Abdullah EKİNCİ

Tolunoğullarının heterodoks hareketlerle (İsma'ili-Karmati) mücadelesi

X. yüzyılda Şiiler özellikle Îsma'ttîler îslam dünyasında baskın gölündüler. İsma'îlîler Yemen, Horasan, Suriye, Bahreyn, Hindistan, İran, Güney İrak, Kuzey Afrika ve Orta Asya'da organize oldular. Îsma'îlîlerpropagandacıları toplum ve hatta onların idarecileri arasında taraftarlar edindiler. XI. yüzyıla gelindiğinde durum değişmeye başladı.Tolunoğulları İsm.a'îlîlerle mücadele ettiler. Tolunoğulları yöneticileri Mısır'da 868 ile 905 arasında Abbasi Devleti adına bölgeyi yönettiler. Tolunoğulları İsmaililer, Karmatiler ve Zenci isyanıyla mücadele ettiler.

Struggle of Tulunids against the Isma'ili-Qarmation Revolts

In the tenth century, the Shî'a, especially the Ismâ'iliyya, appeared to be dominating the Islamic world. The Ismâ'iliyya got organized in North Africa, Yemen, Khorasan, Syria, Bahreyn, India, Iran, southern Iraq and Central Asia. Their advocates succeeded in getting converts among communities, even among the ruling class. The eleventh century, however, saw a reversal of fortunes.The Tulunid. Sultans fought the Ismâ'ili militants. The Tulunid administrators in Egypt governed the region from 254/868 to 292/905, the date of the brief restoration of direct Abbdsid rule. The Tulunids fought against the revolting Ismâ'ilis, Qarmatians and the Zandjis.

PDF

___

Belazuri, Futuh'ul Buldan, çev. Mustafa Fayda, Ankara, 1987.
Daftary, Farhad, "A Major Schism in the Early Ismalî Movement", Stidia Islamica 77, 1993, s. 123-129.
Daftary, Farhad, "The Isma'ili Da'wa outside the Fatimid Dawla", The Institute oflsmaili Studies, 2000, s. 90-95.
Daftary, Farhad, "The Mediaval İsma'ilis of the Iranian Lands", The Sultan's Turret: Studies in Persian and Turkish Culture, II, ed. Carole Hillenbrand, Brill: Leiden Boston, Koln, 2000.
Daftary, Farhad, "The Medieval Isma'ilîs of Iranian Lands", Studies in Honour of Clifford Edmund Bosword, II, The Sultan's Turret: Studies in Persian and Turkish Culture, Brill: Leiden Boston, Koln, 2000, s. 45-46.
Daftary, Farhad, Isma'ilis their history and doctrines, Cambndge University Press, 1990.
Daftary, Farhad, The Assassin Legends Myths of the Isma'ilis, London-New York, 1994.
Daftary, Farhad, The İsmailis: Their History And Doktrins, Cambridge Üniver-sity Press, 1990.
Ekinci, Abdullah, "Selçukluların İslam Dünyasındaki Heterodoks Hareketlerle Mücadelesi", Türk Dünyası Araştırmaları Dergisi, Sayı: 163, s. 203-223.
Ekinci, Abdullah, Ortadoğu'da Marjinal Bir Hareket: Karmatîler, Ankara, 2005.
İbnü'l Esir, El-Kamü Fi't-Tarih, VI, VIII, IX, Beyrut, 1966.
Kopraman, Kazım Yaşar, "Tolunoğulları", DGBİT, İstanbul, 1989, c. VI, s. 65.
Lewis, Bernard, "The İsmailites and the Assassins", In a History of the Crusades, edited by: Kenneth M. Setton, I Philadelphia, 1955, s. 99-132.
Lewis, Bernard, The Assanins; A Radical sect in Islam, London, 1967.
Massignon, Lovis, Opera Minora, c. I, Beyrut, 1963.
Mesudı, et-Tenbih ve'l İsraf, Beyrut, 1965.
Mesudî, Muruc ez-Zehep, çev. D. Ahsen Batur, İstanbul, 2004.
Morgolıouth, D.S., "Humemiye", İ.A., c. V/I, s. 596.
Salibi, Kamal S., Suriye Under İslam, Delmar, 1987.
Sinan, Sabit b., Tarihü'l Karamita, ed. S. Zekkkari Darül Hasan, 1986.
Taberî, Tarihi't-Taberi, VII, IX, X, Leiden, 1879-81.
Yakut el-Hamevî, Mu'cemul Buldan, "es-Semave" mad.