Balkan Göçmenlerinin Bursa’daki Mezar Taşları

Türkiye’nin dördüncü büyük şehri olan Bursa, doğal güzelliği ve tarihsel zenginliği ile Marmara Bölgesi’nin önemli bir kentidir. 1783 yılından başlayarak Cumhuriyet’in ilanıyla birlikte yoğun dış göçe maruz kalan Bursa özellikle Balkanlar’dan göç almıştır. Göçmen şehri olarak adlandırılan Bursa’da mezar taşları ait olduğu toplumun kültürünü gösterir. Mezar taşı üzerine yazılan yazılar üzüntüyü ifade etmekle birlikte o şehrin tarihi, dili, edebiyatı ve sanatı hakkında bilgi verir. Bu çalışmada, göçmenlerin yoğun olarak yaşadığı Mudanya ilçesi, Hürriyet ve Görükle mezarlıkları başta olmak üzere Ahmet Paşa, Hamitler, Pınarbaşı, Fethiye ve Çekirge mezarlıklarında Balkan göçmenlerinin mezar taşlarında yazan sözlerle yer alan motiflerin bugünkü durumu incelenmeye çalışılacaktır.
Anahtar Kelimeler:

Balkan, göçmen, mezar taşları

Tombstones of the Balkan Immigrants in Bursa

Bursa, Turkey’s fourth largest city, is an important civic center with natural beauty and historical heritage in Marmara Region. Bursa has been exposed to a dense immigration especially from the Balkans since 1783, which is peaked in 1923 with the proclamation of theRepublic of Turkey. Tombstones are indicators of a country’s culture. Writings on a tombstone express not only the grieving; but also history, language, literature and art of the location. In this work, the current situation of the writings and motifs on the Balkan immigrants’ tombstones in Mudanya, Hürriyet, Görükle boneyards in the first place, then those in Ahmet Paşa, Hamitler, Pınarbaşı, Fethiye, Çekirge boneyards will be examined.

___

  • ALYILMAZ, Cengiz (2016), “Kosova ve Makedonya’daki Osmanlı Dönemi Mezar Taşlarının Bugünkü Durumu”, Uluslararası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim Dergisi, Sayı 5/1, s.56- 93.
  • ÇETİNASLAN, Mustafa (2013), “İnegöl Kavaklaraltı Mezarlığı’ndaki Muhacirlere Ait Mezar Taşları”, İdil, Cilt 2,, Sayı 6/Volume 2, s.158-197.
  • DEMİREL, Muammer (2008), “XIX. Yüzyılda Bursa’da Göçmen İskânı”, Bursa’nın Zenginliği Göçmenler, Bursa, Osmangazi Belediyesi Yayınları.
  • DOĞANAY, Filiz (2016), “Türkiye’ye Göçmen Olarak Gelenlerin Yerleşimleri”, www.balgoc. org.tr/gocmenyerlesim.html. (Erişim: 06.01.2016).
  • MERMUTLU, B. ve ÖCALAN, H. B. (2011), Tarihî Bursa Mezar Taşları I: Bursa Hazireleri, Bursa: Bursa Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları.
  • TANYU, Hikmet (1968), Türklerde Taşla İlgili İnançlar, Ankara, Ankara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Yayınları.