Mülteciler ve sağlık

Birleşmiş Milletler (BM) Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin 1951 Sözleşmesi’ne göre mülteci "ırkı, dini, milliyeti, belli bir sosyal gruba mensubiyeti veya siyasi düşünceleri nedeniyle zulüm göreceği konusunda haklı bir korku taşıyan ve bu yüzden ülkesinden ayrılan ve korkusu nedeniyle geri dönemeyen veya dönmek istemeyen kişi"dir. Sığınmacı ve mülteciler, güç yaşam koşulları, barınma, beslenme ile ilgili sorunlar, sağlık hizmetlerine ve sosyal hizmetlere ulaşımda güçlükler, şiddet vb. pek çok nedenle sağlık açısından en savunmasız gruplar arasındadır. Sığınmacı ve mültecilere yönelik sağlık hizmetleri ülkeden ülkeye değişmekle birlikte gelişmiş ülkeler de dahil olmak üzere istenen düzeyde değildir. Mülteciler dünya çapında danışmanlık, temel sağlık hizmetleri ve koruyucu hizmetler, tanı, tedavi olanakları ve ilaca erişim konusunda ciddi sorunlar yaşamaktadır. Dünyada ve Türkiye’de önemli bir sorun olan ve dünyada artan eşitsizlikler, çatışmalar ve iklim değişiklikleri ile birlikte giderek daha büyük bir sorun olacağı tahmin edilen sığınmacı ve mülteciler sorunu, tüm yasal düzenlemelere rağmen sürmektedir. Bu kişilerin insan hakları çerçevesinde muamele görmeleri ve kalıcı yerleşmeleri sağlanana kadar özellikle beslenme, barınma ve sağlık hizmetleri gibi temel hizmetlerden faydalanmaları için hükümetler, sivil toplum kuruluşları ve üniversitelerin hem küresel hem de ülkeler düzeyinde daha yoğun çabasına gereksinim bulunmaktadır.

Refugees and health

United Nations Convention Relating to the Status of Refugees (1951) defines refugee as "A person who owing to a well-founded fear of being persecuted for reasons of race, religion, nationality, membership of a particular social group or political opinion, is outside the country of his nationality and is unable or, owing to such fear, is unwilling to avail himself of the protection of that country; or who, not having a nationality and being outside the country of his former habitual residence as a result of such events, is unable or, owing to such fear, is unwilling to return to it.” Factors such as difficult living conditions, housing problems, nutritional problems, poor access to health and social services and violence cause refugees and asylum seekers to be among the most vulnerable groups with respect to health. Although some variations exist between countries, health care services for refugees and asylum seekers are insufficient throughout the world. They encounter significant problems with counseling services, primary health care and preventive services as well as diagnosis and treatment options and access to essential medicines. In spite of legal improvements, issues concerning refugees and asylum seekers have been and will continue to be significant challenges as a consequence of increasing inequalities, conflicts and climate changes both in Turkey and the world. Therefore, governments, non-governmental organizations and universities need to scale up their efforts both at the country and global level, for refugees to benefit from services related to nutrition, housing and health care until their final destinations are determined.

PDF

___

1. 1951 BM Mültecilerin Hukuki Statüsüne İlişkin Uluslararası_Sözleşmesi._http://www.unhcr.org.tr /MEP/FTPRoot/HTMLEditor/File/anasayfa/sozles me.pdf [Erişim tarihi: 10.05.2009].
2. Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Türkiye_Ofisi._http://www.unhcr.org.tr/MEP/index .aspx?pageKey=MulteciKimdir [Erişim tarihi: 14.05.2009].
3. Mültecilerin Korunması Uluslararası Mülteci Hukuku Rehberi. Parlamenterler İçin El Kitabı Sayı 2. BM Mülteciler Yüksek Komiserliği Ofisi. 2001.
4. UNHCR-Office of the United Nations High Commissioner for Refugees, Basic Facts. http://www.unhcr.org/basics.html [Erişim tarihi: 15.05.2009].
5. A Study of Asylum Seekers With Special Needs. London, UK. Refugee Council, 2005,
6. Frantz E. Report on the Situation of Refugees in Turkey: Findings of a Five-week Exploratory Study December 2002 – January 2003. Forced Migration and Refugee Studies. American University of Cairo.
7. The Health Needs of Asylum Seekers. Briefing Statement. London, UK. Faculty of Public Health, 2008.
8. Emergency Health and Nutrition Toolkit: From Development to Emergency Preparedness and Response. Save the Children and CDC. US.
9. Handbook for Emergencies. 3rd Edition. Geneva. UNHCR, 2007.
10. İstenmeyen Misafirler: Türkiye’de “Yabancı Misafirhaneleri”nde Tutulan Mülteciler. Mülteci Gözetim Raporu. Helsinki Yurttaşlar Derneği, 2007.
11. Homans H. Situation and Response Analysis of HIV Prevention, Treatment and Care Services For Asylum Seekers and Refugees in Turkey. UNHCR, 2006.
12. Overcoming Migrants’ Barriers to Health. Bulletin of the World Health Organization. 2008; 86(8): 577-656.
13. BMMYK-Mülteci Krizlerinde Cinsel ve Toplumsal Cinsiyete Dayalı Şiddeti Önleme ve Müdahale, Kuruluşlar Arasında Alınan Dersler Konferansı Tutanakları. Cenevre. 2001.
14. Mültecilerin Korunması: Sivil Toplum Kuruluşları için Alan El Kitabı (Çeviri). Ankara Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği Türkiye Ofisi. 2003.
15. Çocuk Haklarına Dair Sözleşme, Birleşmiş Milletler._1989._http://www.unicef.org/turkey/crc/ _cr23a.html [Erişim tarihi: 04.05.2009].
16. Türkiye İltica ve Sığınma Hakkı 2008 İzleme Raporu. Ankara. İnsan Hakları Araştırmaları Derneği. 2009.
17. İstanbul Emniyet Müdürlüğü, Yabancılar Şube Müdürlüğü Kaçak Göçmenler Barınağı İnceleme Raporu. Ankara. TBMM İnsan Haklarını İnceleme Komisyonu Başkanlığı. 2008.
18. Sağlık Bakanlığı. Tedavi Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Genelge 2002/33. 12.03.2002.