HadGEM2-ES/RegCM4.3.4 küresel/bölgesel model verilerine göre Kaz Dağı ve yakın çevresinin yağışlarında olası değişiklikler

2071-2099) yıllık ortalama yağış anomali değerleri kullanılmış- tır. Böylece Kazdağı ve yakın çevresindeki yağışların yüzyılın so- nuna kadar nasıl değişim göstereceğinin öngörüsü sağlanmıştır. Bu çalışmanın bulgu ve sonuçları öncelikle yüzyılın sonuna kadar sahanın yağış miktarlarındaki değişiklikleri ve bu değişik- liklerin etkilerinin anlaşılmasını sağlayacaktır. İkinci olarak, bazı iklim indislerine uygulanarak sahanın iklim değişikliğinin analiz edilmesine temel oluşturacaktır. Son olarak, muhtemel iklim değişikliğiyle Kazdağı'ndaki ağaç formasyonunun dağılış alan- larındaki değişimin ortaya konulması ve değerlendirilmesine katkı sağlayacaktır. Kazdağı, sahip olduğu çok çeşitli ve endemik türler ile zengin biyoçeşitliliğe sahiptir. Bunun yanında Akdeniz ve Karadeniz ik- liminin geçiş hattında bulunmaktadır. Bundan dolayı kuzey ve güney yamacında iklim özellikleri birbirinden farklıdır. Güney yamaçta baskın olarak kurakçıl türler bulunur; fakat yamacın sahip olduğu topograŞk yapının özelliği olarak çok sayıda mikro iklim alanı doğmuştur. Bu nedenle güney yamaçta lokal olarak nemcil türlerin varlığı doğal ortamı zenginleştiren bir faktördür. Kazdağı'nın doruk kesiminde iklimsel geçiş türleri; kuzey yama- cında ise kuzeyli hava kütlelerine açıklık nedeniyle daha nemcil türler bulunmaktadır. Bu itibarla, Kazdağı ve yakın çevresinde yıllık ortalama yağışlardaki olası değişikliklerinin tespit edilmesi önem arz etmektedir. Gelecek dönemlere ait iklim projeksiyonları yapmak ve çeşitli zorlamalara karşı iklim sisteminin vereceği yanıtı öngörmek için kullanılabilen en iyi araç çeşitli senaryolara göre geliştirilmiş iklim modelleridir. Senaryo, olması öngörülen olayın resmidir. RCP 4.5 bir denge senaryosudur ve sera gazı salımlarına yönelik tüm stratejik ve teknolojik önlemlerle 2100 yılına kadar toplam ışınımsal zorlamanın 4.5 W/m2değerine ulaşacağını ve daha sonrasında bu değerde kararlılık göstereceğini tasvir eder. RCP 8.5 ise sera gazı salımlarında sürekli bir artış temel alarak ışı- nımsal zorlamanın 2100 itibariyle 8.5 W/m2değerine ulaşaca

Possible changes in precipitation in Mount Ida (and vicinity) according to HadGEM2- ES/RegCM4.3.4 global/regional model outputs

Climate Change and the efforts of solution seeking on it are developing. Climate models are the best tools in these efforts to foresee how the climate system will react to the climatic forces. Climate models are to be downscaled using Dynamic Downscaling methods, These are efforts of getting both higher resolution and real-like output results. Also in Turkey, Climate projections are obtained via Global Climate Model Outputs which are in the scope of IPCC-AR5 and downscaled to regional and local with province scale. However, No projectional research was found at the scale of Mount Ida and vicinity. Thus, it is investigated in this paper that how Mount Ida, which has im- portance with different climate, natural and social environment both side of, and with special to- pography is influenced by Climate Change. This study forms a part of a PhD thesis which aimed at determination of possible changes of both climate and tree formation areas between 2000-2099 years. In this study, it is investigated the changes in annual mean precipitation in Mount Ida and its vicinity until the end of this century in periods of 2016-2040; 2041-2070 and 2071-2099 based on HadGEM2-ES/RegCM4.3.4 global/regional models’ outputs both RCP4.5 and RCP 8.5 scenarios. Precipitation values of 10mx10m grid centre of surfaces of the mountainous area were calculated, analyzed and produced maps in GIS. According to Şndings, annual mean precipitation values in the area increase dramatically until the end of this century

