AİLEDEN ÇOCUĞA SOSYAL BİLGİLER EĞİTİMİ: UYGULAMA ÖRNEĞİ

Sosyal bilgiler dersinde çeşitli bilgi, beceri ve değerleri çocuklara kazandırmak için öğretme-öğrenme süreçlerinde toplumsal kaynaklardan yararlanmak önemli görülmektedir. Aile, sosyal bilgiler dersinde yararlanılması gereken toplumsal kaynakların en önemlilerinden biridir. Sosyal bilgiler dersi çocukları yaşama hazırlayan bir ders olma işlevine sahip olduğu için derste öğrenilenlerin günlük yaşama yansımasını sağlamak amacıyla derse aile katılımı sağlanması gerekmektedir. Aile katılımı, çocuğun okulda öğrendiği bilgi, beceri ve değerleri günlük yaşama aktarabilmesi ve devamlılığını sağlayabilmesi için ailenin öğretim etkinliklerine planlı olarak katılımının sağlanmasıdır. Bu çalışma, sosyal bilgiler dersinde aile katılımı sağlamanın önemine ilişkin dikkat çekmek amacıyla tasarlanan aile katılımı sağlamaya yönelik bir uygulama örneğinden oluşmaktadır. Çalışmada, bu uygulama örneğine yönelik oluşturulan ders planı, aile ve öğrenci yönergeleri sunulmuştur. Ayrıca uygulama örneğine yönelik olarak etkinlik esnasında çekilen video dökümü, öğrenci anekdot kayıtları, öğrenci görüşmelerinden elde edilen veriler ve aile işbirliği defterlerinde yer alan aile görüşleri doğrudan alıntı biçiminde verilmiştir. Sosyal bilgiler dersine aile katılımı sağlanarak öğrencilerin akademik başarılarının artmasına, sorumluluk bilinci ile özgüveninin gelişimine, aile ilişkilerinin güçlenmesine ve ailelerin bireysel gelişimlerine katkı sağlanabilir.

From Family to Child in Social Studies Education: Practice Example

Family is one of the most important social resource that should be utilized in this course. This study aimed to draw attention to the importance of providing family involvement in the social studies course and it involved an example practice for providing family involvement within the 5th grade social studies course. This practice was carried out on the basis of the unit "Learning about our Region" in the learning field "People, Places and Environments" which has the outcome "To be able to explain the effect of the climate seen in the region where students live on human activities by giving examples from everyday life". In the study, the lesson plans, family and student guidelines for the example practice were presented. In addition, for the example practice, video commentary taken during the activity, student anecdotal records, data obtained from student interviews and family opinions in the family co-operation notebooks were directly quoted in the presentation of the findings. As a result, providing family involvement to social studies lessons can contribute to the academic achievement of students, the development of responsibility consciousness and self-confidence, the strengthening of family relations and the individual development of families

