Humman ŞEN, Mehmet TOYGAR, Türker TÜRKER, Nurhan İNCE, Harun TUĞCU, Halil KESKİN

Bir grup hekimin stresle başa çıkma tekniklerinin değerlendirilmesi

Amaç: Bu araştırma uzman hekimlerin yaşadıkları stresle baş etme yöntemlerini belirlemek amacıyla yapılmıştır. Gereç-Yöntem: Çalışmamız tanımlayıcı tipte bir araştırmadır. Çalışma kapsamında 2009 yılında İstanbul ve çevresinde bulunan 5 farklı sağlık kurumunda çalışan 100 uzman hekime stresle başa çıkma ölçeği uygulanmıştır. Bulgular ve Sonuçlar: Katılımcıların stresle başa çıkma tarzları ölçeğinin alt kategorilerinden aldığı puanlar sırasıyla: kendine güvenli yaklaşım için 22.4±3.5 puan, çaresiz yaklaşım için 16.3± 3.6 puan, iyimser yaklaşım için 14.4± 2.6 puan, boyun eğici yaklaşım için 10.8±2.6 puan, sosyal destek arama için 9.9±2.1 puan olarak hesap edilmiştir. Katılımcıların stresle başa çıkma tarzları içerisinde en fazla kendine güvenli yaklaşım yöntemini kullandıkları saptanmıştır. En az kullandıkları yöntem ise boyun eğici yaklaşım olarak saptanmıştır. Erkeklerle kadınlar arasında, evlilerle bekarlar arasında, yaş aralıklarına ve çalışılan kurumlara göre oluşturulmuş kategoriler arasında toplam puan ve alt grup puanlar arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0.05)

The evaluation of techniques for overcoming with the stress in a physician group

Objective: This study was made in order to determine the methods of overcoming with stress of the specialist physicians. Material-Method: Our study is a descriptive study. In the study, the scale of overcoming with stress was applied to the 100 specialist physicians who working in 5 different health care institutions in and around the Istanbul in 2009. Results: The scores that the participants takes from sub-categories of scales of overcoming with stress types were measured respectively as; 22.4±3.5 point for self-confident approach, 16.3± 3.6 point for helpless, 14.4± 2.6 point for optimistic, 10.8±2.6 point for submissive, 9.9±2.1 point for seeking social support. It is determined that the self-confident approach method was the most used method among the participants in methods of overcoming with stres. It is determined that the submissive method was the least used method. No statistical significant differences were determined between the men and women, marrieds and singles, subgroup and total score, categories composed according to the age range and institutons. (p>0.05)

