2012-2013 Yılı Arasında Sinop İli’nde Satışa Sunulan Kültür Balıklarının Aylık Fiyat Değişimlerinin İzlenmesi
Bu çalışmada Sinop ilinde perakende balık satış yerlerinde satışa sunulan akuakültür ürünlerinin aylık fiyat değişimlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. İşletmeler tabakalı amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. İşletmeler aylık satış cirolarına göre I (en çok), II (orta) ve III (en az) olarak gruplandırılmıştır. Her grubu iki farklı iş yeri temsil etmektedir. Araştırma süresince ayda iki kez günün aynı saatinde türlere ait fiyatlar elde edilmiş, veriler aylık ortalama±sd olarak hesaplanmıştır. İşletme grupları arasındaki fark tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile türler arasındaki fiyat ilişki düzeyleri korrelasyon analizi ile IBM SPSS 21 programında değerlendirilmiştir. İşletmelerde kültür balıkları ürünlerinden çipura (Sparus aurata), levrek (Dicentrarhus labrax), gökkuşağı alabalığı (Oncorhyncus mykiss) (porsiyonluk ve kiloluk) ve somon balığı (Salmo salar) (ithal) türlerinin satışının yapıldığı belirlenmiştir. Av yasaklarının olduğu dönemde (NisanAğustos) satışa sunulduğu, yasağın kalktığı Eylül ayından itibaren çoğunlukla avcılık ürünlerinin en az olduğu günlerde satışa sunulduğu tespit edilmiştir. Tüm türlerde örnekleme istasyonları arasındaki fiyat farkının önemli olmadığı, ortalama fiyatların 2008-2013 yılı ortalama fiyatlarına göre yüksek olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada, alabalık ile somon arasında negatif-kuvvetli bir ilişki tespit edilmiştir.
Monitoring of Monthly Price Changes of Cultured Fishes in Sinop Province Between 2012 and 2013
Bu çalışmada Sinop ilinde perakende balık satış yerlerinde satışa sunulan akuakültür ürünlerinin aylık fiyat değişimlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. İşletmeler tabakalı amaçlı örnekleme yöntemi ile belirlenmiştir. İşletmeler aylık satış cirolarına göre I (en çok), II (orta) ve III (en az) olarak gruplandırılmıştır. Her grubu iki farklı iş yeri temsil etmektedir. Araştırma süresince ayda iki kez günün aynı saatinde türlere ait fiyatlar elde edilmiş, veriler aylık ortalama±sd olarak hesaplanmıştır. İşletme grupları arasındaki fark tek yönlü varyans analizi (ANOVA) ile türler arasındaki fiyat ilişki düzeyleri korrelasyon analizi ile IBM SPSS 21 programında değerlendirilmiştir. İşletmelerde kültür balıkları ürünlerinden çipura (Sparus aurata), levrek (Dicentrarhus labrax), gökkuşağı alabalığı (Oncorhyncus mykiss) (porsiyonluk ve kiloluk) ve somon balığı (Salmo salar) (ithal) türlerinin satışının yapıldığı belirlenmiştir. Av yasaklarının olduğu dönemde (NisanAğustos) satışa sunulduğu, yasağın kalktığı Eylül ayından itibaren çoğunlukla avcılık ürünlerinin en az olduğu günlerde satışa sunulduğu tespit edilmiştir. Tüm türlerde örnekleme istasyonları arasındaki fiyat farkının önemli olmadığı, ortalama fiyatların 2008-2013 yılı ortalama fiyatlarına göre yüksek olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada, alabalık ile somon arasında negatif-kuvvetli bir ilişki tespit edilmiştir.
___
- Akbay C, Meral Y, Yılmaz Hİ, Gözek S. 2013. Türkiye’de Ailelerin Su Ürünleri Tüketiminin Ekonomik Analizi, KSÜ Doğa Bil. Derg., 16(3): 2013.
- Asche F, Bjorndal T. 2011. The Economics of Salmon Aquaculture. 2nd edition Jhon Wiley and Sons, Oxford, UK.
- Baki B, Yücel Ş. 2016. Production Volume, Price and Value Analyses of Turkish Aquaculture Products. International Journal of Ecosystems and Ecology Sciences (IJEES) Volume: 6(3): 431-436.
- Çolakoğlu FA, İşmen A, Özen Ö, Çakır F, Yığın Ç, Ormancı HB. 2006. Çanakkale İlindeki Su Ürünleri Tüketim Davranışlarının Değerlendirilmesi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi. 23 (113): 387-392.
- Dağtekin M, Ak O. 2007. Doğu Karadeniz Bölgesinde Su Ürünleri Tüketimi, İhracaat ve İthalat Potansiyeli. Yunus Araştırma Bülteni, 7(3): 14-17.
- Elbek AG, Emiroğlu Dİ, Saygı H. 1999. İzmir İlinde Su Ürünleri Tüketimi. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Fakültesi Yayınları No: 57, Bornova, İzmir.36s.
- Gürgün H. 2006. Van Gölüne Kıyısı Bulunan Bazı İlçelerdeki Balık Tüketimine Yönelik Bir Araştırma, Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İzmir. Orhan H, Yüksel O. 2010. Burdur İli Su Ürünleri Tüketim Anket Uygulaması. Süleyman Demirel Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 5(1): 1-7.
- Orman C, Öğünç F, Saygılı Ş, Yılmaz G. 2010. “İşlenmemiş Gıda Fiyatlarında Oynaklığa Yol Açan Yapısal Faktörler”, TCMB Ekonomi Notları No:10/16.
- Saygı H, Saka Ş, Fırat K, Katağan T. 2006. İzmir Merkez İlçelerinde Kamuoyunun Balık Tüketimi ve Balık Yetiştiriciliğine Yaklaşımı. Ege Üniversitesi Su Ürünleri Dergisi, 23 (1-2): 133-138.
- Şen B, Canpolat Ö, Sevim AF, Sönmez F. 2008. Elazığ İlinde Balık Eti Tüketimi. Fırat Üniversitesi Fen ve Müh. Bil. Dergisi Science and Eng. J of Fırat Univ. Syf 433.
- TUİK 2016. Su Ürünleri İstatistikleri 2013. Türkiye İstatistik Kurumu (TUİK), http://tuik.gov.tr.
- Yüksel F, Kuzgun KN, Özer İE. 2010. Tunceli İli Balık Tüketim Alışkanlığının Belirlenmesi. Karadeniz Fen Bilimleri Dergisi, 2(5): 28-36.