207102

SOSYAL HİZMET UZMANLARININ KİŞİSEL VE MESLEKİ GÜÇ ALGILARININ BAZI DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

Bu araştırmanın amacı iş yerindeki kişisel, kişilerarası ve sosyo-politik güç unsurlarına göre sosyal hizmet uzmanlarının kişisel ve mesleki güç algılarını araştırmaktır. Araştırma, tarama modelinde yapılmıştır. Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği’ne üye olan 2200 uzmandan 551 uzmana ulaşılmıştır. Veri toplama aracı olarak literatür aracılığı ile oluşturan anket formu ve Sosyal Hizmet Uzmanlarının Kişisel ve Mesleki Güç Algıları Ölçeği kullanılmıştır. İş yerindeki kişisel (mesleği isteyerek seçme, başka bir kuruma geçme isteği, sosyal hizmet mesleğini bırakma isteği, doğrudan sosyal hizmet uygulaması yapma, alan deneyimine uygun çalışma), kişilerarası (meslektaşlarından destek ve öneri alma, kurumdaki tüm meslek elemanlarının ortak bir amaca sahip olması, amir yönlendirmesi, üstler ile yaşanan sorunları çözüme kavuşturma, yönetimin tutumu, yönetim ile ilişkiler) ve sosyo-politik (kadro durumu, işin yapılma şekli konusunda müracaatçılardan ve üstlerden gelen baskı, çalışma yoğunluğu, görüşme sayısı, vaka sayısı, çalışma ortamı, otonomi, ilerleme imkânı) düzeydeki güç unsurları bağımsız değişkenler olarak kabul edilmiştir. Sonuç olarak literatürde iş yükü başlığı altında belirtilen çalışma yoğunluğu, görüşme sayısı ve vaka sayısı gibi hususların güçsüzleştirici unsurlardan olduğu ifade edilirken çalışmada güçlendirici unsurlar olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Sosyal Hizmet, kişisel ve mesleki güç algısı, güçlendirici unsurlar

Evaluation of Social Workers' Perceptions of Personal and Professional Power Regarding with Some Variables

The aim of this study is to investigate social workers' perceptions of personal and professional power according to personal, interpersonal and socio-political power factors in the workplace. The research was carried out in the screening model. 551 workers were reached from 2200 workers who are members of Turkish Association of Social Workers. As a data collection tool, questionnaire form which was formed through literature and Social Workers’ Perceptions of Personal and Professional Scale were used. Factors of power at the personal (the willingness to choose the profession, the desire to move to another institution, the desire to quit the social work profession, direct social work practice, work in accordance with the field experience), interpersonal (to get support and suggestions from colleagues, to have a common purpose of all professional staff in the institution, supervisor, to solve problems experienced with superiors, management attitude, relations with management) and socio-political levels (precarious work, pressure from the applicants and superiors, intensity of work, number of interviews, number of cases, working environment, autonomy, possibility of progress) in the workplace were accepted as independent variables As a result, while it was stated that the subjects such as work intensity, number of interviews and case numbers mentioned under the workload title are among the weakening factors in the literature, it was concluded that there are empowering factors in this study.

Keywords:

