Sosyal Kaygının Benlik Saygısına ve İşlevsel Olmayan Tutumlara Göre Yordanması

Bu araştırmada, sosyal kaygının benlik saygı-sına ve işlevsel olmayan tutumlara göre yordanıp yordanamayacağı incelenmiştir. Araştırma grubuna üniversite 1. ve 2. sınıf öğrencilerinden 339 öğrenci katılmıştır. Araştırmada veri toplamak için üç ölçek kullanılmıştır: SDKDE, RBSÖ ve FOTÖ-A. Veriler üzerinde yapılan çoklu regresyon analiziyle RBSÖ alt ölçeklerinin birlikte sosyal kaygı puanları ile orta düzeyde bir ilişkisinin olduğu bulunmuş; ancak alt ölçeklerden bazılarının sosyal kaygının önemli birer yordayıcısı olduğu bulunurken, bazı alt öçeklerin ise özellikle benlik saygısı alt ölçeğinin sosyal kaygının önemli birer yordayıcısı olmadığı sonucuna ulaşılmıştır. FOTÖ-A alt ölçeklerinin ise birlikte sosyal kaygı puanları ile düşük bir ilişkisinin olduğu; ancak, hiçbirinin sosyal kaygının anlamlı birer yordayıcısı olmadığı so-nucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

ANAHTAR SÖZCÜKLER: Sosyal kaygı, benlik saygısı, işlevsel olmayan tutumlar

A PREDİCTİON OF SOCİAL ANXİETY BASED ON SELF ESTEEM AND DYSFUNCTİONAL ATTİTUDES

In this research, it was examined that whether social anxiety can be predicted based on self-esteem and dysfunctional attitude or not. 339 university students, freshmen and sophomores took part in the research group. In the study three scales were used to collect data: LSAS, RSES and DAS. The results of multiple regression analysis which were based on data showed that there was a mid-level correlation between the subscales of RSES cooperatively and social anxiety scores. However, some of the subscales were significant predictors of social anxiety and some of the subscales, and especially the self-esteem subscale were not signif-icant predictors of social anxiety. The analysis of the results of DAS subscales showed that there was a low level correlation between FOTO-A subscale coope-ratively and social anxiety scores; however obtained, none of the subscales were a significant predictor of social anxiety.

Keywords:

