Aslı ÇALIŞKAN, Nazlı ATAK

Çocukluk çağı obezitesine genel bir bakış

Beş- on yedi yaş çocuklarda görülen obeziteye çocukluk çağı obezitesi (ÇÇO) denmektedir. Obezite prevalansının gerek gelişmiş gerekse gelişmekte olan ülkelerde artmasına paralel olarak ÇÇO da artmaktadır. ÇÇO, erişkin obezitesinin önemli bir önemli bir öngördürücüsü olup, erişkin obezitesinden bağımsız olarak kronik hastalıkların neden olduğu erken morbidite ve mortalite riskini arttırmaktadır. Şu an obez olan erişkinlerin % 40’nın çocukluk çağında da obez olduğu belirtilmektedir. ÇÇO, belirgin olarak 2001 yılından itibaren artmaktadır. Gelişmiş ülkelerde düşük ve orta gelirli, gelişmekte olan ülkelerde yüksek gelirli ailelerde görülmektedir. Genetik, gelişimsel ve çevresel faktörler sonucu ortaya çıkmaktadır. Son 30 yıldır küresel ölçekte ÇÇO prevalansı artmakta olup, prevalans ülkeden ülkeye değişmekle birlikte %30 civarındadır. Gelişiminde genetik faktörler, gebelik, intrauterin çevre ve emzirme, yaş, cinsiyet, aile ile ilgili beslenme özellikleri, puberte, fiziksel aktivite, ilaçlar, psikolojik faktörler rol oynamaktadır. Tanıda, Dünya Sağlık Örgütü, Uluslararası Obezite Görev Gücü ve Sağlık İstatistikleri Ulusal Merkezi tarafından geliştirilen yaşa ve cinsiyete göre beden kitle indeksi Z skorları kullanılmaktadır. Ancak, her ülkenin sosyokültürel ve ekonomik özellikleri farklı olduğu için ulusal değerler kullanılmaktadır. ÇÇO’nun önlenmesinde korunma, uygulaması kolay olan en etkili yaklaşımdır. Bu nedenle temel korunmadan başlayarak gebelik öncesi, gebelik dönemi ve ailede sağlıklı beslenme davranışları geliştirilmeli ve bu yaşam biçimi, bireysel, kurumsal, ulusal düzeyde ilgili sektörlerle işbirliği içinde sürdürülebilmelidir.

A General review of childhood obesity

The obesity observed between the ages of five-seventeen is defined as childhood obesity (CHO). The prevalence of CHO is increasing parellel to increasing obesity prevalence in developed and developing countries. CHO as an important predictor of adult obesity, independently raises the premature morbidity and mortality due to chronic diseases. It is ascertained that 40% of adults who are currently obese, were also obese during their childhood. CHO has particularly increased since the year of 2001. In developed countries it is observed in low and middle-income families whereas in developing countries it is seen in high-income families. Obesity is influenced by genetical, developmental and environmental factors. In last 30 years the prevalance of CHO is increasing globally whereas the prevalence changes across the countries, it is about 30% In the development of CHO, genetical factors, pregnancy, intrauterine environment, and breast-feeding, age, gender, nutritional habits within in the family, puberty, physical activity, some of the drugs, and psychological factors play a role. In the diagnosis of CHO, BMI-Z scores deveoped by the World Health Organization, the International Task Force of Obesity, and the US National Center for Health Statistics are used. But as the sociocultural and economical characteristics of each country differ, the national body mass index values are usually prefered. For the protection from CHO, prevention is the easiest and most effective approach. Therefore, beginning from the primordial prevention, before and during pregnancy, healthy nutritional behaviours should be developed within the families, and this life-style should be enhanced in individual, institutional, and national levels within the colloboration of related sectors.