Social work, perceptions of personal and professional power, empowering factors,

PDF

___

Abu‐Bader, S. H. (2000). Work satisfaction, burnout, and turnover among social workers in Israel: A causal diagram. International Journal of Social Welfare, 9(3), 191-200. Acar, H., İçağasıoğlu-Çoban, A., Polat, G. (2017). Sosyal hizmetlerde yanlış uygulamalar, etik ihlaller ve sorunlara ilişkin bir araştırma. Ankara: Türkiye Felsefe Kurumu Derneği. Açıkalın, A. (2016). Çağdaş örgütlerde insan kaynağının yönetimi. Pegem Atıf İndeksi, 2016(1), 1-232. Adams, R., Dominelli, L., Payne, M. (2015). Eleştirel bir sosyal anlayışına doğru. In R. Adams, L. Dominelli, M. Payne (Eds.), Sosyal hizmet temel alan ve eleştirel tartışmalar. Ankara: Nika Yayınevi. Aktuğ, İ. Y., Susur, A., Keskin, S., Balcı, Y., Seber, G. (2006). Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesinde çalışan hekimlerde tükenmişlik düzeyleri. Osmangazi Tıp Dergisi, 28(2), 91-101. Amir, K., Kihoro, M. F. (2014). Work Stress And Coping Strategies Among Social Workers: A Case of Northern Ugand. International Journal of Liberal Arts and Social Science, 2(8), 33-38. Anderson, S. E., Coffey, B. S., Byerly, R. T. (2002). Formal organizational initiatives and informal workplace practices: Links to work–family conflict and job-related outcomes. Journal of management, 28(6), 787-810. Ardıç, K., Polatcı, S. (2008). Tükenmişlik sendromu akademisyenler üzerinde bir uygulama (GOÜ Örneği). İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 10(2), 1-28. Aslanyürek-Zorlu, Ş. (2014). Denetimli serbestlik uzmanlarının tükenmişlik düzeyleri. (Yüksek Lisans), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, Ankara. Baird, A. (1995). Trust within the Organization. Monograph Series. Ottawa: Public Service Commission of Canada. Bakan, H., Tombak, N. (2014). İdari personelin tükenmişlik düzeylerinin sosyo-demografik değişkenler açısından incelenmesi: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi Örneği. Journal of International Social Research, 7(35), 681-695. Balanuye, B. (2014). Cerrahi kliniklerde çalışan hemşirelerin iş yükünün hasta güvenliğine etkisi. (Yüksek Lisans Tezi), Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Ankara. Bandura, A. (1982). Self-efficacy mechanism in human agency. American psychologist, 37(2), 122. Banks, S. (2012). Ethics and values in social work. BASW, London: Macmillan. Barker, R. L. (1995). The social work dictionary. Washington, DC: National Association of Social Workers. Barsky, A. E. (2010). Ethics and values in social work: An integrated approach for a comprehensive curriculum. New York: Oxford University Press. Bayram, L. (2005). Yönetimde yeni bir paradigma: Örgütsel bağlılık. Sayiştay Dergisi, 59, 125-139. Ben-Zur, H., Michael, K. (2007). Burnout, social support, and coping at work among social workers, psychologists, and nurses: The role of challenge/control appraisals. Social Work in Health Care, 45(4), 63-82. Blomberg, H., Kallio, J., Kroll, C., Saarinen, A. (2014). Job stress among social workers: Determinants and attitude effects in the Nordic countries. The British Journal of Social Work, 45(7), 2089-2105. Brown, K., Rutter, L. (2008). Critical thinking for social work. London: SAGE Publications. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., Demirel, F. (2013). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. Calitz, T., Roux, A., Strydom, H. (2014). Factors that affect social workers' job satisfaction, stress and burnout. Social Work, 50(2), 153-169. Ceylan, H., Gül, N., Öksüz, M. (2016). Sosyal çalışmacılarda iş doyumu ve tükenmişliğe etki eden faktörlerin sosyal hizmet alanlarına göre karşılaştırmalı incelenmesi. Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 6(11), 43-69. Cherniss, C. (1980). Staff burnout: Job stress in the human services: Sage Publications Beverly Hills, CA. Collins, S. (2007). Statutory social workers: Stress, job satisfaction, coping, social support and individual differences. British Journal of Social Work, 38(6), 1173-1193. Çetin, E., Avşar, M. K., Temelli, M. E. (2015). Sosyal hizmet kurumlarında "sosyal hizmetsiz yönetim" ve sosyal hizmet uzmanlarının karşılaştığı zorluklar: ASPB çrneği. Sosyal Hizmet Sempozyumu 2015 Türkiye'de Sosyal Hizmet Uygulamasının 50. Yılı: İnsan Değer ve Onurunu Yüceltmek, Manisa. DeConinck, J. B., Johnson, J. T. (2009). The effects of perceived supervisor support, perceived organizational support, and organizational justice on turnover among salespeople. Journal of Personal Selling & Sales Management, 29(4), 333-350. Demir, V., Gürsoy, F., Ada, Ş. (2011). Okulöncesi öğretmen adaylarının mesleki benlik saygılarının incelenmesi. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 10(1), 597-614. Demirci, M. K., Armağan, K. (2015). Bürolarda fiziksel ortamın düzenlenmesi ve olumsuz çevresel faktörlerin çalışanlar üzerindeki etkisi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Üniversitesi, (7), 179-192. Doğan, S., Kılıç, S. (2007). Örgütsel bağlılığın sağlanmasında personel güçlendirmenin yeri ve önemi. Erciyes Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi(29), 37-61. Dominelli, L. (2015). Sosyal hizmeti yeniden konumlandırmak. In R. Adams, L. Dominelli, M. Payne (Eds.), Sosyal hizmet temel alanlar ve eleştirel yaklaşımlar (s. 45-57). Ankara: Nika Yayınevi. Duyan, V. (2010). Sosyal hizmet: temelleri, yaklaşımları, müdahale yöntemleri. Ankara: Sosyal Hizmet Uzmanları Derneği Yayını. Duyan, V., Özgür-Sayar, Ö., Özbulut, M. (2008). Sosyal hizmeti tanımak ve anlamak: Sosyal hizmet uzmanları ve sosyal hizmet alanında çalışanlar için bir rehber. Ankara: Öncü Basımevi. Eğinli, A. T. (2009). Çalışanlarda iş doyumu: kamu ve özel sektör çalışanlarının iş doyumuna yönelik bir araştırma. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 23(3), 35-52. Erbil, N., Bostan, Ö. (2004). Ebe ve hemşirelerde iş doyumu, benlik saygısı ve etkileyen faktörler. Atatürk Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi, 7(3), 56-66. Ercan, F. Z., Tekgöz-Obuz, A. (2016). Sosyal Hizmet Uygulamalarında Rekleftif Düşüncenin Önemi. The Journal of Academic Social Science Studies(49), 457-465. Erdfelder, E., Faul, F., Buchner, A. (1996). GPOWER: A general power analysis program. Behavior Research Methods, İnstruments, Computers, 28(1), 1-11. Fairholm, G. W. (1994). Leadership and the culture of trust. Westport: Greenwood Publishing Group. Fitts, W. H. (1972). The self concept and behavior: Overview and supplement: Counselor Recordings and Tests Nashville. Flexner, A. (2001). Is social work a profession? Research on Social Work Practice, 11(2), 152-165. Frans, D. J. (1993). A scale for measuring social worker empowerment. Research on Social Work Practice, 3(3), 312-328. Gellis, Z. D. (2001). Job stress among academic health center and community hospital social workers. Administration in Social Work, 25(3), 17-33. Goldstein, H. (1999). The limits and art of understanding in social work practice. Families in Society: The Journal of Contemporary Social Services, 80(4), 385-395. Gökçe, D., Kulu, L. (2017). Skandalı ortaya çıkaran İclal: Yılda 450-500 hamile çocuk geliyor. http://www.hurriyet.com.tr/skandali-ortaya-cikaran-iclal-yilda-450-500-hamile-cocuk-geliyor-40714663. Hürriyet Gazetesi. Gökçearslan-Çifçi, E., Gönen, E. (2011). Sosyal hizmet uygulamalarinda etik karar verme süreci. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 22(2), 149-160. Gray, M., Webb, S. A. (2008). Social work as art revisited. International Journal of Social Welfare, 17(2), 182-193. Griffin, M. A., Patterson, M. G., West, M. A. (2001). Job satisfaction and teamwork: The role of supervisor support. Journal of Organizational Behavior, 22(5), 537-550. Güzel, B., Selcik, O. (2017b). Sosyal çalışmacıların karşılaştıkları zorluklar ve başa çıkma yolları: Rize örneği. