Çocuklar çok küçük yaşlardan itibaren sigara alkol kafein ve benzeri maddelerle tanışmakta ve ergenlik çağına girişle birlikte bu maddeleri denemeye veya düzenli olarak kullanmaya başlamaktadır Bu maddelerin kullanılmaya başlaması maddenin kötüye kullanımı entoksikasyon veya bağımlılık ile sonuçlanabilmektedir Madde kullanımı merakla başlar Daha sonra madde eğlence amacıyla veya arkadaşlar tarafından kabul görmek için kullanılabilir Bir sonraki aşamada ise daha önce yaşanmış olan duyguları tekrar yakalayabilmek için madde kullanılmaya devam edilir ve giderek maddenin dozu üzerindeki kontrol kaybedilir Artık madde bireyin kendini normal hissetmesi için gereklidir Ergenlerin madde kullanmasına neden olan çok sayıda risk faktörü saptanmıştır Bunlar; gelişimsel nedenler ailesel faktörler arkadaşların ve okulun etkisi kişisel özellikler ve diğer riskli davranışların bulunması olarak sıralanabilir Ergeni madde kullanımından koruyan başlıca faktörler ise dirençli karakter yapısı destekleyici aile yapısı ve okul başarısı olarak sıralanabilir Hekimlerin ergenlerin madde kullanımını önlemek üzere yapabilecekleri çalışmalar öngörme sorma öğütleme yardım etme ve izleme çalışmaları olarak özetlenebilir Hekime başvuru nedeni ne olursa olsun bu görüşme ergenin madde kullanımı ve diğer riskli davranışlar açısından değerlendirilmesi için bir fırsat olarak kullanılmalıdır Anahtar Kelimeler: adolesan madde kullanımı risk faktörleri koruyucu faktörler koruma

Exposure to drugs such as cafeine cigarette and alcohol begins early in childhood through mediation of adults During adolescence many teenagers choose to experiment drugs while some of them continue to use drugs and become a regular user Experimentation with drugs may lead to substance abuse intoxication and or dependence Drug use due to curiosity characterizes the first stage of drug use At the second stage drugs may be used for fun and peer acceptance At the third stage more drug is needed to achieve the same feeling At the fourth stage adolescent looses control over drug dose At the fifth stage drug is needed for feeling normal Many factors such as family factors peer group norms poor school image and other risky behaviors play important roles in drug use There are some protective factors that decrease the likelihood of adolescent drug experimentation These factors include resilient temperament loving and supportive parents and success in school Physicians have responsibility for adolescent drug use Every opportunity should be taken to educate and counsel the adolescent with regard to drug use and other health risk behaviors Key words: adolescent substance abuse risk factors protective factors prevention