___

  • Akçakaya, A., Sümer, U. M., Demircan, M., Demir, Ö., Atay, H., Eskioğlu, O., Gürkan, H., Yazıcı, B., Kocatürk, A., Şensoy, S., Bölük, E., Ara- bacı, H., Açar, Y., Ekici, M., Yağan, S., Çukurçayır, F. (2015) Yeni Se- naryolar ile Türkiye İklim Projeksiyonları ve İklim Değişikliği. T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Araştırma Dairesi Başkanlığı, Klima- toloji Şube Müdürlüğü, Ankara.
  • Altınsoy H. Öztürk, T., Türkeş, M, Kurnaz M.L. (2011) “Küresel İklim Model Kullanılarak Akdeniz Havzası’nın Gelecek Hava Sıcaklığı ve Yağış Değişikliklerinin Kestirilmesi” Türk Coğrafya Kurumu, Uluslar arası katılımlı Ulusal Coğrafya Kongresi Bildiri Dokümanı, s.7-10 Sep.2011.
  • Ardel, A., Kurter, A., Dönmez, Y. (1969) Klimatoloji Tatbikatı. İstanbul Üniversitesi Yayınları No:1123 Taş Matbaası, İstanbul
  • Babaeiana, I., Modiriana, R., Karimian, M., Zarghamib, M. (2015) “Si- mulation of climate change in Iran during 2071-2100 using PRECIS regional climate modelling system” Desert 20/2 pp:123-134
  • Bahadır, M. (2011a) “Türkiye’de İklim Değişikliği’nin İklim Bölgelerine Yansımasında Kuzey-Güney Yönlü Sıcaklık ve Yağış Değişim Öngö- rüleri” Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, Akademik Bakış Dergisi (26) Eylül-Ekim s.1-18
  • Bahadır, M. Özdemir, M. A. (2011b) “Acıgöl Havzası’nda Yağışın Trend Analizi ve Haritalanması”. Türk Coğrafya Dergisi, 57 s.33-42
  • Chou, S.C., Lyra, A., Mourao, C., Dereczynski, C., Pilotto, Gomes, J., Bustamante, J., Tavares, P., Silva, A., Rodrigues, A., Compos, D., Chagas, D., Sueiro, G., Siqueira, G., Marengo, J. (2014) “Assess- ment of Climate Change over South America under RCP 4.5 and 8.5 Downscaling Scenarios” American Journal of Climate Change 3/5 p:15
  • Demir, Ö. Atay, H., Eskioğlu O., Tuvan A., Demircan, M., Akçakaya, A. (2013). “RCP4.5 Senaryosuna Göre Türkiye’de Sıcaklık ve Yağış Pro- jeksiyonları” III. Türkiye İklim Değişikliği Kongresi, TİKDEK, Konfe- rans Dokümanı, 1-7.
  • Demircan, M., Demir, Ö., Atay, H., Eskioğlu, O., Yazıcı, B., Gürkan, H., Tuvan, A., Akçakaya, A., (2014a) “Yeni Senaryolara Göre Türkiye Akarsu Havzalarında İklim Değişikliği Projeksiyonları” TÜCAUM- VIII. Coğrafya Sempozyumu Konferans Dokümanı 11-20.
  • Demircan, M., Demir, Ö., Atay, H., Eskioğlu, O., Yazıcı, B., Gürkan, H., Tuvan, A., Akçakaya, A., (2014b) “Türkiye’de Yeni Senaryolara Göre İklim Değişikliği Projeksiyonları”. TÜCAUM-VIII. Coğrafya Sempoz- yumu Konferans Dokümanı 1-10.
  • Efe, B., Toros, H., Deniz, A. (2015) “Türkiye Geneli Yağış ve Sıcaklık Ve- rilerinde Eğilimler ve Salınımlar” VII. Atmospheric Science Sympo- sium, 28-30 April 2015, Bildiri Dokümanı.
  • Gampe, D., Nikulin, G., Ludwig, R. (2016) “Using an ensemble of re- gional climate models to assess climate change impacts on water scarcity in European river basins”. Science of the Total Environ- ment 573 pp:1503-1518
  • Gönençgil, B., İçel, G. “Türkiye’nin Doğu Akdeniz Kıyılarında Yıllık Top- lam Yağışlarda Görülen Değişimler (1975-2006)”. Türk Coğrafya Dergisi, 55 s.1-12, İstanbul.
  • Gürkan, H., Arabacı, H., Demircan, M., Eskioğlu, O, Şensoy, S., Yazıcı, B. (2016) “GFDL-ESM2M Modeli Temelinde RCP 4.5 ve RCP 8.5 Se- naryolarına Göre Türkiye için Sıcaklık ve Yağış Projeksiyonları” Coğ- raŞ Bilimler Dergisi 14(2), s.77-88.IPCC Climate: Observations, Projections and Impacts (Turkey), 2011.