___

  • 1. Abbak, B. S. (2008). Okulöncesi eğitim programındaki aile katılımı etkinliklerinin anasınıfı öğretmenleri ve veli görüşleri açısından incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • 2. Ahioğlu-Lindberg, E. N. (2014). Eğitim fakültesi son sınıf öğrencilerinin aile katılımı ile ilgili görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(4), 1339-1361.
  • 3. Ahioğlu-Lindberg, E. N. ve Demircan, A. N. (2013). Ortaöğretim okullarında öğrenci görüşlerine göre aile katılımı: Bir ölçek uyarlaması. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 3(1), 35-46.
  • 4. Akkaya, M. (2007). Öğretmenlerin ve velilerin okulöncesi eğitim kurumlarında uygulanan aile katılımı çalışmalarına ilişkin görüşleri. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • 5. Aslanargun, E. (2007). Okul-aile işbirliği ve öğrenci başarısı üzerine bir tarama çalışma. Sosyal Bilimler Dergisi, 18, 119-135.
  • 6. Atakan, H. (2010). Okulöncesi eğitiminde aile katılımı çalışmalarının öğretmen ve ebeveyn görüşlerine göre değerlendirilmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Çanakkale.
  • 7. Bahçeli-Kahraman, P. (2012). Aile katılımı boyutu zenginleştirilmiş okulöncesi eğitim programlarının 5-6 yaş çocukların ilkokula hazırbulunuşluk düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış Doktora Tezi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
  • 8. Chan, B. Y. M. ve Chui, H. S. (1997). Parental participation in school councils in Victoria, Australia. International Journal of Educational Management, 11(3), 102-110.
  • 9. Coleman, M. ve Churchill, S. (1997). Challenges to family involvement. Childhood Education, 73(3), 144 148.
  • 10. Cömert, D. ve Güleç, H. (2004). Okulöncesi eğitim kurumlarında aile katılımının önemi: Öğretmen-aile çocuk ve kurum. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(1), 131, 145.
  • 11. Demircan, A. N. (2012). Ortaöğretim okullarında aile katılımı: Ölçek uyarlaması. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kastamonu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Kastamonu.
  • 12. Demircan, Ö. ve Erden, F. T. (2015). Parental involvement and developmentally appropriate practices: A comparison of parent and teacher beliefs. Early Child Development and Care, 185(2), 209-225.
  • 13. Deveci, H. (2002). Sosyal bilgiler dersinde probleme dayalı öğrenmenin öğrencilerin derse ilişkin tutumlarına, akademik başarılarına ve hatırlama düzeylerine etkisi. Yayınlanmamış Doktora Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • 14. Deveci, H. (2008). Learning from parents and learning with parents in social studies. World Applied Science, 3(5), 715-724.
  • 15. Deveci, H. (2009). Hayat bilgisi öğretiminde aile katılımı. İçinde B. Tay (Ed.), Hayat bilgisi öğretimi, ss.243 260. Ankara: Maya.
  • 16. Dinç, B. (2008). Eğitime ailenin katılımı. İçinde E. A. Küçükyılmaz (Ed.), Okul, aile ve çevre işbirliği, ss.55 74. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi.
  • 17. Douglass, A. ve Klerman, L. (2012). The strengthening families initiative and child care quality improvement: How strengthening families influenced change in child care programs in one state. Early Education and Development, 23, 373–392.
  • 18. Epstein, J. L. (2008). Improving family and community involvement in secondary schools. Education Diggest, 73(6), 9-12.
  • 19. Epstein, J. L. (2010). School/family/community partnerships: Caring for the children we share. Phi Delta Kappan, 92(3), 81-96.
  • 20. Epstein, J. L. ve Dauber, S. L. (1991). School programs and teacher practices of parent involvement in innercity elementary and middle schools. The Elementary School Journal, 91(3), 289-305
  • 21. Erdoğan, Ç. ve Demirkasımoğlu, N. (2010). Ailelerin eğitim sürecine katılımına ilişkin öğretmen ve yönetici görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 16(3), 399-431.
  • 22. Gültekin, M. ve Kılıç, Z. (2014). İlköğretimde çocuğu olan ailelerin çocuklarının eğitim ve öğretiminde karşılaştıkları sorunlar ve eğitim gereksinimleri. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi, 18(2), 85 111
  • 23. Harris, K. I. (2015). The unexpected journey shared by families: Using literature to support and understand families raising a child with disabilities. Early Childhood Education Journal, 43, 473 484.
  • 24. Kaya, E.; Eryılmaz, Ö.; Gezer, U.; Ekici, M. ve Kapan, E. (2015). Öğretmenlerin on iki yıllık zorunlu eğitimin (4+4+4) sosyal bilgiler dersine yansımalarına ilişkin algıları. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 5(2), 54-93.
  • 25. Keçeli-Kaysılı, B. (2008). Akademik başarının arttırılmasında aile katılımı. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 9(1) 69-83.
  • 26. Kılıç, Z. (2010). İlköğretimde hayat bilgisi dersinde aile katılımı çalışmaları. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • 27. Lim, M. (2012). Unpacking parent involvement: Korean American parents’ collective networking. School Community Journal, 22(1), 89-110.
  • 28. McDowell, J. R. (2014). Fostering parental engagement in a rural title elementary school. Unpublished Doctoral Thesis. The College of William and Mary, The Faculty of the School of Education, in Virginia.
  • 29. Oğuz, K. (2012). İlköğretim okullarında aile katılımı: Ölçek uyarlaması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Kastamonu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kastamonu.
  • 30. Öztürk, C. (2007). Toplumsal yaşama disiplinlerarası bir bakış. C. Öztürk (Ed.). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretimi içinde (ss. 22-49) . Ankara: Pegem A Yayıncılık.
  • 31. Sheldon, S. B. (2003). Linking school–family–community partnerships in urban elementary schools to student achievement on state tests. The Urban Review, 35(2), 149-165
  • 32. Seefeldt, C.; Castle, S. ve Falconer, R. C. (2015). Okulöncesi/ilkokul çocukları için sosyal bilgiler öğretimi. S. Coşkun Deniz (Çev.). Ankara: Nobel.
  • 33. Sözer, E. ve Deveci, H. (2007). Sosyal bilgiler dersinde aile katılımı ve çeşitli uygulama örnekleri. VI. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu. Eskişehir. Tümkaya, S. (2017). Velilerin okulda eğitime katılım türlerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 26(2), 83-98.
  • 34.