Levent ÖZDEMİR, Celal KARLIKAYA

Did unprogrammed tobacco control efforts over seven years decrease smoking prevalence in the medical school?

Tıp fakültesi öğrencileri tütünün ölümcül etkileriyle mücadele etmede önemli rollere sahip olacaklardır. Bu çalışmada, birçok tütün kontrolü girişiminin sonucu olarak yedi yıllık bir sürede tıp fakültesi öğrencileri arasında sigara prevalansında değişiklik olup olmadığını değerlendirmek amaçlanmıştır. Toplam 854 tıp fakültesi öğrencisinden 764 (%89.4)’üne tütün kullanımı ile ilgili bilgi, tutum ve davranışlarını ortaya çıkarmaya yönelik kendi kendine yapılan bir anket uygulandı. Sonuçlar aynı yöntemlerin kullanıldığı ve yedi yıl önce yapılan tarihi kontrolle karşılaştırıldı. Öğrencilerin %25.9’u sigara içicisi idi (erkeklerin %36.6’sı, kızların %16.3’ü), %4.9’u bırakmıştı ve %69.2’si hiç içmemişti. Bırakma hızları erkeklerde kızlardan daha yüksekti (%6.8’e karşı %3.3, p< 0.05). 1999 yılındaki tarihi kontrole göre sigara içme hızı erkeklerde sadece %3.8, kızlarda %5.5 azalmıştı ve bırakma hızları daha yüksek değildi. Fakültenin ilk yıllarında olmak, sigara içmenin ve çevresel sigara dumanının zararlarına dair düşük bilgi düzeyi, bekar evinde yaşamak, kaçak sigaralara kolay ulaşmak ve sigara dışında tütün ürünü kullanmak sigara içimi için başlıca etkenlerdi. Bu yedi yıllık sürede birçok yerel ve ulusal tütün mücadele yönteminin yürürlüğe girmesine karşın tıp fakültesi öğrencilerinin sigara içme hızlarında çok az bir azalma saptandı. Sonuç olarak, Türkiye’deki tıp fakültelerinde, özel dikkate, organize ve programlı çabalara gereksinim vardır.

Tıp fakültesi öğrencilerinin sigara içme oranları, yedi yıl süresince gerçekleştirilen programsız tütün kontrolü çabaları ile azaldı mı?

Medical students will have significant roles in combating against death tool of tobacco. The aim of this study is to evaluate whether any decrease in the smoking prevalence of the medical students over seven years of many tobacco control efforts. A self-administered questionnaire was carried out among 764 of 854 (89.4%) medical students in order to determine the knowledge, attitudes and behaviors towards tobacco use. Chi-square tests, Student’s t-test and multiple logistic regression methods were used. Results were compared with the historical control study that was done seven years ago with same methods. 25.9% of the students were smoker (36.6% of males, 16.3% of females), 4.9% was exsmoker and 69.2% was nonsmoker. Quit rate was high among males than females (6.8% versus 3.3%, p< 0.05). When compared with historical cohort in 1999, smoking rate decreased only 3.8% for males and 5.5% for females, and quit rates were not higher. Lower curriculum year, and lower knowledge level about the harms of smoking and environmental tobacco smoke in lower grades, living in bachelor homes, easy access to smuggled cigarettes, using non-cigarette tobacco products were main factors for smoking. There was little decline in smoking rates of medical students despite of many local and national tobacco control efforts over seven years. Special attention and organized, programmed efforts are needed in medical schools in Turkey.

PDF

___

1. Beyer J, Waverly I. Tobacco Control Policy, Strategies, Successes and Setbacks, Washington: The World Bank, 2003: 1- 12.
2. Republic of Turkey Ministry of Health, National Tobacco Control Programme and Action Plan of Turkey 2000-2012. Ankara: TŞOF Plaka Matbaacılık, 2008.
3. Pruit SD, Epping-Jordan JAE. Preparing the 21st century global healthcare workforce. BMJ 2005; 330: 637-9.
4. World Health Organization. Guidelines for the Conduct of Tobacco- Smoking Surveys of the General Population. WHO/SMO/Geneva, 1983; 4: 83.
5. Karlıkaya C, Erdoğan S, Çakır E, Hatipoğlu ON. Smoking habits and related factors of students in Trakya University, Faculty of Medicine. Journal of Trakya University Faculty of Medicine 2000; 17: 161-9.
6. Richmond R. Educating medical students about tobacco. Thorax 1999: 54: 70-8.
7. Crofton JW, Freour PP, Tessier JF. Medical education on tobacco: implications of a worldwide survey. Tobacco and Health Committee of the International Union against Tuberculosis and Lung Disease (IUATLD). Med Educ 1994; 28: 187-96.
8. Çan G, Özlü T, Bülbül Y, Torun P. Smoking habits of students in Karadeniz Technical University, Faculty of Medicine. Tuberk Toraks 1998; 46: 245-9.
9. İlhan F, Aksakal NF, İlhan MN, Aygün R. Smoking State of Students in Gazi University Medical Faculty. TAF (Turkish Armed Forces) Protective Medicine Bulletin 2005; 4: 188-98.
10. Yardımcı E, Kıyan A, Özbilen T. Meta-analysis related to prevalence of smoking of medical students in Turkey. (Summary) V. Public Health Congress Book. İstanbul, 1996: 175-7.
11. Uçkun İ, Metintaş S, Özdemir N, et al. Smoking habit of beginner university pupils and their families: first results of four years’ cohort study. Tuberk Toraks 1999; 47: 305-10.
12. Özdemir T, Saka O, Artvinli M. Smoking habits of medical students in Akdeniz University and their thoughts about cigarette effect on health. Journal of Akdeniz University Faculty of Medicine 1992; 9: 7-10.
13. Erkan F, Sabuncu H, Ertuğrul E. Smoking behaviours of lecturers and students in Istanbul University, Faculty of Medicine. (Summary) Istanbul Faculty of Medicine 12th General Assembly Summary Book, 1993.
14. Sahip Y, Özbilen T, Erkan F. Knowledge, attitude and behaviours of Istanbul Medical Faculty students related to smoking. (Summary) Istanbul Faculty of Medicine General Assembly Summary Book, 1995.
15. Yıldırım Ç, Çelik P, Şakar A, Dinç G. Attitude of medical students against cigarette. Respiration 2004; 6: 30-5.
16. Itil O, Ergör G, Ceylan E. Knowledge and Attitudes about smoking student in a medical faculty. Turkish Respiratory Journal 2004; 5: 86-91.
17. Allen MB. Medical students’ knowledge of smoking. Thorax 1999; 54: 2.
18. Karlıkaya C. Smoking prevalence of high school students in Edirne. Smuggling, advertisements and accessing cigarette of adolescents. Tuberk Toraks 2002; 3: 6-12.
19. Subaşı N, Bilir N, İlhan E, Avluk A. Knowledge, Attitude and Behaviours of Hookah Smokers about Smoking Hookah. Tuberk Toraks 2005; 6: 137-43.
20. Benowitz N. Nicotine addiction. Prim Care Clin Office Prac 1999; 26: 6111-31.