) ve Charollais × F1 Romanov (Charom) melez kuzularının büyüme ve yaşama gücü özellikleri karşılaştırılmıştır. Doğumdan sonra üç genotipten kuzular 50 ve 75 günlük iki ayrı yaşta sütten kesilmiş ve sütten kesim sonrası büyüme performansları 120 günlük yaşa kadar incelenmiştir. Doğum ağırlığına, üç ayrı genotip ve doğum şeklinin etkisi çok önemli, cinsiyetin etkisi önemsiz bulunmuştur. Sütten kesim ağırlığında ise sadece doğum şeklinin etkisi önemli bulunmuştur. Kuzu doğum ve sütten kesim ağırlıkları Charom, F1 Rom, G1 Rom kuzularında sırasıyla 3,38-15,28; 3,98-15,04; 3,21-15,55 kg tespit edilmiştir. Doğum şekli kuzu doğum ağırlıkları bakımından varyasyon göstermiş ve doğumda yavru sayısı arttıkça kuzu doğum ağırlıklarında (Tekiz: 4,19 kg; İkiz: 3,42 kg; Üçüz: 3,15 kg ve Dördüz: 2,88 kg) düşüş gözlenmiştir. Doğum şeklinin sütten kesim ağırlıklarına etkisi ise tekiz ve üçüzlerde benzer bulunmuştur. Tekiz doğan kuzular ikiz ve dördüz doğanlardan daha yüksek sütten kesim ağırlığına ulaşmışlardır. Sütten kesime kadar günlük canlı ağırlık arıtışı (G.C.A.A) tekiz doğan kuzularda 247,37 gr ile ikiz (190,67 gr), üçüz (201,44 gr) ve dördüz (178,57 gr) doğanlardan daha yüksek bulunmuştur. Sütten kesim yaşının sütten kesim ağırlıklarına etkisi önemsiz bulunmuştur. Sütten kesim sonrası ilk ay ağırlığına kuzu genotipi, doğum şekli ve cinsiyetin etkisi önemsiz iken, sütten kesim yaşının sütten kesim ve sütten kesim sonrası ilk aya kadar G.C.A.A’na etkisi önemli bulunmuştur. Geç sütten kesilen kuzular, daha yüksek sonraki ilk ay canlı ağırlık (18,62-17,89 kg) ve G.C.A.A (179,45- 81,32 g ) sahip olmuşlardır. Kuzuların 120. gün canlı ağırlıkları benzer bulunmuştur ve incelenen faktörlerden hiç birisinin etkisine rastlanmamıştır
The Effects of Weaning at Different Ages on Growth Performances and Survival Rates of Profilic and Terminal Lamb Breeds
In this study, we compared the growth and survival characteristics of Romanov × Morkaraman (F1Rom), Romanov × F1 Romanov (G1 Rom) and Charollais × F1 Romanov (Charom) crossbreed lambsweaning weight at different ages. After birth, from three genotypes lambs were weaned at two differentages of 50 and 75 days and growth performance after weaning was examined at 120 days of age. Theeffect of three different genotypes and birth type on birth weight was very important, and sex effect wasinsignificant. In weaning weight, only the effect of birth type was found to be significant. Lamb birthand weaning weights were in Charom, F1 Rom, G1 Rom lambs, 3.38-15.28; 3.98-15.04; 3.21-15.55 kg,respectively. The type of birth showed variation in the birth weight of the lamb and the decrease in lambbirth weights (Single: 4.19 kg: Twin: 3.42 kg; Triplet: 3.15 kg and Quadrature: 2.88 kg) was observedas the number of offspring increased. The effect of the birth type on weaning weights was similar insingle and triplet. Single-born lambs have higher weaning weights than those of twins and quadruplets.Average daily live weight gain (ADG) from weaning in single lambs, 247.37 g were found higher thantwin (190.67 g), triplets (201.44 g) and quadruplets (178.57 g). The effect of weaning age wasinsignificant on weaning weights. The first month weight after weaning, effect of the genotype of thelamb, the birth type and the sex were insignificant; but effect of weaning age was significant weaningweights and first month after weaning weights the ADG. The late weaned lambs had higher next firstmonth live weight (18.62-17.89 kg) and ADG (179.45-81.32 g). The live weights of the lambs on the120 days were similar and none of the factors investigated were found to be effective.
___
- Aksakal V, Emsen E, Ozdemir M, Macit M. 2009. Effects of various ages of weaning on growth performance of Morkaraman lambs. Journal of Animal and Veterinary Advances 8: 1551-1554.
