1946 ERKEN GENEL SEÇİMLERİNDE DEMOKRAT PARTİ'NİN TUTUMU
Türkiyede gerçekleştirilmeye çalışılan Çok Partili Hayat 1946 yılına ka- dar yeterli olgunluğa ulaşamamış ve bu döneme kadar tek parti iktidarı ha- kim olmuştur. İkinci Dünya Savaşının ardından bütün dünyada olduğu gibi Türkiyede savaşın getirmiş olduğu ağır ekonomik şartlarla uğraşmak zorun- da kalmış ve üstelik gelen yeni vergiler Cumhuriyet Halk Partisini halkın gö- zünden düşürmüştür. Bu durum Cumhuriyet Halk Partisi içinden gelen bazı milletvekillerinin de kendi partisini eleştirmesine yol açmış ve parti içinde do- ğan bu muhalefet, Demokrat Partiyi kurarak, muhalefetini resmileştirmiştir. Biz bu çalışmamızda; Demokrat Partinin kurulmasıyla birlikte halkın Demokrat Partiye olan ilgisini ve Cumhuriyet Halk Partisinin bu yeni partiye karşı tutumunu anlatmaya çalıştık. Çalışmamızın ana eksenini, Cumhuriyet Halk Partisinin, Demokrat Partinin ülke genelinde yayılmasıyla 1947de yapılması gereken genel seçimlerin seçim kanunu değiştirilerek, erken bir tarihe alınmasını, Demokrat Partinin bu karara karşı tutumunu ve yapılan erken genel seçimlere ve sonuçlarına Demokrat Partililerin itirazları ve Cum- huriyet Halk Partisiyle mecliste yaşanan tartışmalar oluşturmaktadır.
Abstract Attitude Of The Democrat Party In The Early General Elections In 1946
In Turkey a multi-party system couldn t reach to a sufficient maturity and the country was ruled with a one-party system until 1946. After the World War II like other countries Turkey started to deal with severe econo- mic conditions that caused by the war and the new taxes discredited the Republican People s Party in the eyes of Turkish citizens. This situation resulted in a criticism even among Republican People s Party deputies and this opposition in the party caused the establishment of the Democrat Party and made its opposition formal. In this study we tried to explain the attitude of Republican People s Party towards the Democrat Party and interest of people towards the De- mocrat Party after its establishment. The main frame of our study is about the Repulican People s Party s amendment to change the election date of 1947 and do an early election upon the increasing popularity of the Democ- rat Party right after its establishment. And also we will study criticisms about this change and to the result of the elections from Democrat Party deputies and quarrels between these two party deputies in the assembly.
___
- I. Resmi Yayınlar TBMM Tutanak Dergisi, (Dönem: VII-VIII) Ayın Tarihi Dergisi, (Sayı: 146-151-153-154) II. Gazeteler Akşam Gazetesi, 8 Ocak 1946. Akşam Gazetesi, 1 Haziran 1946. Cumhuriyet Gazetesi, 4 Temmuz 1946. Cumhuriyet Gazetesi, 9 Temmuz 1946. Cumhuriyet Gazetesi, 24 Temmuz 1946. Cumhuriyet Gazetesi, 6 Ağustos 1946. Son Posta Gazetesi, 12 Mayıs 1946. Ulus Gazetesi, 5 Temmuz 1946. Vatan Gazetesi, 23 Temmuz 1946. Vatan Gazetesi, 27 Ağustos 1946. Yeni Sabah Gazetesi, 13 Haziran 1946. Yeni Sabah Gazetesi, 4 Temmuz 1946. Yeni Sabah Gazetesi, 7 Temmuz 1946. Yeni Sabah Gazetesi, 25 Temmuz1946. III. Tetkik Eserler
- AHMAD, Feroz: Demokrasi Sürecinde Türkiye (1945-1980), (Türkçeleş- tiren: Ahmet Fethi), İstanbul, 2010.
- ALBAYRAK, Mustafa: Türk Siyasi Tarihinde Demokrat Parti (1946- 1960), Ankara, 2004.
- BAYAR, Celal: Başvekilim Adnan Menderes, (Derleyen: İsmet Bozdağ), İstanbul, 1986.
- DEMİR, Şerif: Türk Siyasi Tarihinde Adnan Menderes, İstanbul, 2010. 165 ay_Murat.indd 23 01.09.2015 24 TÜRK DÜNYASI ARAŞTIRMALARI EROĞUL, Cem: Demokrat Parti Tarihi ve İdeolojisi, Ankara, 2003.
- FERSOY, Orhan Cemal: Bir Devre Adını Veren Başbakan Adnan Men- deres, İstanbul, 1971.
- GOLOĞLU, Mahmut: Demokrasiye Geçiş (Türkiye Cumhuriyeti Tarihi- IV 1946-1950), İstanbul, 2009.
- İNÖNÜ, İsmet: İsmet İnönünün TBMMdeki Konuşmaları (1920-1973), C. 2, (Der. Ali Rıza Cihan), TBMM Kültür, Sanat ve Yayın Kurulu Yayınla- rı, No: 57, Ankara, 1993.
- KARPAT, H. Kemal: Türk Demokrasi Tarihi, İstanbul, 2010. KOCABAŞ, Süleyman: İnönü Dönemi (1938-1950), İstanbul, 2009. MERİH, Turgay: Soğuk Savaş ve Türkiye (1945-1960), Ankara, 2006.
- ÖZER, Sevilay: Demokrat Partinin Köy ve Köylü Politikaları (1946- 1960), Ankara, 2013.
- TUNCER, Erol: Osmanlıdan Günümüze Seçimler (1877-2002), Ankara, 2003.
- ISSN: 0255-0644
- Yayın Aralığı: 6
- Başlangıç: 1979
- Yayıncı: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı
Sayıdaki Diğer Makaleler
TÜRK SİLAHLI KUVVETLERİ'NDE TARİHİ TASFİYE: EMİNSU OLAYI
1946 ERKEN GENEL SEÇİMLERİNDE DEMOKRAT PARTİ'NİN TUTUMU
AVRUPA ÖRGÜTLERİ NEZDİNDE GÖKÇEADA'NIN BİR AZINLIK SORUN ALANI OLARAK YAPILANDIRILMASI
BALKAN SAVAŞLARININ AYAK SESLERİ: KOÇANA OLAYLARI
OSMANLI DEVLETİ'NİN İTALYA'YA SİPARİŞ ETTİĞİ DRAMA KRUVAZÖRÜ VE AKIBETİ