Hakan USLU, Ahmet AYYILDIZ, Ahmet YILMAZ

Erzurum merkezindeki bazı okullardaki lavabo-tuvalet muslukları ve sularının mikrobiyolojik yönden incelenmesi

Amaç: Erzurum merkezindeki bazı okullardaki lavabolardan akan suların mikrobiyolojik yönden incelenmesi yanında, bu okulların lavabo ve tuvaletlerindeki musluk başlarından alınan sürüntü örneklerindeki bakteri bulaşının ne oranda olduğunun belirlenmesi amaçlanmıştır.Yöntem: Erzurum il merkezindeki sosyoekonomik düzeyi farklı bölgelerden seçilen 11 ilköğretim ve dört ortaöğretim okulundaki tuvalet (75 adet) ve lavabo (75 adet) musluk başlarından alınan sürüntü örnekleri Lauryl Sulphate sıvı besiyeri içinde laboratuvara getirildi ve %5 koyun kanlı agar, EMB agar ve McConkey agar besiyerlerine ekilerek kültürleri yapıldı. Su örnekleri ise 200 mL'lik steril koyu renkli cam şişeler içerisinde laboratuvara getirildi ve TSE ISO 9308-2 standardına göre değerlendirildi.Bulgular: Mikrobiyolojik inceleme sonucunda; toplam 150 sürüntü örneğinin 136'sında (%90,7) bakteri belirlendi. İzole edilen bakteriler ise 54 örnekte Esherichia coli olup (%36), bu bakteri lavabo musluklarının 24'ünde (%32), tuvalet musluklarının da 30'unda (%40) bulundu. Diğer bir bakteri ise Staphylococcus aureus olup, bu bakteri sürüntü örneklerinin 52'sinde (%34,6) izole edildi. Bu bakterinin izolasyon yüzdesi tuvalet musluklarında %32 (24 örnek), lavabo musluklarında ise %37,3 (28 örnek) olarak görüldü. Okul türlerine göre yapılan değerlendirmede ise E. coli'nin ilköğretim okullarındaki musluklardan izole edilme oranı %37,3 (41 örnek), ortaöğretim okullarındakilerde %32,5 (13 örnek) olarak tespit edildi. S. aureus izole edilme oranları ise söz konusu okullarda sırasıyla %29,1 (32 örnek) ve %50 (20 örnek) olarak belirlendi. Çalışmada, incelenen su örneklerinin hiçbirinde toplam koliform bakteri ve fekal koliform bakteri bulunmadı.Sonuç: Erzurum merkezindeki incelenen okullardaki musluklardan akan suyun mikrobiyolojik yönden uygun iken lavabo ve tuvalet musluklarının uygun bulunmadığı görülmüştür. Bunun da toplum sağlığı ve kişisel temizlik alışkanlığı açısından önemli olduğu ortaya çıkmaktadır.

Microbiological examination of waters from faucets of washbasin-toilets in some schools at the city centre of Erzurum

Objective:It was aimed to determine the proportion of bacteria transmitted in swap samples taken from these schools' top faucets of washbasins and toilets as well as microbiological examination of flowing water from the washbasin in some schools at the city centre of Erzurum.Method: Swab samples were taken from top faucets of washbasin (75) and toilets (75) in eleven primary and four secondary schools selected from the region with different socioeconomic levels in the city centre of Erzurum were transported to the laboratory in LaurylSulphate broth medium and cultivated by inoculating on %5 sheep blood agar, EMB agar ve McConkey agar. Water samples were also brought to the laboratory in sterile 200 mL dark coloured glass bottles and evaluated according to TSE ISO 9308-2 method.Results: At the end of the microbiological examination; 136 (90.7%) of from a total of 150 swab samples. In 54 examples of isolated bacteria were also Escherichia coli (36%), 24 of these bacteria were from the sink faucet (32%), 30 from the toilet faucet (40%). Staphylococcus aureus was isolated in 52 (34.6%) of swab samples. The isolation percentage of this bacterium was determined 32% (24 samples) in the toilet faucet, 37.3% (28 samples) in the sink faucet. The rates of E. coli isolated from the faucets were determined as 37.3% (41 samples) in the primary schools and 32.5% (13 samples) in the secondary schools, in the evaluation which was performed according to the school types. S. aureus isolation rates were also detected in the subject schools' samples 29.1% (32 samples) and 50% (20 samples),respectively. In none of the water samples examined inthis study, the total coliform bacteria and fecal coliformbacteria were found.Conclusion: The flowing water from the faucets inschools in the center of Erzurum was microbiologicallyclean, however it was dirty due to the detection ofbacteria on faucets washbasin and toilets, and which wasalso came out to be important in the terms of both publichealth and individual hygiene habit.

