Samire HASANOVA

Mehmedağa Şahtahtılı ve XIX.yüzyıl Türkiyesi

Seçkin gazeteci, eğitimci, yazar ve bilim adamı Mehmedağa Şahtahtılı XIX. yüzyılın son çeyreğinde Türk dünyasının Mekkesi niteliğini taşımış olan İstanbul'da oturmuş, Rusya büyükelçiliğinde çalışmış, İstanbul'da çıkan basın yayın organlarıyla ve aydın devlet adamlarıyla işbirliği yapmış, Osmanlı İmparatorluğunda eğitim, kültür ve edebiyat konularında bir dizi makaleler, kitaplar yazmış, Osmanlı yazar ve aydınlarının eserlerini Rusçaya aktarmış, onları Petersburg'da bastırmıştır. Mehmedağa Şahtahtılı'nın 1901'de Paris'te Fransızca basılmış "Türkiye'yi Nasıl Kurtarmalı?" kitapçığı aynca dikkate değer eserlerinden biridir. Yazann "Konstantinopol'dan Mektuplar" eseri de büyük önem arz etmektedir.

Mahammadaga Shahtakhtinsky and Turkey in the XIX.century

Distinguished Azerbaijani journalist, educator, writer and scholar Mahammadaga Shahtakhtinsky lived in Istanbul which was like Holy Mak-kah of Turkish World in the last quarter of XIX. Century for a while and he worked at Russian Embassy during this time. With cooperation some media organs and the enlightened statesmen of Istanbul, he wrote in a series of articles and books about education, culture and literature of the Ottoman Empire. He translated into Russian the works of writers and intellectuals of the Ottoman and published them in St. Petersburg. A book by Mahammadaga Shahtakhtinsky called "How One Must Save the Turkey?" published in French in Paris in 1901 is also remarkable. The author's another book called "Letters from Constantinople" is of great importance as well.

PDF

___

Axmed, Şakir Paşa, Solneçnıe Kalendari, Perevod s Turetskogo, Moskova, Tipolit, 1897.
Aliyev, E., XIX. Yüzyıl Sonu XX. Yüzyıl Başlarında Azerbaycan-Fransa Edebi İlişkileri, Doktora Tezi, s. 91, Bakü, 1998.
Karaca, Ali, Anadolu Islahatları ve Ahmet Şakir Paşa, Eren Yayıncılık, İstanbul, 1993.
Muhtar Paşa, îstoriya Russko-Turetskoy Voynı 1877-78 g. v Anadolu, Voenno-İstoriçeskiy Sbornik, 1913.
Rusya Federasyonu Merkezi Devlet Tarih Arşivi, fond 111, liste 4, dosya 96.
Shahtaktinsky, Mehmedbey, Bibliographie, "Stamboul", Stanboul, 30 Mars, 1893.
Şahtahtılı, M., Poezdka v Baku, Novoye Obozreniya, No: 234, 1891.
Şahtahtılı, Mehmedağa, Seçilmiş Eserleri, yayına hazırlayan: İsa Ha-bibbeyli, Bakü, 2006.
Turetskiy Mıslitel o Evroipeyskoy Sotsialnoy Jizni i o Graf, Lev Tolstoy, Nov obozrenie, 29 Mayıs, No: 2557, Tiflis, 1891.