FUZULİ VE NEDİM'İN "EYLER BENİ" REDİFLİ GAZELLERİNİN YAPISALCI YÖNTEMLE KARŞILAŞTIRILMASI

Klasik Türk Şiirine, günümüzde geleneksel Şerh yöntemi ve belagate dayalı estetik anlayışın yanı sıra modern eleştiri ve inceleme yöntemleri ile de yaklaşıldığı görülmektedir. Böylece sadece 'Doğu' medeniyetine ait olduğu savunulan klasik Şiirin 'Batı'da üretilen yöntemlerle de incelenebileceği ortaya çıkmıştır. Bu çalışmanın amacı Fuzûlî'nin eyler meni redifli bir gazelini ve Nedîm'in ona nazire olarak yazılmış bir gazelini söz konusu yöntemlerden olan yapısalcı anlayışla incelemek olacaktır. Öncelikle geleneksel yöntemle Şerh edilecek gazeller daha sonra yapıları bakımından mercek altına alınacak; ses, söz ve anlam öğelerinin birbirleriyle nasıl bir denge içerisinde uyuştukları, bu ögelerin Şiirlere katkıları karşılaştırılmak suretiyle gösterilecektir.

THE COMPARISON OF FUZULI'S AND NEDIMIS LYRICS WITH END RHYME ''EYLER MENİ" BY STRUCTURALIST METHOD

ABSTRACT: Today, it seems that Classical Turkish Poetry is approached (investigated) by the traditioanal method of annotation and the aesthetic understanding based on eloquence as well as modern methods of criticism and review. Thus, it emerged that the classical poetry which is championed belonging to only the "Eastern" civilization can be analyzed by Western methods. The purpose of this study is to investigate Fuzuli's lyrics with end rhyme eyler meni and Nedim's lyrics written to him by the structuralist approach which is one of these methods. First of all lyrics annotated by the traditional method to be focused on by srtucturalist approach and then it will be shown that how the elements of sound, word and meaning are in balance with each other and the contributions of those elements to poems by comparing them.

___

  • Dilçin, Cem, ' Divan Şiirinde Gazel' Türk Dili Dergisi-Divan Siiri Özel Sayısı, Ankara 1986, s.78-247.
  • Doğan, Muhammet Nur, Metin Şerhi Üzerine, Osmanlı Dîvân Şiiri Üzerine Metinler, (hzl. Mehmet Kalpaklı), YKY, İstanbul 1999, s. 422-427.
  • Eagleton, Terry, Edebiyat Kuramı, (Çev. Esen Tarım), Ayrıntı Yay, İstanbul 1990.
  • Erdem, Mehmet Dursun. Dilbilimsel Eleştiri, Hece, Eleştiri Özel Sayısı, S. 6, Hece Yayınları, Ankara 2003, s. 228-238.
  • Horata, Osman, Necâtî Bey'den Bâkî'ye Döne Döne', Eski Türk Edebiyatı El Kitabı, 367-393, Grafiker Yay., Ankara 2002. S. 367-193.
  • İpekten, Haluk, Eski Türk Edebiyatı Nazım Şekilleri ve Aruz, Dergâh Yayınları, İstanbul 1999.
  • Kortantamer, Tunca, 'Teori Zemininde Metin Şerhi Meselesi', Türk Dili ve Edebiyatı Araştırmaları Dergisi, Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayınları, S.VIII, İzmir 1994, s. 1-10.
  • Tarlan, Ali Nihad, Metinler Şerhine Dair, Sühulet Basımevi, İstanbul 1937.
  • Todorov, Tzvetan, Poetikaya Giriş, (Çev. Kaya Şahin), Metis Yayınevi. İstanbul 2001.
  • Uçan, Hilmi, 'Dil, Yazar, Metin, Eleştiri Başlamında Yapısalcılık,' Hece Eleştiri Özel Sayısı 6, Ankara 2003, s. 209-219.