PDF

___

1. Anonymous. WHO Creating an environment for emotional and social well-being: an important responsibility of a health-promoting and childfriendly school. WHO Information Series on School Health. 2003; Document 10.
2. Benli D. Sağlık teknisyeninin el kitabı. Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Ankara,1991.
3. Güler Ç. Kişisel hijyen. TAF Prev Med Bull, 2004; 3 (6): 119-32.
4. Anonymous. The 10 leading causes of death in the world, 2000 and 2011, http://www.who.int/ mediacentre/factsheets/fs310/en/, (15.12.2013).
5. Güleç M, Topbaş M, Kır T. Bir askeri birlikte erbaş ve erlerin kişisel tutumları üzerine bir araştırma. 19 Mayıs Üniv Tıp Derg, 2001; 18 (1): 12-8.
6. Önsüz MF, Hıdıroğlu S. İstanbul'daki farklı iki ilköğretim okulundaki öğrencilerin kişisel hijyen alışkanlıklarının belirlenmesi. ADÜ Tıp Fak Derg, 2008; 9 (1): 9-17.
7. Wenzel RP. The Economic of Nosocomial infections. J Hosp Infect, 1995; 31: 79-87.
8. Anonymous. ISO 9308-2: Water quality - detection and enumeration of coliform organisms, thermotolerant coliform organisms and presumptive Escherichia coli - Part 2: multiple tube (most probable number) method, 1990.
9. Doğukan M, Yaztürk Ş, Dilek AZ, Korkmaz E, Yakupoğulları Y, Yılmaz M. Hastane kapı kolu ve musluklarının patojen bakteriyel kontaminasyon yönünden incelenmesi. FÜ Sağ Bil Derg, 2007; 21 (5): 201-2.
10. Temel F, Akın L, Vaizoğlu SA. Altındağ ilçesindeki bir ilköğretim okulunda suyun ve tuvalet, musluk ve kapı kollarının sürüntü örneklerinin değerlendirilmesi. Gülhane Tıp Derg, 2006; 48: 70-4.
11. Anonymous. Minnesota School Health Guide Section Two: Direct services to students, Chapter 8: Infectious Disease Control, http://www.health. state.mn.us/divs/fh/mch/school-health/guide/ chap08.pdf, (10.01.2006).
12. Anonymous. UNESCO, Guidelines for the provision of safe water and sanitation facilities in schools. Fresh Tools for Effective School Health, www. unesco.org/education/fresh, (11.01.2006).
13. Anonymous. ÖYBEY (Özürlü Bakım Elemanı Yetiştirme Eğitimi), özürlü bireyler ve aileleri bilgilendirme kitapçığı. Ankara: Milli Eğitim Sağlık Eğitim Vakfı, 2005.
14. Anonymous. Türk Standardı 9518: ilköğretim okulları, fiziki yerleşim, genel kurallar. Ankara: Türk Standartları Enstitüsü, 1. Baskı, 2000.
15. Prüsse-Üstün A, Kay D, Fewtrel L, Bartram J. Unsafe water, sanitation and hygiene. In: Ezzati M, Lopez AD, Rodgers A, Murray CJL, eds. Environmental and Occupational Risk Factors. Comparative Quantification of Health Risks: Global and Regional Burden of Disease Attributable to Selected Major Risk Factors. Genova: WHO, 2004.
16. Anonymous. 07.03.2013 tarih ve 28580 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanan İnsani Tüketim Amaçlı Sular Hakkında Yönetmelik.
17. Anar Ş, Günşen U. Bursa il merkezinde içme ve kullanma sularının hijyenik kalitesi, SDÜ Tıp Fak Derg, 2000; 7 (1); 31-3.
18. Anonymous. Global school-based student health survey (GSHS) 2004 core questionnaire module rationale, pdf, (11.01.2006).
19. Havelaar A, Blumental UJ, Strauss M, Kay D, Bartram J. Guidelines: the current position. In: Fewtrel L, Bartram J, eds. Water Quality: Guidelines, Standards and Health. IWA Publishing WHO, 2001.