  • IPCC (2014) Climate Change 2014 Synthesis Report.
  • İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Proje Dokümanı İDSKE, EK4- Marmara Havzası (2016) T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Su Yö- netimi Genel Müdürlüğü, Ankara, Türkiye.
  • İklim Değişikliğinin Su Kaynaklarına Etkisi Proje Dokümanı İDSKE, EK6- Kuzey Ege Havzası (2016) T.C. Orman ve Su İşleri Bakanlığı, Su Yö- netimi Genel Müdürlüğü, Ankara, Türkiye.
  • Ji-Woo Lee, Song-You Hong, Eun-Chul Chang, Myoung-Seok Suh, Hyun-Suk Kang (2014) “Assessment of future climate change over East Asia due to the RCP scenarios downscaled by GRIMs-RMP” Climate Dynamics 42/3 pp.733-747.
  • Karabulut, M., Cosun, F. “Kahramanmaraş İlinde Yağışların Trend Ana- lizi (2009). CoğraŞ Bilimler Dergisi (1) s.65-83.
  • Ölgen, M.K. (2010) “Türkiye’de Yıllık ve Mevsimsel Yağış Değişkenliği- nin Alansal Dağılımı” Ege Coğrafya Dergisi 19/1 s.85-95
  • Önol, B., Ünal, Y.S., Dalfes, H.N. (2009) “İklim Değişimi Senaryosunun Türkiye Üzerindeki Etkilerinin Modellenmesi”. İTÜdergisi/d, 8(5), s.169-177.
  • Öztürk T., Türkeş, M, Kurnaz, M.L. (2011) “RegCM4.3.5 İklim Modeli Benzetimleri Kullanılarak Türkiye’nin Gelecek Hava Sıcaklığı ve Yağış Klimatolojilerindeki Değişikliklerin Çözümlenmesi, Ege Coğ- rafya Dergisi, 20/1 s.17-27
  • Sarış, F., 2006. “Türkiye’de Yağış Yoğunluğunun Alansal ve Zamansal Değişimi “, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Coğrafya Anabilim Dalı Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Çanakkale.
  • Sarış, F., Hannah, M.D., Eastwood, J.W., 2010. “Changes in Precipita- tion and River Flow in Northeast Turkey: Associations With the North Atlantic Oscillation” Sixth World Friend Conference, (Octo- ber, 2010), Fez, Morocco
  • Sütgibi, S. (2015) “Büyük Menderes Havzasının Sıcaklık, Yağış ve Akım değerlerindeki değişimler ve eğilimler” Marmara Coğrafya Dergisi 31/1, s.398-414.
  • Şen, Ö.L., Bozkurt, D., Göktürk, O. M., Dündar, B., Altürk B. (2013) “Tür- kiye’de İklim değişikliği ve Olası Etkileri” 3. Taşkın Sempozyu- mu’nda sunulmuştur. İstanbul, Türkiye.
  • Tatlı, H., Dalfes N., Menteş, Ş.S. (2004) “Statistical Downscaling Met- hod for Monthly Total Precipitation over Turkey. International Jo- urnal of Climatology (24) s.161-180
  • Turp, M.,T., Öztürk, T., Türkeş, M., Kurnaz, M.L, (2014) “RegCM4.3.5 Bölgesel İklim Modelini Kullanarak Türkiye ve Çevresi Bölgelerin Yakın Gelecekteki Hava Sıcaklığı ve Yağış Klimatolojileri için Öngö- rülen Değişikliklerin İncelenmesi” , Ege Coğrafya Dergisi, 23/1, 1- 24.
  • Türkeş, M., 1996. “Spatial and Temporal Analysis of Annual Rainfall Variations in Turkey”, International Journal of Climatology, 16, s.1057-1076.
  • Türkeş, M., Deniz, Z. (2011) “Climatology of South Marmara Division (North West Anatolia) and observed variations and trends. Journal of Human Sciences 8/1.
  • Türkiye İklim Değişikliği 6. Bildirimi (2016) T.C. Çevre ve Şehircilik Ba- kanlığı, Ankara. s.1-270
  • Türkoğlu N., Aydın, O., Duman, N., Çiçek, İ. (2016) “Türkiye’de Yağışın Farklı Mekansal Enterpolasyon Yöntemleriyle Karşılaştırılması” In- ternational Journal of Human Sciences, 13/3, 5637-5659.
  • Wang, X., Huang, G., Baetz, B. W. (2016) “Dynamically-downscaled probabilistic projections of precipitation changes: A Canadian case study” Environmental Research. 148 pp:86-101.