BALKAN SAVAŞLARININ AYAK SESLERİ: KOÇANA OLAYLARI

Balkanların kanayan yarası olan Makedonya, özellikle 19. yüzyılın sonu ile 20. yüzyılın başlarında ihtilalci fikirlerin, çete savaşlarının ve büyük devletlerin adeta oyun sahası halini almıştır. Başta Bulgaristan olmak üzere Yunanistan, Sırbistan ve Karadağın Makedonyayı toprak- larına katmak üzere giriştikleri mücadele Makedonya sorununun temelini oluşturmuştur. Bulgarlar tıpkı Girit örneğinde olduğu gibi Makedonyada çete faaliyetleriyle önce Avrupa müdahalesinin geleceğine, sonra özerk bir idare ve ardından Doğu Rumelinin akıbetinin burada da tezahür edeceği- ne inanıyorlardı. Kışkırtıcı saldırılardan biri Koçanada gerçekleştirilmiştir. Sorumluların derhal yakalanıp cezalandırıldığı Koçana olayları, Balkan Savaşlarının habercisi olmuştur.

Abstract The Patter of Balkan Wars: Kochana Events

Macedonia, where was the sore of Balkans, had been like a play- ground of revolutionist ideas, gang and countries at the end of 19th century and at the beginning of 20th century. Especially conflict of Macedonia s annexation by Bulgaria, Greece, Serbia and Montenegro was the basis of the Macedonian problem. Bulgarians believed that at first there would be European intervention following the committee activities then an autono- mous authority and the fate of Macedonia would be same as happened previously in the East Rumelia as in the example Of Crete. One of the provocative attacks occurred in Kochana. The punishment of the responsi- ble of Kochana events had been forerunner of Balkan Wars.

___

  • Arşiv Belgeleri Başbakanlık Osmanlı Arşivi (BOA). Gazeteler İkdam, Manchester Democrat, The Australasian, The Sydney Morning Herald. Eserler
  • ANDONYAN, Aram: Balkan Savaşı, (Çev. Zaven Biberyan), Aras Yay., İstanbul, 1999. Abdullah Paşa’nın Balkan Savaşı Hatıratı ve Mahmut Muhtar Paşa’nın Cevabı, (Çev. Hülya Toker - Sema Demirtaş), Alfa Yayınları, İstanbul, 2012.
  • ARMAOĞLU, Fahir: 19. Yüzyıl Siyasi Tarih (1789-1914), TTK, Ankara, 1997.
  • BEYDILLI, Kemal: “II. Abdülhamid Devrinde Makedonya Mes’elesi’ne Dair”, Osmanlı Araştırmaları, IX, İstanbul, 1989.
  • BIRECIKLI, İhsan Burak: “İştib Vukuatı 1911: Bulgar Çetecilerin Çarşı Camii’ne Bombalı Saldırısı”, Uluslararası Balkan Sempozyumu 5-7 Ekim 1912, Ed. Süleyman Sey- di, Isparta, 2012.
  • HAMZA, Yusuf: “1908-1912 Yılları Arasında Makedonya’da Kurulan Ayrılıkçı Örgüt- ler ve Osmanlı-Balkan-Doğu Federasyonu Kurma İddiası”, Türk Dünyası Araştırmaları, Sayı: 75, Aralık, 1991.
  • HALL, Richard C.: Balkan Savaşları Birinci Dünya Savaşı’nın Provası, (Çev. Tanju Akad), Homer Kitabevi, İstanbul, 2003.
  • KUTLU, Sacit: Didâr-ı Hürriyet Kartpostallarla II. Meşrutiyet, Bilgi Ünv. Yay, İstanbul, 2004. Mahmut Muhtar Paşa - Fazlı Necip: Rumeli’yi Neden Kaybettik, Örgün Yay., İst., 2007.
  • POINCARE, Raymond: Ateş Çemberindeki Balkanlar, Pınar Yayınları, İstanbul, 2013. Tarihte Türk Bulgar İlişkileri, Genelkurmay Askeri Tarih ve Stratejik Etüt Başkanlığı Yayınları, Ankara, 2004.
  • TROTSKY, Leon: Balkan Savaşları, Arba Yayınları, İstanbul, 1995. TUNAYA, Tarık Zafer: Türkiye’de Siyasal Partiler I, Hürriyet Vakfı Yay., İstanbul, 1984. UZER, Tahsin: Makedonya Eşkıyalık Tarihi ve Son Osmanlı Yönetimi, TTK, Ankara, 1979.