Bahar DİNÇER, Süha YILMAZ

MATEMATİK DERSİNDE PROCEPT (NESNE/SÜREÇ) TEORİSİ ÜZERİNE YARI DENEYSEL BİR ÇALIŞMA

Procept kavramı, aynı sembolün temsil ettiği, süreç/işlem ve kavramdan oluşan zihinsel bir nesne olarak tanımlanmıştır. (Gray ve Tall, 1991). Bu çerçevede yapılan çalışmanın amacı, mutlak değer konusunun öğretiminde analoji kullanımının, 6. Sınıf öğrencilerinin kavram ve işlem öğrenmelerinin procept düzeyinde gerçekleşmesi üzerindeki etkisinin incelenmesidir. Yarı deneysel çalışma ile gerçekleştirilen araştırmada geleneksel matematik öğretimi ve analoji destekli matematik öğretimi uygulanmıştır. Deney ve kontrol gruplu gerçekleştirilen araştırmanın çalışma grubunu, İzmir’deki bir ortaokulun 6. sınıf düzeyinde öğrenim gören 104 öğrencisi oluşturmaktadır. Deney grubunda mutlak değer konusuna yönelik kapsam ve görünüş geçerliliği sağlanmış analojilerle öğretim yapılırken, kontrol grubunda geleneksel matematik öğretimi gerçekleştirilmiş, uygulamalar sonucunda öğrencilere açık uçlu kavram ve işlem açıklama formu uygulanmıştır. Elde edilen veriler, açık uçlu yanıtların kategorilere ayrılıp belirli kodlarla temsil edilmesiyle ve bu kodların tekrar edilme sıklığına göre frekans (f) ve yüzde (%) değerleriyle incelenmiştir. Araştırmanın sonucunda, mutlak değer konusunun öğretiminde deney grubuna uygulanan analoji destekli matematik öğretiminin kontrol grubuna uygulanan geleneksel yönteme göre öğrencilerin kavramsal öğrenme düzeylerini artırmada daha etkili olduğu görülmüş, işlemsel bilgi düzeylerinde ise anlamlı bir fark oluşturmamıştır. Bu sonuç,mutlak değer konusunun öğretiminde deney grubuna uygulanan analoji destekli matematik öğretiminin kontrol grubuna uygulanan geleneksel yönteme göre öğrencilerin kavramsal öğrenme düzeylerini artırmada daha etkili olduğunu göstermektedir.

Anahtar Kelimeler:

matematik eğitimi, analoji, kavram bilgisi, işlem bilgisi, procept

PDF

___

Abraham, M. R., Williamson, V. M. & Westbrook, S. L. (1994). A Cross-Age Study Of The Understanding Five Concepts. Journal Of Research In Science Teaching, 31 (2), 147-165.
Baki, A., (1998). Matematik öğretiminde işlemsel ve kavramsal bilginin dengelenmesi. Atatürk Üniversitesi 40. Kuruluş Yıldönümü Matematik Sempozyumu, Özel sayı, 250-258 , Erzurum.
Byrnes, J. P. (1992). The Conceptual Basis Of Procedural Learning. Cognitive Development, 7, 235-257.
Chiarugi, I., Fracassina, G. & Furinghetti, F.: 1990, ‘Learning difficulties behind the notion of absolute value’, in Booker, G., Cobb, P. & De Mendicuti, T. N. (editors) Proceedings of the PME XIV, v.III, 231-238.
Büyüköztürk, Ş. (2007). Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı. (8. Baskı). Ankara: Pegem Akademi.
Else, M., Clement, J. And Ramírez, M. (2003) Should Different Types Of Analogies Be Treated Diferently İn İnstruction? Observations From Middle-School Life Science Curriculum. Proceedings Of The National Association For Research İn Science Teaching (Narst), Philadelphia, Eeuu, Marzo 23-26
Glynn, S. M. (1994). Teaching science with analogies: a strategy for teachers and textbook authors. National reading research center-report 15.
Gray, E. M. & Tall, D. O. (1994). "Duality, ambiguity and flexibility: A proceptual view of simple arithmetic". Journal for Research in Mathematics Education, 25, 2, 115– 141.
Gray, E. ve Tall, D. (1992). Success and Failure in Mathematics: The Flexible Meaning of Symbols as Process and Concept. Mathematics Teaching, 142, 6–10.
Gray, E., & Tall, D. (1991). Success and failure in mathematics: Procept and procedure: A Primary Perspective. Mathematics Education Research Centre. University of Warwick.
Gray, E., Pinto M., Pitta D., and Tall D., 1999. Knowledge construction and divergring thinking in elementary and advanced mathematics. Educational studies in MAthematics, Vol. 38, 111-133.
Harrison AG, Treagust DF. Teaching with analogies: a case study in grade-10 optics. J Res Sci Teach 30: 1291–1307, 1993.
Hiebert, J. And Lefevre, P. (1986). Conceptual And Procedural Knowledge In Mathematics: An İntroductory Analysis. In J. Hiebert (Ed.), Conceptual And Procedural Knowledge: The Case Of Mathematics (Pp. 1-27). Hillsdale, Nj: Lawrence Erlbaum Associates.
İşleyen, T. ve Işık, A., 2003. Conceptual knowledge in mathematics education, Journal of The Korea Society of Mathematical behavior Vol. 7 (2), 91-99.
Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemi. Ankara:14. Baskı. Nobel Basımev
Keleş, E. (2007) Altıncı Sınıf Kuvvet ve Hareket Ünitesine Yönelik Beyin Temelli Öğrenmeye Dayalı Web Destekli Öğretim Materyalinin Geliştirilmesi ve Etkililiğinin Değerlendirilmesi, Yayınlanmamış Doktora Tezi, Karadeniz Teknik Üniversitesi. Fen Bilimleri Enstitüsü.
Mutodi, P. (2016). Mathematical symbolisation: Challenges and instructional strategies for Limpopo Province secondary school learners (Doctoral dissertation). University of South Africa, Pretoria, South Africa.
Rittle-Johnson, B., & Alibali, M. W. (1999). Conceptual and procedural knowledge of mathematics: Does one lead to the other? Journal of Educational Psychology, 91(1), 175–189.
Rittle-Johnson, B., Siegler, R. S., And Alibali, M. W. (2001). Developing Conceptual Understanding And Procedural Skill İn Mathematics: An İterative Process. Journal Of Educational Psychology, 93(2), 346-362.
Star, J. R. (2002). Re–“Conceptualizing” Procedural Knowledge in Mathematics. Reports-Descriptive, Ed 472 948, 1-8. Web: http://www.Eric.Ed.Gov/Pdfs/Ed472948.Pdf Adresinden 8 Temmuz 2017’de Alınmıştır.
T. Eisenberg and T. Dreyfus, On the reluctance to visualize in mathematics,in Visualization in Teaching and Learning Mathematics, W. Zimmermann and S. Cunningham, eds., Mathematical Association of America, Washington, DC, 1991, pp. 25–38.
Van De Walle, J. A. (2004). Elementary And Middle School Mathematics: Teaching Developmentally (Fifth Edition). Boston, Ma: Pearson Education
Wilhelmi, M. R., Godino, J. D. y Lacasta, E. (2007). Didactic effectiveness of mathematical definitions: The case of the absolute value. International Electronic Journal of Mathematics Education, 2 (2), 72-90.