PDF

___

1. Yıldırım A, Hacıhasanoğlu R, Türkleş S, Karakurt P. Stress Copıng Levels and Mental States of Polıce Vocatıonal School of Hıgher Educatıon Students TAF Prev Med Bull. 2011; 10(3): 293-302.
2. Biçer D, Bez Y, Yöney TH. Stres, İş Stresi ve Sağlık ile Etkileşimleri. Türkiye'de Psikiyatri. 2009; 11(3): 126-132.
3. Motowidlo SJ, Packard JS, Manning MR. Occupational stress: ıts causes and consequences for job performance. Journal of Applied Psychology. 1986; 71(4): 618-629.
4. Balaban J. Temel Eğitimde Öğretmenlerin Stres Kaynakları ve Başa Çıkma teknikleri IV. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Sempozyumu 15- 16 ekim 1998. Pamukkale Üniversitesi-Denizli PAÜ Eğitim Fakültesi Dergisi. 2000; 7.
5. Laal M, Aliramaie N. Nursing and Coping with Stres. International Journal of Calloborative Research on Internal Medicine & Public Health, 2010; 2(5): 168-181.
6. Tokmak C, Kaplan Ç, Türkmen F. İş Koşullarının Sağlık Çalışanlarında Yol Açtığı Stres Üzerine Sivas’ta Bir Araştırma. İşletme Araştırmaları Dergisi. 2011; 3(1): 49-68.
7. Orton P. Stres and family physicians. Solutions and strategies. Can Fam Physician. 1995; 41:186-188, 193-195.
8. Douglas M. Values, Stress, and Coping Among Practicing Family Physicians Arch Fam Med. 1997; 6: 252-255.
9. Post DM, Weddington W. The Impact of Culture on Physıcıan Stress ând Copıng J Natl Med Assoc. 1997; 89(9): 585-590.
10. Lemaire JB, Wallace JE. Not all coping strategies are created equal: a mixed methods study exploring physicians’ self reported coping strategies. BMC Health Serv Res 2010; 14(10): 208.
11. Şahin, NH, Durak A. Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği: Üniversite Öğrencileri İçin Uyarlanması. Türk Psikoloji Dergisi. 1995; 10(34): 56-73.
12. Ebata AT, Moos RH. Coping and Adjustment in Distressed and Healthy Adolescents. Journal of Applied Development Psychology. 1991; 12(1): 33-54.
13. Simoni PS, Peterson JJ. Hardiness, coping, and burnout in the nursing workplace. J Prof Nurs. 1997; 13(3): 178-185.
14. King MB, Cockcroft A, Gooch C. Emotional distress in doctors: sources, effects and help sought. J R Soc Med. 1992; 85(10): 605-608.
15. Boudreaux E, Mandry C, Brantley PJ. Stress, job satisfaction, coping, and psychological distress among emergency medical technicians. Prehosp Disaster Med. 1997; 12(4): 242-249.
16. Aysan F, Bozkurt N. Okul Psikolojik Danışmanlarının Yaşam Doyumu, Stresle Başaçıkma Stratejileri İle Olumsuz Otomatik Düşünceleri: İzmir İli Örneklemi, XIII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kurultayı. Malatya. İnönü Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, 2004.
17. Bulut N. İlköğretim Öğretmenlerinde, Stres Yaratan Yaşam Olayları ve Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Çeşitli Değişkenlerle İlişkisi. Kastamonu Eğitim Dergisi. 2005; 13(2): 467-478.
18. Uçman P. Ülkemizde Çalışan Kadınlarda Stresle Başaçıkma ve Psikolojik Rahatsızlıklar. Psikoloji Dergisi. 1990; 7(24): 58-75.
19. Demiroğlu A. İlköğretim I. Kademede Görev Yapan Öğretmenlerin Stres Ve Stresle Başa Çıkma Yollarının Belirlenmesi (Fethiye İlçesi Örneği). Denizli. 11. Ulusal Halk Sağlığı Kongresi, 2007.
20. Tel H, Karadağ M, Tel H, Aydın Ş. Sağlık Çalışanlarının Çalışma Ortamındaki Stres Yaşantıları ile Başetme Durumlarının Belirlenmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2003; 2; 13-23.
21. Erkmen N, Çetin MÇ. Beden Eğitimi Öğretmenlerinin Stresle Başa Çıkma Tarzlarının Bazı Değişkenlerle İlişkisi. www.sosyalbil.selcuk.edu.tr/sos_mak/makaleler/Nurtekin.pdf [Erişim Tarihi: 05.02.2010].
22. Karadağ E, Baloğlu N, Çalışkan N. Öğretmen Adaylarının Stresle Başa Çıkma Tarzları ve Öğretmen Yetkinlik Duyguları Arasındaki İlişki. http://www.eab.org.tr/eab/oc/egtconf/_pdfkitap/pdf/543.pdf [Erişim Tarihi: 05.02.2010]
23. Zurlo MC, Pes D, Cooper CL. Stress in teaching: a study of occupational stress and its determinants among Italian schoolteachers. Stress and Health. 2007; 23(4): 231–241.
24. Hanninen V, Aro H. Sex differences in coping and depression among young adults. Soc Sci Med. 1996; 43(10): 1453-1460.
25. Muris P, Schmidt H, Lambrichs R, Meeters C. Protective and vulnerability factors of depression in normal adolescents. Behav Res Ther. 2001; 39(5): 555- 565.
26. Kaya M, Genç M, Kaya B, Pehlivan E. Tıp Fakültesi ve Sağlık Yüksekokulu Öğrencilerinde Depresif Belirti Yaygınlığı, Stresle Başa çıkma Tarzları ve Etkileyen Faktörler. Türk Psikiyatri Dergisi. 2007; 18(2): 137-146.
27. Parlak NG, Üstün B. Türkiye’de İkinci Basamak Sağlık Hizmetlerinde Çalışan Hemşire ve Hekimlerde Tükenmişlik: Literatür İncelemesi. DEUHYO ED. 2010; 3(1): 40-51.
28. Zhao R, Fang X. Stressors, ways of coping and the level of psychological health among nurses. Chin. J. Psychol. Health. 2005; 19: 607–610.
29. Guo Y, Wu Q, Fang Y. Nurses’ ways of coping with occupational stress and its related factors. Chin. Nurs. Res. 2007; 21: 38–40.
30. Sargent MC, Sotile W, Sotile MO, Rubash H, Barrack RL. Stress and coping among orthopaedic surgery residents and faculty. J Bone Joint Surg Am. 2004; 86-A(7): 1579-1586.
31. Shidhaye R, Divekar D, Dhulkhed V, Goel G, Gupta A, Shidhaye R. Evaluation of stressors and coping strategies for stress in Indian anaesthesiologists. Indian J Anaesth. 2011; 55(2): 193-198.
32. Douglas MK, Meleis AI, Eribes C, Kim S. The work of auxiliary nurses in Mexico: stressors, satisfiers and coping strategies. Int J. Nurs Stud. 1996; 33(5): 495-505.
33. McVicar A. Workplace stress in nursing: a literature review. J Adv Nurs. 2003; 44(6): 633-642.
34. Ceslowitz SB. Burnout and coping strategies among hospital staff nurses. J Adv Nurs. 1989; 14: 553–558.
35. Payne N. Occupational stressors and coping as determinants of burnout in female hospice nurses. J Ad Nur. 2001; 33(3): 396–405.
36. Temel E, Bahar A, Çuhadar D. Öğrenci Hemşirelerin Stresle Baş etme Tarzları ve Depresyon Düzeylerinin Belirlenmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi. 2007; 2(5): 107-118.
37. DeSimone A, Murray P, Lester D. Alcohol use, self-esteem, depression, and suicidality in high school students. Adolescence. 1994; 29(116): 939-942.
38. Tatar, Ç. ve Özgür, G. Hemşirelerin Stresle Baş Etme Tarzları ile Depresyon Arasındaki İlişki. İzmir. 3. Uluslararası-10. Ulusal Hemşirelik Kongresi, 2005.
39. Penland EA, Masten WG, Zelhart P, Fournet GP, Callahan TA. Possible selves, depression and coping skills in university students. Pers Individ Dif. 2000; 29(5): 963-969.
40. Muris P, Schmidt H, Lambrichs R, Meeters C. Protective and vulnerability factors of depression in normal adolescents. Behav Res Ther 2001; 39(5): 555-565.
41. Choi MK. Symptoms, depression, and coping behaviors of university students (abstract). Taehan Kanho Hakhoe Chi. 2003; 33(3): 433-439.