İki Dillilik ve Bulgaristan Türklerinin İki Dilliliği Üzerine Bir İnceleme

Balkanlardaki en yoğun Türk varlığı Bulgaristan’da yaşamaktadır. Sayıları bir milyona yakın olan Türklerin eğitim, kültür ve sosyal yaşama dair pek çok sorunları bulunmaktadır. Bu araştırmada iki dillilik kavramı, Bulgaristan’daki Türk çocuklarının sahip oldukları iki dillilik özellikleri ve bu durumun eğitimlerine yansımalarının ayrıntılı olarak incelenmesi amaçlanmıştır. Veri toplama aracı olarak gözlem, görüşme ve anket metotlarından yararlanılan bu araştırmada, Bulgaristan’daki Türk çocuklarının hem Türkçeyi hem de Bulgarcayı standart düzeyde edinemedikleri dolayısıyla bu durumun, akademik başarılarını olumsuz etkilediği, Bulgaristan’da seçmeli statüde okutulan Türkçe dersinin şehirlerde (Kırcaali, Şumnu vd.) yaşayan Türk veliler tarafından seçilmediği, genellikle köylerde yaşayan çocukların ailelerinin bu dersi seçtikleri sonucuna ulaşılmıştır. Araştırmanın sonunda bu durumun düzeltilebilmesi için çeşitli önerilerde bulunulmuştur.

An Investigation on Bilingualism and The Bilingualism of Bulgarian Turks

The most intense Turkish presence in the Balkans lives in Bulgaria. Nearly one million Turks have many problems with education, culture and social life. In this study, it is aimed to examine in detail the concept of bilingualism, the characteristics of bilingualism of Turkish children in Bulgaria and their reflections on their education. In this study, in which observation, it was found that Turkish children in Bulgaria could not acquire both Turkish and Bulgarian interview and survey methods were used as a way of collecting data at a standard level and this situation negatively affected their academic achievement. The Turkish course taught as an elective status in Bulgaria was not chosen by Turkish parents living in cities (Kardzhali, Shumnu et al.) and that the families of children living in villages generally chose this course. At the end of the research, various suggestions were made to correct this situation.

___

  • Aksan, Doğan, Her Yönüyle Dil, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 2009.
  • Appel, Rene - Muysken, Pieter, Language Contact and Bilingualism, Amsterdam University Press, Amsterdam, 2014.
  • Baker, Colin, Foundations of Bilingual Education and Bilingualism, Multilingual Press, New York, 1993.
  • Başkan, Özcan, Bildirişim İnsan-Dili ve Ötesi, Multilingual Yayıncılık, İstanbul, 2003.
  • Bloomfield, Leonard, Language, Holt, Rinehart and Winston, New York, 1933.
  • Butler, Yuko Goto - Hakuta, Kenji, “Bilingualism and Second Language Acquisition”, The Handbook of Bilingualism, Ed. Tej K. Bhatia - William C. Ritchie, Blackwell, USA, 2006, s. 114-144.
  • Crystal, David, Dillerin Katli, Çev. Gökhan Cansız, Profil Yayınları, İstanbul, 2010.
  • Demirtaş, Birgül, “Bulgaristan’da Asimilasyon Kampanyası: Geçmişle Yüzleşmek ya da Yüzleşememek”, 21. Yüzyılda Sosyal Bilimler, S. 1, 2012, s. 165-171.
  • Erdinç, Didar, “Bulgaristan'daki Değişim Sürecinde Türk Azınlığın Ekonomik Durumu”, Türkler Ansiklopedisi, C. XX, 2002, s. 394-400.
  • Erkan, Ersin, Dil Hakları ve Devletlerin Dil Politikaları: Avrupa Birliği Aday Ülkeleri Bulgaristan ve Romanya Örnekleri, Marmara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, İstanbul, 2006.
  • Grosjean, François, “Another View of Bilingualism”, Cognitive Progressive in Bilingualism, Ed. Richard J. Harris, North Holland, Amsterdam, 1992, s. 51-62.
  • Hansegård, Nils Erik, “Bilingualism or Semilingualism?”, Invandrare och Minoriteler, S. 3, 1975, s. 7-13.
  • Haugen, Einar, The Norwegian Language in America: A Study of Bilingual Behavior, Indiana University, Bloomington, 1953.
  • Karaağaç, Günay, “Bireysel İki Dillilik ve Toplumsal İki Dillilik”, Türk Dili Dil ve Edebiyat Dergisi, S. 717, 2011, s. 222-228.
  • Lam, Agnes, “Bilingualism”, The Cambridge Guide to Teaching English to Speakers of Other Languages, Ed. Ronald Carter - David Nunan, Cambridge University, Cambridge, 2001.
  • Mackey, William, “The Description of Bilingualism”, Canadian Journal of Linguistics, S. 7, 1962, s. 51-85.
  • Molali, Nermin, Romanya Türk Toplulukları Örneğinde İki Dillilik, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Doktora Tezi, Ankara 2005.
  • Paradis, Johanne - Genesee, Fred - Crago, Martha, Dual Language Development & Disorders, Paul H. Brookes Press, Baltimore, 2004.
  • Skutnabb-kangas Tove, Bilingualism or Not? The Education of Minorities, Multilingual Matters Press, Clevedon, 1981.
  • Şekerbay, Hakkı, Kimlik Politikası, Milliyetçilik, Etnisite Bağlamında Avrupa’da Ayrılıkçı Hareketler ve Bunların Avrupa Birliği’ne Olan Etkileri, Selçuk Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Konya, 2009.
  • Türkçe Sözlük, Türk Dil Kurumu Yayınları, Ankara, 2007.
  • Uzun, Nadir Engin, “Türkçenin Dünya Dilleri Arasındaki Yeri Üzerine”, Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Türkoloji Dergisi, C. 19, S. 2, 2012, s. 115-134.
  • Wei, Li, “Dimensions of Bilingualism”, The Bilingualism Reader, Ed. Wei, Li, Routledge, London, 2007, s. 2-21.
  • Yağmur, Kutlay, “İki Dilli Çocukların Dil Becerilerinin Ölçümü ve Eşik Kuramı”, Dil Dergisi, S.135, 2007, s. 60-76.