Tarkovsky Sinemasında Sanat ve Maneviyat İlişkisi: Andrei Rublev Üzerine Bir İnceleme

Sanat ile maneviyat arasında felsefi, psikolojik, sosyolojik ve etik bakımdan çok sıkı bir ilişkimevcuttur. Bu ilişki edebiyat, tiyatro ve felsefe alanlarında olduğu gibi sinemada da ele alınankonulardan biridir. Andrei Tarkovsky sanat ile maneviyat arasında ayrılmaz bağlar olduğunudüşünen ve filmlerinde bu ilişkiyi kendine mahsus bir anlatım dili ve yöntemle kurmayı başarmış önemli bir yönetmendir. Tarkovsky, 1966’da çektiği Andrei Rublev adlı filmde, Orta Çağ’dayaşamış ünlü bir ressamın hayatına odaklanarak bu ilişkiyi ele almaktadır. Umutsuzluk, adaletsizlik ve yoksulluğun yaygınlaştığı bir dönemde yaşayan Rublev, sanatıyla inancın saflığınıvurgulamaya ve yüksek bir ahlak ideali ortaya koymaya çabalamıştır. Bu çalışmada Andrei Rublev sinemasal dramaturji yöntemi aracılığıyla felsefi, psikolojik ve sosyolojik açılardan analizedilmektedir.

Relationship Between Art and Spirituality in Tarkovsky’s Cinema: A Review on Andrei Rublev

There is a very close relationship between art and spirituality in terms of philosophical, psychological, sociological and ethical aspects. This relationship is one of the topics discussed in the cinema as well as in the fields of literature, theater and philosophy. Andrei Tarkovsky is an important director who thought that there was an inseparable link between art and spirituality; and he succeeded to build this relationship through his own language and method. In Andrei Rublev (1966), Tarkovsky discussed this relationship through the life of a famous painter who lived in the Middle Ages. Living in a period of despair, injustice, and poverty, Rublev struggled to emphasize the purity of his art and faith and to create a high moral ideal. In this study, Andrei Rublev analyzed philosophical, psychological and sociological aspects through the method of cinematographic dramaturgy.

___

  • Aristoteles, Poetika, Çev. İsmail Tunalı, İstanbul: Remzi Kitabevi, 1987.
  • Ahmedî, Bâbek, Kayıp Umudun İzinde - Andrey Tarkovski Sineması, Çev. Faysal Soysal & Veysel Başçı, İstanbul: Küre Yayınları, 2016.
  • Botz-Bornstein, Thorsten, Filmler ve Rüyalar (Tarkovski, Bergman, Sokurov, Kubrick Ve Wong Kar-Wai), Çev. Cem Soydemir, İstanbul: Metis Yayınları, 2009.
  • Cosse, Laurence, “Les mardis du cinema”, France Culture, 7 Ocak 1986, Fransızcadan çeviren: Güven Güner, İstanbul: Eylül 1993. (http://www.thymos.com.tr/Tarkovsk.html)
  • Martin, Sean, Andrei Tarkovsky, Vermont: Pocket Essentials, 2005.
  • Robinson, Jeremy Mark, The Sacred Cinema of Andrei Tarkovsky, United Kingdom: Crescent Moon Publishing, 2006.
  • Skakov, Nariman, The Cinema of Tarkovsky - Labyrinths of Space And Time (KINO - The Russian Cinema), New York: I. B. Tauris, 2012.
  • Şiirsel Sinema, (Der. John Gianvito), Çev. Ebru Kılıç, İstanbul: Agora Kitaplığı, 2009.
  • Zaman Zaman İçinde – Günlükler (1970-1986), Çev. Seda Kervanoğlu, İstanbul: Afa Yayınları, 1994.
  • Tarkovski, Andrey, Mühürlenmiş Zaman, Çev. Füsun Ant, (3. baskı), İstanbul: Agora Kitaplığı, 2008.
  • Žižek, Slavoj, Tarkovski (İçsel Uzamdan Gelen Şey), Çev. Mehmet Öznur, İstanbul: Encore, 2014.
  • Yetişkin, Ebru Belgin, “Sinematografik Düşünebilmek: Deleuze’ün Sinema Yaklaşımına Giriş”, İstanbul Üniversitesi İletişim Fakültesi Dergisi, Sayı: 40, 2011, ss.123- 141.