196143

XIX. yüzyılda Osmanlı Devlet hayatında rol oynayan üç büyük devlet adamı: Mustafa Reşit, Ali ve Fuat Paşalar

XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti birtakım problemlerle karşı karşıya kalmıştır. Bu dönemin en önemli problemlerinden birisi Avrupalı devletlerin Osmanlı Devleti’nin iç işlerine müdahalesidir. Avrupa’nın müdahil olduğu bu dönemde devletin üst kademelerinde görev yapan üç önemli şahsiyet ile karşılaşılmaktadır ki bunlar Mustafa Reşit, Ali ve Fuat Paşa’lardır. Bu çalışmamızda bunların yetiştiği ortam, bulundukları görevler, Tanzimat ve Islahat Fermanlarının ilan edilmesindeki rolleri, kendi aralarındaki dayanışma ve rekabeti görebilmek mümkün olacaktır.

Three big statesmen who have taken part in life of Ottoman State on 19 th century: Mustafa Reşit, Ali and Fuat Pashas

Ottoman State has been faced some problems on 19th century. One of the most important problems in this period was the intervention of European States to internal affairs of Ottoman State. There were three very important personalities, who were Mustafa Reşit, Ali and Fuat Pasha, who were in service in senior position of State in this period that European were interfering. In this our study it can be available to see their formative stage and official duties, their roles in the Announcing of Administrative Reforms Edict and the interdependence and competition between them.

PDF

___

“Fuat Paşa Maddesi”, Yeni Türk Ansiklopedisi, C. XXI, MEB Yay., Ankara, 1974, s. 453-456.
Abdurrahman Şeref Efendi, Tarih Musahabeleri, Ankara 1985.
Akarlı, Engin Deniz (Çvr. ve Yay.), Belgelerle Tanzimat Osmanlı Sadrazamlarından Ali ve Fuat Paşaların Siyasî Vasiyetnameleri, TTK Kütüphanesi, kayıt no: 59808., yer no: A-IV/4483.
Akşin, Sina - İ. Metin Kunt, Türkiye Tarihi, C. III, Cem Yay., İstanbul, 1992.
Danışman, Zuhuri, Osmanlı İmparatorluğu Tarihi, C. X, Yeni Matbaa, İstanbul 1966.
Davison, Roderic, Osmanlı İmparatorluğu’nda Reform, Papirüs Yay., İstanbul 1997.
Giz, Adnan, “Osmanlı Devletinde Devşirme Düzeni Bırakıldıktan Sonra Önemli Vazifelere Kimler Getirildi?” Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi, Sayı 4, 15 Nisan 1987, s. 23.
Halaçoğlu, Yusuf, “Maruzat ve Tezakirde M. Reşit Paşa ve Tanzimat Erkanı”, Mustafa Reşit Paşa Dönemi Semineri Bildirileri, TTK, Ankara, 1997.
İnal, Mahmut Kemal, Son Sadrazamlar, TTK., İstanbul 1964.
Kaplan, Mehmet, “M. Reşit Paşa ve Yeni Aydın Tipi”, M. Reşit Paşa Dönemi Semineri Bildiriler, TTK, Ankara, 1997.
Karal, Enver Ziya, Osmanlı Tarihi, C. VII, TTK, Ankara, 1997.
Kaynar, Reşat, Mustafa Reşit Paşa ve Tanzimat, TTK, Ankara 1991.
Köprülü, Orhan Fuat, “Fuat Paşa Maddesi”, İ.A., C. IV, MEB Yay., İstanbul, 1964, s. 672-681.
Kuran, Ahmet Bedevi, Osmanlı İmparatorluğu’nda İnkılâp Hareketleri, Çeltüt Matbaası, İstanbul, 1959.
Kuran, Ercüment; “Reşit Paşa Maddesi” İ.A., C. IX, MEB Yay., 1997, s. 701-705.
Kutay, Cemal, Osmanlıdan Cumhuriyete, İstanbul, 1992.
Lewis, Bernard, Modern Türkiye’nin Doğuşu, TTK, Ankara, 1998.
Mantran, Robert, Osmanlı İmparatorluğu, C. II. (Çvr. Server Tanilli), Cem Yay., Ankara, 1995.
Ongunsu, A.H., “Ali Paşa Maddesi”, İ.A., C. I., MEB Yay., İstanbul, 1965, s. 335-340.
Ortaylı, İlber, İmparatorluğun En Uzun Yüzyılı, Hil Yay., İstanbul, 1983.
Öztoprak, Fahrettin, “Mehmet Emin Ali Paşa”, Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi, Sayı 185, Mayıs, 2002, s. 59-64.
Öztoprak, Fahrettin, “Mustafa Reşit Paşa”, Türk Dünyası Tarih Kültür Dergisi, Sayı 179, Kasım, 2001, s. 23-28.
Öztuna, Yılmaz, Ali Paşa, Kültür Bak. Yay., Ankara, 1988.
Shaw, Stanford-E.K. Shaw, Osmanlı İmparatorluğu ve Modern Türkiye, E. Yay., İstanbul, 1983.
Ülken, Hilmi Ziya, Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi, Ülken Yay., İstanbul.
Yıldız, H. Dursun (Derl.), 150. Yılında Tanzimat, TTK, Ankara, 1995.