-,

PDF

___

Alden, L.E., Mellings, T.M.B. ve Ryder, A.G. (2001). Social anxiety, social phobia, and the self. (Ed: Hofmann, S.G. ve DiBartolo, P.M), From social anxiety to social pobia, multiple perspectives, (304-320) Bos- ton: Allyn and Bacon.
Antony, M.M. ve Swinson, R.P. (2000). The shyness ve social anxiety workbook. Proven tecniques for overcoming your fears. Oakland: New Harbinger Publications, Inc.
Arıcıoğulları, Z. (2001). Ortaöğretim öğrenci- lerinde sosyal fobi ve benlik saygısı arasındaki ilişki ve bunları etkileyen faktörler. (Tıpta uzmanlık tezi). Dicle Üniversitesi Tıp Fakültesi, Diyarbakır.
Baldwin, M.W. ve Sinclair, L. (1996). Self esteem and „If … then‟ contingencies of interpersonal acceptance. Journal of Personality and Social Psychology, 71, 1130-1141.
Beck, A. T. (1979). Cognitive therapy and the emotional disorders. New York: A Meridian Book.
Beck, A.T., Emery, G. ve Greenberg, R.L. (1996). Cognitive therapy for the evaluation anxieties. (Ed: C.G. Lindemann) Handbook of treatment of the anxiety disorders (235-260). Northvale: Aronson.
Beck, J.S. (1995). Cognitive therapy: Basics and beyond. New York: The Guilford Press.
Berent, J. (1994). Beyond shyness. How to conquer social anxieties. New York: Freside Book.
Bouvard, M., Guerin, J., Rion, A.C., ve arka- daşları (1999). Psychometric study of the self-esteem inventory of Lawson. European Review of Applied Psychology, 49, 165-172.
Büyüköztürk, Ş. (2006). Deneysel desenler. Öntest-sontest kontrol grubu desen ve veri analizi. An- kara: Pegem A Yayıncılık.
Clark, D.M., Wells, A. (1995). A cognitive model of social phobia. (Ed: Heimberg, R.G. Liebowitz, M.R., Hope, D.A. ve Schneier, F.R.), Social phobia: Diagnosis, assessment and treatment. (69-93). New York: Guilford Press.
Çuhadaroğlu, F. (1986). Adölesanlarda benlik saygısı, (Yayınlanmamış uzmanlık tezi). Hacettepe Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ankara.
Dayhoff, S.A. (2000). Diagonally-parked in a parallel universe. Working through social anxiety. New Mexico: Effectiveness-Plus Publications.
De Jong, P.J. (2002). Implicit self-esteem and social anxiety: Differential self-favouring effects in high and low anxious induviduals. Behaviour Research and Therapy 40, 501-508.
Elliot, G.C. (1984). Dimensions of the self- concept: A source of further distinctions in the nature of self- consciousness. Journal of Youth and Adolescence, 13, 285-307.
Eren Gümüş, A. (1997). Üniversite öğrencile- rinin sosyal kaygı düzeylerinin çeşitli değişkenlere göre incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
Eren Gümüş, A. (2002). Sosyal kaygıyla başa çıkma grup programının üniversite öğrencilerinin sosyal kaygı düzeylerine etkisi. (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
Franzoi, S.L. (1983). Self-concept differences as a function of private self-consciousness and social anxiety. Journal of Research in Personality, 17, 275- 287.
Gruber, K. ve Heimberg, R.G. (1997). A cognitive-behavioral treatment package for social anxiety. (Ed: Yalom, I.D. ve Walton, T.R.), Treating anxiety disorders. San Fransisco: Jossey-Bass Publishers.
Harter, S. (1996). Historical roots of contemporary ıssues involving self-concept. (Ed: Bracken, B.A.) Handbook of self-concept. (1-37) New York: John Wiley.
Hawton, Salkovskis, Kirk ve Clark (1989). Cognitive Behavior Therapy for Psychiatric Problems. A Practical guide. New York: Oxford University Press.
Heimberg, R.G., Horner, K.J., Juster, H.R., Safren, S.A., Brown, E.J., Schneier, F.R. ve Liebowitz, M.R. (1999). Psychometric properties of the Liebowitz social anxiety scale. Psychological Medicine.29, 199-212.
Herbert, J.D., ve Rheingold, A.A. ve Brandsma, L.L. (2001). Assessment of Social Anxiety and Social Phobia. (Ed: Hofmann, S.G. ve DiBartolo, P.M.), From social anxiety to social phobia. Multiple perspectives. Boston: Allyn and Bacon.
Joinson, A. (1999). Social desirability, anonimity and internet-based questionnaries. Behavior Research Methods, Instrument ve Computers. 31, 439- 445.
Keith, L.K., ve Bracken, L.A. (1996). Self- concept instrumentation: A historical and evaluative review. (Ed: Bracken, B.A.) Handbook of self-concept. (91-170) New York: John Wiley.
Leary, M.R (2001a). Social anxiety as an early earning system: A refinement and extention of the self presentational theory. (Ed: Hofmann, S.G. ve DiBartolo, P.M.), From social anxiety to social phobia, multiple perspectives, (321-334) Boston: Allyn and Bacon.
Leary, M.R. (2001b). Shyness and the self: Attentional, motivational and cognitive self process in social anxiety and inhibition. (Ed: Crozier, W.R. ve Alden, L.E.), International handbook of social anxiety. Concept, research and interventions relating to the self and shyness. (217-234). New York: John Wiley ve Sons, Inc.
Liebowitz, M.R. (1987). Social phobia. Mo- dern Problems of Pharmacopsychiatry. 22,141-173.
Marshall, J.R. (1994). Social Phobia. From shyness to stage fright . New York: Basic Books.
Pelhalm, B.W., Swann, W.B. (1989). From self-conceptions to self-worth: On the sources and structure of global self-esteem. Journal of Personality and Social Psychology, 57, 672-680.
Safren, S.A., Heimberg, R.G., Horner, K.J., Juster, H.R., Schneier, F.R.ve Liebowitz, M.R. (1999). Factor structure of social fears: The Liebowitz social anxiety scale. Journal of Anxiety Disorders, 13, 253- 270.
Slavkin, S.L., Holt, C.S., Heimberg, R.G., Jaccard, J.J., ve Liebowitz, social phobia scale: An exploratory analysis of construct validity. Archives of General Psychiatry. 49, 282-288.
Stevens, J.A. (1997). Utangaçlığınızı yenin. G. Tümer (Çev.) Ankara: HYB Yayıncılık.
Şahin, N. (1997). Fonksiyonel olmayan tutum- lar ölçeği. (Ed: I. Savaşır, N.H.Şahin), Bilişsel davra- nışçı terapilerde değerlendirme: Sık kullanılan ölçekler. (46-53) Ankara: Türk Psikologlar Derneği.