- Altın T, Karaca O, Cemal İ. 2003. Sütten Kesim Yaşının Koyunlarda Süt Verimi ve Kuzularda Büyüme Üzerine Etkisi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarım Bilimleri Dergisi (J. Agric. Sci.), 13(2): 103-111.
- Arslan M, Yılmaz O, Ateş CT. 2003. Morkaraman ve Corriedale x Morkaraman ( F1 ) Kuzularında Büyüme. YYÜ. Vet. Fak. Derg., 14 (1): 46-49. n
- Aslan FA. 2008. Farklı kan dereceli romanov melezi erkek ve dişi kuzularda büyüme ve üreme performansı. Atatürk Üniversitesi, Fen Bilimleri Ens. Y.Lisans Tezi. Erzurum.
- Cengiz F, Aygün T, Demirel M, Çelikyürek H, Gökdal Ö, Yıldız S. 1998. Farklı sürelerde sütten kesimin Karakaş koyunlarında süt verimi ve kuzularında büyüme ve gelişme üzerine etkileri. Doğu Anadolu Tarım Kong., (14-18 Eylül 1998), 959-968, Erzurum.
- Chai J, Diao O, Wang H, Tu Y, Tao X, Zhang N. 2015. Effects of weaning age on growth, nutrient digestibility and metabolism, and serum parameters in Hu lambs. Animal Nutrition 1: 344-348
- Dvalishvili VG, Fathala MM, Vinogradov IS, Dawod A. 2015. Influence of Crossbreeding Romanov Ewes with Crossbred Argali Romanov Rams on Male Progeny Performance and Carcass Traits . J Veterinar Sci Technol , 6:6.
- Kashani SMM, Bahari M. 2017. The effect of Sex and Weaning Age on Growth Performance of First Generation Lambs Derived from Crossing ½Romanov and Zel. Journal of Animal Research and Nutrition. Vol.2 No.1:4.
- Khaldaria M, Ghiasi H. 2018. Effect of crossbreeding on growth, feed efficiency, carcass characteristics and sensory traits of lambs from Lori-Bakhtiari and Romanov breeds. Livestock Science 214: 18–24
- Kuchtík J, Zapletal D, Šustová K. 2012. Chemical and physical characteristics of lamb meat related to crossbreeding of Romanov ewes with Suffolk and Charollais sires. Meat Science 90: 426–430
- Maiorano G, Ciarlariello A, Cianciullo D, Roychoudhury S, Manchisi A. 2009. Effect of suckling management on productive performance, carcass traits and meat quality of Comisana lambs. Meat Science 83: 577–583.
- Mellado M, Macías U, Avendaño L, Mellado J, García1 J. E. 2016. Growth and pre-weaning mortality of Katahdin lamb crosses. Rev Colomb Cienc Pecu; 29: 288-295.
- Momanı Shaker M, Krıdlı RT, Abdullah AY, Malınová M, Sanogo S, Šáda I, Lukešová D. 2010. Effect of Crossbreedıng European Sheep Breeds wıth Awassı Sheep on Growth Effıcıency of Lambs in Jordan. Agrıcultura Tropıca Et Subtropıca Vol. 43 (2).
- Osorio-Avalos J, Montaldo HH, Valencia-Posadas M, CastilloJuárez H, Ulloa-Arvizu R. 2012. Breed and breed x environment interaction effects for growth traits and survival rate from birth to weaning in crossbred lambs. J Anim Sci. Dec; 90(12): 4239-47.
- Özbey O, Akcan A. 2003. Morkaraman, Kıvırcık x Morkaraman (F1) ve Sakız x Morkaraman (F1) melez kuzularda verim özellikleri, I. Büyüme, Yaşama gücü, Vücut Ölçüleri. Kafkas Üniv. Vet. Fak. Derg. 9 (1): 15-21.
- Şireli HD, Vural ME, Karataş A, Akça N, Koncagül N, Tekel N. 2015. GAP Uluslararası Araştırma ve Eğitim Merkezi’nde yetiştirilen İvesi kuzularının doğum ve sütten kesim ağırlıkları. Ankara Üniv Vet Fak Derg, 62: 139-145.
- Talebi MA, Gholamhosani K. 2018. Growth and Feedlot Performance of Lori-Bakhtiari, Romanov × Lori-Bakhtiari and Pakistani × Lori-Bakhtiari Crossbred Lambs. Research On Animal Production (rap), 8(17): 201-208.
- Zapasnikienė B, Nainienė R. 2012. The Effects Of Crossbreedıng Romanov Ewes Wıth Wıltshıre Horn Rams On Ewe Fertılıty And Progeny Performance. Veterınarıja Ir Zootechnıka (Vet Med Zoot). T. 57 (79)