ASKERÎ ve ÇAĞATAY TÜRKÇESİ İLE YAZDIĞI ŞİİRLERİ

Süleymaniye Kütüphanesi Cârullah 1668 numarada Askerî mahlaslı bir şairin Farsça divanı kayıtlıdır. Bu divanın 33b - 36b varakları arasında Askerî'nin Çağatay Türkçesi ile yazmış olduğu 8 manzume mevcuttur. Farsça şiirleri ile Türkçe şiirlerinden anlaşıldığı kadarıyla Askerî, muhtemelen Kânûnî Sultan Süleyman döneminde Orta Asya'dan İstanbul'a gelmiş ve bir müddet burada kalmıştır. Hayatı hakkında kaynaklarda yeterli bilgi olmamakla beraber Farsça ve Türkçe şiirleri ile onun şairliği hakkında bir değerlendirmede bulunulabilir. Bu makalede Askerî ve Türkçe şiirleri hakkında kısa bir bilgiden sonra Türkçe şiirlerinin metni verilecektir.

Anahtar Kelimeler:

Askerî, Çağatay Türkçesi, Askerî’nin Türkçe Şiirleri.

-

A Persian divan by a person who used Askerî as a pseudonym, recorded with the number 1668 at Carullah collection in S üleymaniye Library. The last three leaves of this divan were written with Çağatay Turkish and 8 pieces of verses were existed in these leaves. As understood from his Persian and Turkish poems, Askerî had came from Central Asia to Istanbul and stayed there for a while during the reign of Suleyman, the Magnificent. Although there is not enough information about his life, some comments could be done about him as a poet by evaluating his Persian and Turkish poems. In this paper, first, some information about Askerî and his Turkish poems and the texts of his Turkish poems are going to be given.

Keywords:

Askerî, Çağatay Turkish, Askerî’s poems in Turkish I. Askerî ve Şiirlerin Bulunduğu Nüsha,

PDF

___

Azmi Bilgin, ‘Abdullah Nidâî ve İki Şiiri’, İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Dergisi , İstanbul 1997, Sayı 27, s.61-62.
Günay Karaağaç , Lutfî Divanı , Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 1997 .
İsmail Hikmet Ertaylan, Külliyyât-ı Dîvân-ı Kabûlî , İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 1948.
İsmail Hikmet Ertaylan, Külliyyât-ı Dîvân-ı Mevlânâ Hâmidî , İ.Ü. Edebiyat Fakültesi Yayınları, İstanbul 1949.
İsmail Ünver, ‘Hâmidî’nin Türkçe Şiirleri’ Türkoloji Dergisi , Ankara Dil ve TarihCoğrafya Fakültesi Yayınları, C.6, S.1, Ankara 1974, s.197-233.
Kaya Türkay, Ali Şîr Nevâyî / Bedâyi‘ü’l-Vasat , Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 200 Mehmet Nail Tuman, Tuhfe-i Nâilî , (Hazırlayanlar: Cemal Kurnaz – Mustafa Tatçı), Bizim Büro Yayınları Ankara 2001.
Mehmet Sarı, Askerî Muhammed Divanının Tenkitli Metni , Afyonkocatepe Üniversitesi, Ankara 2007.
Metin Karaörs, Ali Şîr Nevâyî / Nevâdirü’ş-Şebâb , Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara 200 Mustafa Çiçekler, Osmanlılar Döneminde Farsça Şiir Söyleyen Şairlerin Eserlerinin Yazmaları , İ.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Basılmamış Yüksek Lisans Tezi, İstanbul 1989.
Mustafa İsen, Ötelerden Bir Ses , Akçağ Yayınları, Ankara 1997.
Müstakimzâde Süleyman Sâdeddin, Devhatü’l-Meşayih , Çağrı Yayınları, İstanbul 1978. Necla Çobanlı, XV. Yüzyıl Şairlerinden Hamidi ve Kabuli’nin Türkçe Şiirleri , İ.Ü. Türkiyat Enstitüsü Mezuniyet Tezi, İstanbul 1949-1950.
Rıdvan Canım, Latîfî / Tezkiretü’ş-Şu’arâ ve Tabsıratü’n-Nuzamâ , Ankara Kültür Merkezi Başkanlığı, Ankara 2000.
Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, YKY Yayınları, İstanbul 1999.