Şenol GÜLMEN, İlker KİRİŞ, Turan YAVUZ, Ahmet ÖCAL, Oktay PEKER, Erkan KURALAY, Hüseyin OKUTAN

Koroner arter bypass cerrahisinde posterior perikardiyotomi uygulamasının ameliyat sonrası ritm sorunları üzerine etkisi

Amaç: Bu geriye yönelik çalışmada posterior perikardiyotomi (PP) uygulamasının erken ameliyat sonrası dönemde ritm sorunları, drenaj ve tamponad üzerine etkisi değerlendirildi. Çalışma planı: Nisan 2006-Ocak 2009 arasında kliniğimizde koroner arter bypass greftleme (KABG) cerrahisi yapılan 100 hasta (77 erkek, 23 kadın; ort. yaş 62±9.6 yıl; dağılım 40-78 yıl) geriye yönelik olarak incelendi. Posterior perikardiyotomi uygulanan (grup 1) ve uygulanmayan (grup 2) hastalardan iki eşit grup oluşturuldu. Grup 1’de, PP sol frenik sinir posterioruna paralel, diyafram ve sol inferior pulmoner vene uzak olacak şekilde yaklaşık 4 cm longitudinal insizyonla yapıldı. Bulgular: İki grup arasında yaş, cinsiyet, diyabet, hipertansiyon, geçirilmiş miyokard infarktüsü (Mİ), ejeksiyon fraksiyonu (EF), aortik kross klemp (AKK) zamanı, kardiyopulmoner bypass (KPB) zamanı, drenaj miktarı, distal anastomoz sayısı, ekstübasyon süresi, kullanılan kan ve kan ürünü miktarı, atrial fibrilasyon (AF) gelişimi, inotrop kullanımı bakımından istatistiksel fark yoktu. Ventriküler aritmi (VA) grup 1’de üç hastada (%6) ve grup 2’de 14 hastada (%28) gelişti. Ventriküler aritmi bakımından iki grup karşılaştırıldığında fark anlamlı bulundu (p=0.003). Sonuç: Posterior perikardiyotominin VA’yı azaltabilecek basit ve güvenli bir yöntem olduğunu düşünmekteyiz. Anahtar sözcükler: Aritmi; koroner arter bypass cerrahisi; posterior perikardiyotomi; tamponad.

The effect of posterior pericardiotomy on postoperative rhythm problems in coronary bypass surgery

Background: The aim of this retrospective study was to assess the effects of posterior pericardiectomy (PP) on rhythm, drainage and tamponade in early postoperative period. Methods: One hundred patients (77 males, 23 females; mean age 62±9.6 years; range 40 to 78 years) who underwent coronary artery bypass grefting (CABG) between April 2006- January 2009 at our clinic were evaluated retrospectively. Two equal groups were formed as posterior pericardiectomy performed group (group 1) and not performed group (group 2). In group 1, PP was made parallel to the posterior of the left phrenic nerve, and away from the inferior pulmonary vein and diaphragm with 4 cm longitudinal incision. Results: The difference between the groups with regard to age, sex, diabetes mellitus, hypertension, myocard infarctus (MI), ejection fraction (EF), aortic cross clamp (ACC) time, cardiopulmonary bypass (CPB) time, total volume of drainage, number of the distal anastomosis, extubation time, total volume of the blood and blood products, atrial fibrillation (AF) and inotropic drugs were not statistically significant. Ventricular arrhythmia (VA) developed in three patients (6%) in group 1 and in 14 patients (28%) in group 2. The difference between the groups with regard to VA was statistically significant (p=0.003). Conclusion: We think that PP is a simple and safe method which may reduce VA.

PDF

___

1. Tokmakoğlu H, Tezcaner T, Yorgancıoğlu C, Çatav Z, Moldibi O, Süzer K, ve ark. Koroner bypass cerrahisi sonrası görülen atrial fibrilasyonu önlemede digoksin + metoprolol proflaksisi. GKDC Dergisi 1998;6:451-6.
2. Evrard P, Gonzalez M, Jamart J, Malhomme B, Blommaert D, Eucher P, et al. Prophylaxis of supraventricular and ventricular arrhythmias after coronary artery bypass grafting with low-dose sotalol. Ann Thorac Surg 2000;70:151-6.
3. Kuvin JT, Harati NA, Pandian NG, Bojar RM, Khabbaz KR. Postoperative cardiac tamponade in the modern surgical era. Ann Thorac Surg 2002;74:1148-53.
4. Kuralay E, Ozal E, Demirkili U, Tatar H. Effect of posterior pericardiotomy on postoperative supraventricular arrhythmias and late pericardial effusion (posterior pericardiotomy). J Thorac Cardiovasc Surg 1999;118:492-5.
5. Erdil N, Nisanoglu V, Kosar F, Erdil FA, Cihan HB, Battaloglu B. Effect of posterior pericardiotomy on early an late pericardial effusion after valve replacement. J Card Surg 2005;20:257-60.
6. Mulay A, Kirk AJ, Angelini GD, Wisheart JD, Hutter JA. Posterior pericardiotomy reduces the incidence of supraventricular arrhythmias following coronary artery bypass surgery. Eur J Cardiothorac Surg 1995;9:150-2.
7. Ekim H, Kutay V, Hazar A, Akbayrak H, Başel H, Tuncer M. Effects of posterior pericardiotomy on the incidence of pericardial effusion and atrial fibrillation after coronary revascularization. Med Sci Monit 2006;12:CR431-4.
8. Ege T, Tatli E, Canbaz S, Cikirikcioglu M, Sunar H, Ozalp B, et al. The importance of intrapericardial drain selection in cardiac surgery. Chest 2004;126:1559-62.
9. Asimakopoulos G, Della Santa R, Taggart DP. Effects of posterior pericardiotomy on the incidence of atrial fibrillation and chest drainage after coronary revascularization: a prospective randomized trial. J Thorac Cardiovasc Surg 1997;113:797-9.
10. Farsak B, Günaydin S, Tokmakoğlu H, Kandemir O, Yorgancioğlu C, Zorlutuna Y. Posterior pericardiotomy reduces the incidence of supra-ventricular arrhythmias and pericardial effusion after coronary artery bypass grafting. Eur J Cardiothorac Surg 2002;22:278-81.
11. Parikka H, Toivonen L, Verkkala K, Järvinen A, Nieminen MS. Ventricular Arrhythmia Suppression by Magnesium Treatment after Coronary Artery Bypass Surgery. Int J Angiol 1999;8:165-70.
12. Brembilla-Perrot B, Villemot JP, Carteaux JP, Haouzi A, Amrein D, Schöth B, et al. Postoperative ventricular arrhythmias after cardiac surgery: immediate- and long-term significance. Pacing Clin Electrophysiol 2003;26:619-25.
13. Yorgancioglu C, Farsak B, Tokmakoglu H, Günaydin S. An unusual experience with posterior pericardiotomy. Eur J Cardiothorac Surg 2000;18:727.