Bu makale Halide Edib [Adıvar]’ın (1884-1964) İngiltere ile olan ilişkisini yazılarındaki ev sahibi, misafir ve işgalci kavramları üzerinden inceleyecektir. Halide Edib’in İngiltere ile olan ilişkisinde bu kavramların hem tarihi hem de söylemsel karşılıkları vardır. Bu kavramların söylemsel manalarına Haswell ve Haswell’in geliştirdiği misafirperverlik ve yazarlık çerçevesinden bakılacaktır. Haswell ve Haswell bu çerçeveyi sömürge ilişkileri üzerinden inşa etmiş olsa da, tespitlerini sömürge ilişkisi olmayan durumlarda da gözlemlemek mümkündür. İngiliz ordusunun İstanbul işgaline tanıklık etmiş, yazılarında Hindistan’a dair örnekler veren Halide Edib’in eserlerindeki İngiliz figürü genel edebiyat tarihinden tanıdığımız sömürgeci figürüyle örtüşmektedir. Yazarın en sevimsiz İngiliz karakteri olan Ateşten Gömlek’teki gazeteci Mr. Cook sömürgeci zihniyetini temsil eder. Halide Edib’in kahramanı Ayşe de okuyucuya bu sömürgeci söyleme nasıl karşılık verilmesi gerektiğini gösterir. Halide Edib böylelikle bir çeşit “metin ile karşılık verme” formülü geliştirmiş olur. Yazarın bu formülü elbette kendi ev sahibi, misafir, işgalci anlayışı ve yine kendi enternasyonalizm ve milliyetçilik anlayışı etrafında gelişir. Kariyerinin bir döneminde İngiltere’de sürgün hayatı geçirmek zorunda Halide Edib’in hayatındaki işgalci figürüne misafir olması bu kategorileri tekrar tekrar gözden geçirmesine sebep olur. İngiltere’deyken işgal anılarını İngilizce kaleme alan Halide Edib Türkiye’ye döndüğünde bu sefer İngilizleri Türklere anlatma görevini üstlenir. Bir İngiliz Edebiyatı okuyucusu ve Türk Edebiyatı yazarı olarak Halide Edib Haswell ve Haswell’in geliştirdiği ev sahibi-yazar ve misafir-okuyucu kategorilerini ters yüz eder.

This article traces Halide Edib’s interactions with England and the English and the ways in which she represented them in writing. I argue her representations were governed by conceptions of host, guest and occupier- a triumvirate of relations that is informed by Haswell and Haswell’s understanding of hospitality and authoring. I examine how Halide Edib’s understanding of occupier and host, nationalism and internationalism were shaped as she witnessed the British occupation of Istanbul, as she set about writing columns for the independence of Turkey, maintaining her cosmopolitan approach. Halide Edib expressed her views of the English in fiction, memoir, and newspaper article format, dealing with different aspects of a nation in different contexts. The first impressions of England she had in 1909 remained with Halide Edib for a long time, as evidenced in the newspaper articles she wrote in 1939.  Both during her earlier visit and years in exile, England introduced her to an international world of letters which she embraced for the rest of her life, and which led her to lecture in places such as the US and India. This article investigates the various methods she uses in describing the English throughout her career, in a way that both consolidates her initial impressions and recognizes the changing context.