PDF

___

1. Pirinççi E, Durmuş B, Gündoğdu C, Açık Y. Prevalence and risk factors of overweight and obesity among urban school children in Elazig city, Eastern Turkey, 2007. Ann Human Biol 2010; 37 (1): 44-56.
2. Pirinççi E, Durmuş B, Gündoğdu C, Açık Y. Obesity Prevelance in Gaziantep, Turkey. Indian J Comm Med 2009 January; 34 (1): 29-34.
3. Dietary Balances, Regulation of Feeding; Obesity and Starvation. In Textbook of Medical Physiology. th 6 Edition. IGAKU-SHOIN SAUNDERS, 1988, Philadelphia, US. Sayfa: 902-5.
4. Çiftçi Doğu A. Obez Çocuklarda Erken Aterosklerotik Risk faktörlerinin ve Hiperhomosisteineminin Değerlendirilmesi, Erken Aterosklerotik Bulguların Varlığının Araştırılması ve Mevcut Risk Faktörleri ile İlişkilerinin Değerlendirilmesi. T.C. sağlık Bakanlığı, Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Çocuk sağlığı ve Hastalıkları Kliniği. Uzmanlık Tezi, 2006, İstanbul.
5. Han JH, Lawlor DA, Kimm SYS. Childhood obesity. The Lancet 2010; 375 (15): 1737-48.
6. Garipoglu M, Budak N, Sut N, Akdikmen O, Oner N, Bundak R. Obesity Risk Faktors in Turkish Children. J Ped Nursing 2009; 24 (4): 332-37.
7. Saglam H, Tarım O. Prevalence and Correlates of Obesity in School Children from the City of Bursa, Turkey. J Clin Res Ped Endo 2008; 1(12): 80-88.
8. Vidal PM, Madeleine G, Romain S, Gabriel A, Bovet P. Secular trends in height and weight among children and adolescents of the Seychelles 1956-2006. BMC Pub Health 2008, 8:166-73.
9. American Academy of Pediatrics. Prevention of Pediatric Overweight and Obesity. Policy Statement. Committee on Nutrition. Pediatrics 2003; 112 (2): 424-30.
10. Simsek F, Ulukol B, Gulnar SB. The secular trends in height and weight of Turkish school children during 1993-2003. Child Care, Health & Develop 2005; 31 (4): 441-47.
11. Neyzi O, Günöz H, Furman A, Bundak R, Gökçay G, Darendeliler F, Baş F. Türk çocuklarında vücut ağırlığı, boy uzunluğu baş çevresi ve vücut kitle indeksi referans değerleri. Çocuk Sağ Hast Derg 2008; 51: 1-14.
12. Lobstein T, Baur L, Uauy R. Obesity in children and young people: a crisis in public health. The International Association for the Study of Obesity 2004; reviews 5 (Suppl. 1), 4-85.
13. Bundak R, Furman A, Gunoz H, Darendeliler F, Bas F, Neyzi O. Body mass index references for Turkish children. Acta Pediatrica 2006; 95: 194-98.
14. Wang Y, Lobstein T. Worldwide trends in childhood overweight and obesity. Int J Pediatr Obesity 2006; 1: 11-25.
15. Vesel L, Bahl R, Martines J, Penny M, Bhandari N, Kirkwood BR & the WHO Immunization-linked Vitamin A Supplementation Study Group. Use of new World Health Organization child growth standards to assess how infant malnutrition relates to breastfeeding and mortality. Bull World Health Organ 2010; 88: 39-48.
16. International obesity task force (IOTF). The global epidemic, diabetes and obesity. Estimating the association between overweight and risk of disease. Erişim adresi: www.iaso.org/iotf. Erişim tarihi: 9 Haziran 2011.
17. Birch LL, Ventura AK. Preventing childhood obesity: What Works? Int J Obesity 2009; 33: 74- 81.
18. Braet C, Tanghe A, Bode PD, Franckx H, Winckel MV. Inpatient treatment of obese children: a multicomponent programme without stringent calorie restriction. Eur J Pediatr 2003; 162: 391- 96.
19. Atabek ME, Pirgon O, Kurtoglu S. Assesment of abnormal glucose homeostasis and insulin resistance in Turkish obese children and adolescents. Diabetes, Obesity and Metabol 2007; 9: 304-10.
20. WHO 2009. Prevelance of overweight and obesity in children and adolescents. Fact sheet 2.3 December 2009 CODE:RPG2_Hous_E2. Erişim adresi: www.who.int.en. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2011.
21. Suarez CG, Worley A, Somers KG, Dones V. School-Based Interventions on Childhood Obesity. Am J Prevent Med 2009; 37 (5): 418-27.
22. Biro FM, Wien M. Childhood obesity and adult morbidities. Am J Clin Nut 2010; 91: 1499-1505.
23. Dubois L, Girard M. Early determinants of overweight at 4.5 years in a population-based longitudinal study. Int J Obesity 2006; 30: 610-7.
24. Pavon DJ, Kelly J, Reilly JJ. Associations between objectively measured habitual physical activity and adiposity in children and adolescents: Systematic review. Int J Ped Obesity 2010; 5: 3-18.
25. Owen CG, Martin RM, Whincup PH, GD, Cook DG. Pediatrics 2005 115 (5): 1367-77.
26. Environmental Diseases. In Textbook of Robbins & Cotran Pathologic Basis of Disease. 7th Edition, 2003 September. Sayfa: 303-305.
27. Sanigorski AS, Prosser L, Cerpenter L, Honisett S, Gibbs L, Moodie M, Sheppard L, Swinburn B, Waters E. Evulation of the childhood obesity prevention program Kids- “Go for your life”. BMC Pub Health 2010; 10: 288-95.
28. Dabelea D. The Predisposition to Obesity and Diabetes in Offspring of Diabetic Mothers. Diab Care 2007; 30: 169-75.
29. Türkiye Obezite ile Mücadele ve Kontrol Programı 2009. T.C. Sağlık Bakanlığı, Temel Sağlık Hizmetleri Genel Müdürlüğü. Erişim adresi: www.saglik.gov.tr. Erişim tarihi: 31 Mayıs 2011.
30. Karasalihoğlu S. Çocukluk Çağı Obezitesi. Türkiye Klinikleri Tıp Bilimleri Dergisi 2005;1 (37): 66-71.