Tiraje ÇELİKAN, Zekeriya BİLGİ, İnci YILDIZ, Gülşah OKTAY, Hilmi APAK, Nihal ÖZDEMİR

Çocukluk çağı akut lenfoblastik lösemisinde tedavinin ortalama eritrosit hacimleri üzerine etkisi

Amaç: Eritrosit ortalama hacmi (MCV) özellikle anemilerin sınıflandırılmasında kullanılan, otomatik kan sayım cihazlarının günlük kullanıma girmesinden sonra kolay değerlendirilebilen bir kan değişkenidir. Folik asit antagonistleri, DNA sentez inhibitörleri ve siklofosfamid içeren protokollerin kullanıldığı kemoterapi yönteminde eritrosit ortalama hacmi’nin yükseldiği bilinmektedir. Lösemili hastalarımızda kemoterapi etkisi ile MCV değişiminin ve tedavi sonrası değerlerinin seyir ve nüks ile ilişkisini incelemeyi hedefledik. Gereç ve Yöntem: Ocak 1995 sonrasında Cerrahpaşa Tıp Fakültesi, Çocuk Hematoloji-Onkoloji Bilim Dalı’nda tanı ve tedavi almış 125 akut lenfoblastik lösemi hastasının dosyası geriye dönük olarak incelendi. Olguların (yaşları 1-15 ortalama 5,99+ 3,94 olan 42 kız, 83 erkek) tanı sırasında, yoğun kemoterapi bitiminde ve idame tedavi sonrasında MCV değerlerine bakıldı. Bulgular: Hastaların tanı sırasında, yoğun kemoterapi bitiminde ve idame tedavi sonrasında MCV değerleri sırası ile 78,5+3,9 fL; 89,1+6,8 fL ve 95,6+3,8 fL olarak bulundu. Tedavi sonrasında MCV değerlerinin ortalama ayda 1 fL gerilediğini saptandı. Bir talasemi minör olan olgumuzun antimetabolitlere rağmen MCV değerlerinin maksimum 73 fL olduğunu gördük. Nüks saptanan 15 olgunun verileri 110 nüks saptanmayan olgu ile karşılaştırıldı. Aralarında MCV değerleri açısından anlamlı fark saptanmadı (p>0,05). Çıkarımlar: Eritrosit ortalama hacmi’nin lösemi izleminde seyir ve nüks açısından önemi gösterilememiştir.

The effect of acute lymphoblastic leukemia treatment on mean cell volume of erytrocytes in children

Aim: Mean Cell Volume (MCV) is an easily obtained parameter with the use of automatic blood counters in daily life and is mainly evaluated in the classification of anemias. Treatment protocols that include folic acid antagonists, DNA synthase inhibitors and cyclophosphamide may increase MCV. Our aim was to evaluate MCV changes of children with acute lymphoblastic leukemia under chemotherapy and to compare before and after treatment MCV values in relation to prognosis and relapse. Material and Method: One hundred-twenty-five children who were diagnosed as acute lymphoblastic leukemia after January 1995 in our centre were included in this retrospective study. The MCV values of patients (age 1-15 years, mean 5,99+3,94; 83 boys, 42 girls) at diagnosis, at induction/consolidation chemotherapy and after maintainence treatment were evaluated. Results: The MCV values of patients at diagnosis, at induction/consolidation chemotherapy and after maintainence treatment were 78,5+3,9 fL; 89,1+6,8 fL and 95,6+3,8 fL, respectively. On follow-up, MCV values were found to decrease with a mean of 1 fL per month after chemotherapy was completed. An ALL patient with concomitant thalassemia minor had a maxium MCV of 73 fL in spite of antimetabolite treatment. The results of 15 relapsed patients were compared with results of 110 patients without relapse, there was no difference in MCV values statistically (p>0.05). Conclusions: MCV was not found to be a significant parameter in relation to prognosis and relapse in children with acute lymphoblastic leukemia.

PDF

___

1. Celkan T. Akut Lenfoblastik lösemi. İçinde: Alp Özkan (yazar). Pediatrik Onkoloji. İstanbul: Nobel kitapevi, 2009; 451-63.
2. Miers MK, Exton MG, Daniele C. Cell-counting and coagulation instrumentation. In: Bernadette FR (ed). Diagnostic Hematology. Philedelphia: WB Saunders, 1995: 599-631.
3. Breedveld FC, Bieger R, van Wermeskerken RK. The clinical significance of macrocytosis. Acta Med Scand 1981; 209: 319-22. [Özet]
4. Keenan WF Jr. Macrocytosis as an indicator of human disease. J Am Board Fam Pract 1989; 2: 252-6. [Özet]
5. Wymer A, Becker DM. Recognition and evaluation of red blood cell macrocytosis in the primary care setting. J Gen Intern Med 1990; 5: 192-7. [Özet]
6. Davidson RJ, Hamilton PJ. High mean red cell volume: its incidence and significance in routine haematology. J Clin Pathol 1978; 31: 493-8. [Özet]
7. Pappo AS, Fields BW, Buchanan GR. Etiology of red blood cell macrocytosis during childhood: impact of new diseases and therapies. Pediatrics 1992; 89: 1063-7. [Özet]
8. Akira Yokoyama, Tetsuji Yokoyama, Taro Muramatsu. Macrocytosis, a new predictor for esophageal squamous cell carcinoma in Japanese alcoholic men. Carcinogenesis, 2003; 24: 1773- 8. [Özet]
9. Fujimori S, Kishida T, Mitsui K, et al. Mean corpuscular volume (MCV) and the risk of colorectal adenoma in menopausal women. Hepatogastroenterology 2003; 50: 392-5. [Özet]
10.Outeirino Perez JJ, Sanchez Fayos J, Outeirino Hernanz J, et al. Hematologic significance of erythrocytic macrocytosis: prospective analysis of 109 successively studied cases. Sangre (Barc) 1989; 34: 32-40. [Özet]
11.Bessman JD, Banks D. Spurious macrocytosis, a common clue to erythrocyte cold agglutinins. Am J Clin Pathol 1980 ;74: 797-800. [Özet]
12.White DH, Chapman PT, O'Donnell JL, James J, Frampton C, Stamp LK. Lack of association between elevated mean red cell volume and haematological toxicity in patients receiving long-term methotrexate for rheumatoid arthritis. Intern Med J 2010; 40: 561-5. [Özet]
13. Song MK, Chung JS, Seol YM, et al. Mean cell volume can be an early predictor for the cytogenetic response of chronic myeloid leukemia patients treated with imatinib? Leuk Res 2009; 33: 1459-62. [Özet]