Arzu YORGANCIOĞLU, Ayşın ŞAKAR, Pınar ÇELİK, Serdar TARHAN, Cihan GÖKTAN

Astımlı olgularda yüksek rezolüsyonlu bilgisayarlı tomografi bulguları

Son yıllarda kronik astım olgularında bronş duvarı kalınlaşması gibi yapısal değişikliklerin toraks yüksek rezolüsyonlu bilgisayarlı tomografi (YRBT) ile saptanabildiği bildirilmektedir. Bu olası değişiklikleri saptamak, astım şiddeti ile ilişkisini araştırmak amacıyla akciğer radyogramı normal olan, 28 stabil astımlı ve 10 sağlıklı olguya toraks YRBT çekildi. Olguların 20(%71.4)'si kadın olup, yaş ortalaması 43 ± 10.5 (30-61) yıl idi. Hastalık şiddetine göre astım olguları hafif intermittan ve persistan olanlar grup l, orta ve ağır persistan olanlar grup 2 olarak sınıflandırıldı. Astım ve kontrol grubu, grup l ve 2 toraks YRBT bulguları, hava yollarındaki duvar kalınlığı (T), duvar kalınlığı/dış çap (T/D), bronş duvarı alanı (WA) ve bronş duvarı alanı yüzdesi (%WA) ölçümleri açısından karşılaştırıldı. Astımlı olgularda toraks YRBT kesitlerinde hava hapsi, bronşiektazi, fibrotik değişiklikler ve bronş duvarı kalınlaşması anlamlı olarak yüksek saptandı (p< 0.05). Amfizem, asiner palern, kollaps ve mukus tıkacı görünümü kontrol grubuna göre yüksekti (p> 0.05). Astımlı olgularda bronş duvarı kalınlığı ve alanı ölçümlerinin anlamlı düzeye ulaşmasa da daha yüksek, küçük hava yollarında ise bronş duvarı kalınlığının belirgin olarak yüksek olduğu gözlendi. Astım şiddeti ile toraks YRBT bulguları ve ölçülen parametreler arasında korelasyon saptanmadı. Astımlı olgularda konvansiyonel radyograma yansımayan, ancak toraks YRBT'de saptanan reversibl ve irreversibl bronş ve parankim patolojileri gözlenmektedir. Bu değişimlerin erken dönemde saptanmasının astım tedavisine yön verebileceği düşünüldü.

High resolution computed tomography findings in patients with asthma

Recent studies suggest that thoracal high resolution computed tomography (HRCT) of the thorax can detect the irreversible structural changes in chronic asthma cases. This study is aimed to evaluate these possible changes and their relation with asthma severity. Twenty-eight stable asthmatic patients with normal conventional radiography and W healthy controls were included. Twenty of the patients were female (71.4%) and the mean age of the group was 43 ± 10.5 (30-61). The groups were divided into 2; as group 1 included mild intermittant and mild persistant cases, and group 2 included moderate and severe persistant cases. Asthma and control group, and group 1 and 2 were compared according to the thickness of air wall (T), thickness to outer diameter (T/D), wall area (WA), the percentage wall area (WA%). HRCT showed that air trapping, bronchiectasis, fibrolic lesions and airwall thickening were significantly more common in asthma group (p< 0.05). Emphysema, acinar pattern, collapse and mucoid impact were common in asthma group (p> 0.05). The incidence of T and WA was higher in asthma group but also did not reach statistical significance and the thickening of airwall in small airways was significantly more in asthma group. Any correlation between HRCT findings and asthma severity was not found. So reversible and irreversible bronchial and parenchyma/ changes, detected by HRCT but not by plain chest radiograms, may be present in asthma cases. The early detection of these changes may lead more agressive asthma management.

PDF

___

1. Türktaş H, Türktaş İ. Astma. Ankara: Bozkır Matbaacılık, 1998: 27.
2. Ulusal Astım Tanı ve Tedavi Rehberi. Toraks Derneği Bronş Astması Grubu, 2000.
3. Paganin F, Trussard V, Seneterre E, et al. Chest radiography and high resolution computed tomography of the lungs in asthma. Am Rev Respir Dis 1992; 146: 1084-7.
4. Lynch DA, Newell JD, Tschomper BA, et al. Uncomplicated asthma in adults: Comparison of CT apperance of the lungs in astmatic and healthy subjects. Radiology 1993; 188: 829-33.
5. Mclean AN, Sproule MW, Cowan MD, Thomson NC. High resolution computed tomography in asthma. Thorax 1998; 53: 308-14.
6. Ünal M, Özlü T, Yılmaz S ve ark. Bronşiyal astmada reversibl bronşiyal dilatasyon: Yüksek rezolüsyonlu bilgisayarlı tomografi ile değerlendirilmesi. Tanısal ve Girişimsel Radyoloji 1996; 2: 41-5.
7. Grenier P, Mourey-Gerosa I, Benali K, et al. Abnormalities of the lung and lung parenchyma in asthmatics: CT observations in 50 patients and inter-and intraobserver variability. Eur Radiol 1996; 6: 199-206.
8. Boulet L, Belanger M, Carrier G. Airway responsiveness and brochial-wall thickness in asthma with or without fixed airflow obstruction. Am J Respir Crit Care Med 1995; 152: 865-71.
9. Okazawa M, Müller N, McNamara EA, et al. Human airway narrowing measured using high resolution computed tomography. Am J Respir Crit Care Med 1996; 154: 1557-62.
10. Awadh N, Müller NL, Park CS, et al. Airway wall thickness in patients with near fatal asthma and control groups: Assessment with high resolution computed tomographic scanning. Thorax 1998; 53: 248-53.
11. Kuwano K, Bosten CH, Pare PD, et al. Small airways dimensions in asthma and in chronic obstructive pulmonary disease. Am Rev Respir Dis 1993; 148: 1220-5.
12. James AL, Pare PD, Hogg JC. The mechanics of airway narrowing in asthma. Am Rev Respir Dis 1989; 139: 242-6.