Birleşik Çekimlerde Zaman Adlandırma ve Tasnifine İşlevsel bir Yaklaşım

ÖZETBu yazıda, Manisa ağızları çalışmam boyunca zaman tasniflerinin anlamlandırılması  konusunda hem kendimin hem de başka araştırmacıların görüşleri çerçevesinde ortaya cıkan yeni başlıklar üzerinde durulmaktadır. Gramer kitaplarımızda klasikleşerek “Birleşik çekim” dediğimiz kavramın adlandırılması,  araştırmacılar tarafından haklı olarak eleştirilmektedir. Bu noktada devreye “kip” ve “kiplik” kavramları da girmektedir. Yazının başlangıcında “zaman” kavramıyla ilgili genel  bir değerlendirme yapılmakta, “kip” ve “kiplik” kavramlarının tanımlarıyla ilgili bir özet verilmekte ve Manisa ağızları çerçevesinde geliştirdiğim yeni zaman adlandırmaları üzerinde durulmaktadır.Anahtar kelimeler: Zaman,  birleşik çekim, adlandırma, tasnif                                               ABSTRACT This article focuses on new topics emerging within the framework of my own and other researchers' views on the meaning of time scales throughout my study of Manisa dialects. In our grammatical books, the nomenclature of the classical concept of "united attraction" is criticized by researchers. At this point, the concepts of "kip" and "personality" also come into play. At the beginning of the writing, a general evaluation is made about the concept of "time", a summary is given about the definitions of the concepts of "kip" and "personality" and new time nomenclature developed in the framework of the Manisa dialects is emphasized.Key words: Time, compound ending (inflation) , nominalıation, classification                                                

___

  • KAYNAKLAR ÇÜRÜK, M. Selcen (2010); Olumsuzluk ve Kiplik Arasındaki İlişki: Bakış ve Yaklaşımlar, Modern Türklük Araştırmaları Dergisi DELİCE, H. İbrahim (2012); Türkçede Fiil Çekimlerine Yeni Bir Bakış, Türk Dil Kurumu, Ankara DENİZ Yılmaz, Özlem (2014), Türkiye Türkçesinde Gerçekleşmemiş Olanak Kipi (Konyunktif, Subjonktif), Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi, cilt:1, sayı:1 ERK EMEKSİZ, Zeynep (2008); Türkçede Kiplik Anlamının Belirsizliği Ve Anlamsal Roller, Dil Dergisi, sayı:141 ERGUVANLI TAYLAN, E. - Aksu Koç, A. (2008). Belirteçlerde Görünüş ve Kiplik İilişkisi. XXI. Dilbilim Kurultay Bildirileri. Mersin: Mersin Üniversitesi Yayınları. ERGUVANLI TAYLAN, E. - Güven, M. (2005). Görünüş ve Nicelik kesişiyor: Daha neler? XIX. Ulusal Dilbilim Kurultayı Bildirileri. Şanlıurfa: Harran Üniversitesi. (pp. 144-159) GÜLSEVİN, Gürer (2004), “Türkçede ‘Sıra Dışı Ekler’ ve Eklerin Tasnif-Tanımlanma Sorunu Üzerine” V. Uluslar Arası Türk Dili Kurultayı Bildirileri I, s.1267-1284, Ankara GÜLSEVİN, Gürer (1997) Türkiye Türkçesindeki Zaman ve Kip Çekiminde Birleşik Yapılar Üzerine, TDAY B, s.215-224 KERİMOĞLU, C.-AKSU. C.(2015); {-Dır} Biçimbiriminin Sözlü Söylemdeki Kiplik Alanları Ve Kullanımları (Modality Domains and Usages of {-Dır} Morpheme in Turkish) Dil Araştırmaları, Güz 2015/17: 73-94 SEÇKİN , Pelin (2014); Anlama Ve Anlatma Sürecinde “Kip” Ve “Kiplik”, Sosyal Bilimler Dergisi SEBZECİOĞLU, Turgay Türkçede Kip Kategorisi Ve -Yor Biçimbiriminin Kipsel Değeri (Mood Category In Turkısh And -Yor As A Modal Morpheme), Dil Dergisi, s.124 TURAN, Zikri (2013), Zaman Eki Unsurunun Tayininde Ağızlardan Tanıklar, TÜRÜK Dil, Edebiyat ve Halkbilimi Araştırmaları Dergisi, 1. sayı 133-144. Sayfalar TÜRK, Vahit (1996); Türkçede Şimdiki Zaman Kavramı, Çekimleri ve Ekleri, Belleten s.291-340, Ankara