Gıda zehirlenmelerinde etken faktörler

Günümüzde gıda zehirlenmelerinin azalması için güvenli gıda üretimi ve gıda hijyenikonularına dikkat edilmesi gerekmektedir. Güvenli gıda üretimi gıdaların fziksel, kimyasalve biyolojik olarak değerlendirilen etmenlerden arındırılarak, üretim sırasında belirli kont- rollerin yapıldığı uygulamalardır. Gıda hijyeni ise, herhangi bir gıdanın temiz, bozulmamışyani içerisinde sağlığa zarar verecek herhangi bir madde bulundurmaması ve hastalık etmen- lerinden arındırılmış olması demektir. Gıda hijyeninin sağlanması hazırlanacak yiyeceklerinham maddelerinin satın alınmasından başlayarak dikkat edilmesi gereken bir süreçtir. Sonyıllarda tüketiciler gıda konusunda bilinçlenerek sağlıklı ve güvenli gıda arayışı içerisinegirmiştir. Bu nedenle, üreticilerin bu durumu dikkate alarak üretim yapmaları zorunlulukhaline gelmiştir. Bu derleme, tüketicileri ve gıda üretimi alanında çalışanları gıda zehirlenmeleri konu- sunda bilgilendirmek amacıyla hazırlanmıştır. Gıda zehirlenmelerinde etken faktörlerin yanısıra gıdalarda risk oluşturan etmenler de irdelenmiştir.

Effcient factors for food poisoning

In today’s world, extreme precautions must be taken for securing food processing andfood hygiene issues in order to decrease food poisoning cases. Secure food processing is theprocess of purifcation of food from physical, chemical and biological artifacts, with certaincontrolling steps involved during the production. Food hygiene is defned as the state of afood being clean, or in other words in a condition that is not unhealthy, purifed from arti- facts that may have caused illness. Providing food hygiene is a process that starts with theacquisition of raw ingredients for food to be prepared. In recent years consumers becamemore and more conscious for looking after healthy and trusted food items. Therefore, ithas become mandatory for manufacturers to take into consideration this case and providemanufacturing accordingly. This review was prepared in order to inform the consumers and employees working infood industry about food poisoning. The strong factors in food poisoning were stressed aswell as artifacts causing such risks in the food industry.

___

  • Ayhan K. Gıdalarda bulunan mikroorganizmalar: Gıda Mikrobiyolojisi ve Uygulamaları. 2. Baskı. Ankara: Sim Matbaacılık Ltd. Şti., 2000:37-80.
  • Ünlütürk A, Turantaş F. Mikroorganizma Gıda İlişkileri: Ünlütürk A, Turantaş F. (eds). Gıda Mikrobiyolojisi. 1. Baskı. İzmir: Mengi tan Basımevi, 1998: 3-9.
  • Topal Ş. Gıda Güvenliği ve Kalite Yönetim Sistemleri. Gebze Kocaeli, 1996: 225.
  • Tunail N. Süt Mikrobiyolojisi Ders Notları, Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi, 1986.
  • Anonim. Diagnosis and management of foodborne illnesses: A primer for physicians. Foodborne illnesses table: Bacterial agents- Centers for disease control and prevention (CDC). United States 2000. MMWR. 2001; 50: 9-15.
  • Tunail N. Mikrobiyal Enfeksiyonlar ve İntoksikasyonlar: Gıda Mikrobiyolojisi ve Uygulamaları. 2. Baskı. Ankara: Sim Matbaacılık Ltd. Şti., 2000: 81-184.
  • Tunçel G. Mikrobiyal Bulaşma Kaynakları: Ünlütürk A., Turantaş F. eds. Gıda Mikrobiyolojisi. 1. Baskı. İzmir: Mengi tan Basımevi, 1998: 45-52.
  • Karapınar M, Aktuğ Gönül Ş. Gıda Kaynaklı Mikrobiyal Hastalıklar: Ünlütürk A, Turantaş F. (eds). Gıda mikrobiyolojisi. 1. Baskı. İzmir: Mengi tan Basımevi, 1998: 109-64.
  • Temiz A. Gıdalarda Mikrobiyal Gelişmeyi Etkileyen Faktörler: Ünlütürk A., Turantaş F. (eds). Gıda Mikrobiyolojisi. 1. Baskı. İzmir: Mengi tan Basımevi, 1998: 53-83.
  • Karapınar M, Aktuğ Gönül Ş. Hububat ve Hububat Ürünlerinde Mikrobiyolojik Bozulmalar, Patojen Mikroorganizmalar ve Muhafaza Yöntemleri: Ünlütürk A, Turantaş F. (eds). Gıda Mikrobiyolojisi. 1. Baskı. İzmir: Mengi tan Basımevi, 1998: 371-86.
  • Ünlütürk A, Turantaş F. Et ve Et Ürünlerinde Mikrobiyolojik Bozulmalar, Patojen Mikroorganizmalar ve Muhafaza Yöntemleri. In: Ünlütürk A, Turantaş F. (eds). Gıda Mikrobiyolojisi. 1. Baskı. İzmir: Mengi tan Basımevi, 1998: 263-87.
  • Ünlütürk A. Süt ve Süt Ürünlerinde Mikrobiyolojik Bozulmalar, Patojen Mikroorganizmalar ve Muhafaza Yöntemleri: Ünlütürk A, Turantaş F. eds. Gıda Mikrobiyolojisi. 1. Baskı. İzmir: Mengi tan Basımevi, 1998: 289-307.
  • Ünlütürk A. Yumurta ve Yumurta Ürünlerinde Mikrobiyolojik Bozulmalar, Patojen Mikroorganizmalar ve Muhafaza Yöntemleri: Ünlütürk A, Turantaş F. (eds). Gıda mikrobiyolojisi. 1. Baskı. İzmir: Mengi tan Basımevi, 1998: 309-17.
  • Aktuğ Gönül Ş. Diğer Gıdalarda Mikrobiyolojik Bozulmalar, Patojen Mikroorganizmalar ve Muhafaza Yöntemleri: Ünlütürk A, Turantaş F. (eds.) Gıda Mikrobiyolojisi. 1. Baskı. İzmir: Mengi tan Basımevi, 1998: 409-29.
  • Turantaş F, Ünlütürk A. Hızlı mikrobiyolojik yöntemler. In: Ünlütürk A, Turantaş F. (eds.) Gıda mikrobiyolojisi. 1. Baskı. İzmir: Mengi tan basımevi, 1998: 551-92.
  • Temiz A. Gıdalarda İndikatör Mikroorganizmalar: Ünlütürk A., Turantaş F. (eds). Gıda Mikrobiyolojisi. 1. Baskı. İzmir :Mengi tan Basımevi, 1998: 87-107.