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 14(3), 2848-2864. Hare, I. (2004). Defining social work for the 21st century: The International Federation of Social Workers' revised definition of social work. International Social Work, 47(3), 407-424. Hayta, A. B. (2007). Çalışma ortamı koşullarının işletme verimliliği üzerine etkisi. Ticaret ve Turizm Eğitim Fakültesi Dergisi, 1(1), 21-41. İçağasıoğlu-Çoban, M. A., Özbesler, C. (2016). Hastanelerde çalışan sosyal hizmet uzmanlarında tükenmişlik ve iş doyumu. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi-BÜSBİD, 1(2), 90-109. IFSW, IASSW. (2014). Global definition of social work. Retrieved from Kanada: IFSW General Meeting and World Conference 2014. İslamoğlu, A. H. (2002). Bilimsel araştırma yöntemleri. İstanbul: Beta Yayınları. Johari, J. (2013). A proposed relationship between actual turnover behaviour, career advancement opportunity, frustration at work and perceived alternative job opportunities among faculty members. Am J Econ, 3(5C), 82e86. Kadushin, A., Harkness, D. (2014). Supervision in social work. New York: Columbia University Press. Kalaycı-Kırlıoğlu, H. İ., Kırlıoğlu, M., Ercan, F. Z. (2017). A subcontractor of a profession whose main purpose is to provide social justice and prevent from loss of rights: Social workers sample. III.International Balkan and Near Eastern Social Sciences Congress Series, Edirne. Karasar, N. (2015). Bilimsel Araştırma Yöntemi. İstanbul: Nobel Akademi Yayınları. Kırlıoğlu, M. (2019a). Güçlendirmenin Özü “Güç”: Sosyal hizmet uzmanlarının iş yerindeki güçleri/güçsüzlükleri. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Meslek Yüksekokulu Dergisi, 22 (2), 646-662. Kırlıoğlu, M. (2019b). Güçler temelli yaklaşım ve güçlendirme: Kolektif kimlik, bilgi-beceri, benlik kavramı, eleştirel farkındalık, harekete geçme. OPUS–Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 14(20), 2248-2277. Kırlıoğlu, M., Karakuş, Ö. (2019). Sosyal hizmet uzmanlarının kişisel ve mesleki güç algıları ölçeğinin geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Toplum ve Sosyal Hizmet, 30(1), 88-120. Kim, H., Lee, S. Y. (2009). Supervisory communication, burnout, and turnover intention among social workers in health care settings. Social Work in Health Care, 48(4), 364-385. Kim, H., Stoner, M. (2008). Burnout and turnover intention among social workers: Effects of role stress, job autonomy and social support. Administration in Social Work, 32(3), 5-25. Kim, W.-K., Chung, K.-H. (2008). The relationship between professional self-concept, organizational commitment and job satisfaction in clinical nurses. Journal of Korean Academy of Nursing Administration, 14(3), 287-296. Koç, S. Ç. (2015). Sosyal Hizmet Uzmanlarının Sorun Çözme Becerileri Üzerine Bir Araştırma. (Yüksek Lisans Tezi), Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Ankara. Koçel, T. (1993). İşletme Yöneticiliği. İstanbul: Beta Basım Yayın. Kol, E. (2009). Türkiye’de sağlık işletmelerinde sosyal hizmet uygulamaları. (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi), Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir. Kongar, E. (1972). Sosyal Çalışmaya Giriş. Ankara: Sosyal Bilimler Derneği Yayınları. Kut, S. (1988). Sosyal hizmet mesleği: nitelikleri, temel unsurları, müdahale yöntemleri. Ankara, Kendi yayını. Lafrance, J., Gray, E., Herbert, M. (2004). Gate‐keeping for professional social work practice. Social Work Education, 23(3), 325-340. Lloyd, C., King, R. (2004). A survey of burnout among Australian mental health occupational therapists and social workers. Social Psychiatry and Psychiatric Epidemiology, 39(9), 752-757. Martinez-Brawley, E. E., Zorita, P. M.-B. (1998). At the edge of the frame: Beyond science and art in social work. The British Journal of Social Work, 28(2), 197-212. McDonald, C., Harris, J., Wintersteen, R. (2003). Contingent on context? Social work and the state in Australia, Britain, and the USA. British Journal of Social Work, 33(2), 191-208. Mollaoğlu, M., Fertelli, T. K., Tuncay, F. Ö. (2010). Hastanede çalışan hemşirelerin çalışma ortamlarına ilişkin algılarının değerlendirilmesi. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi, 5(15), 17-30. Morgan, R. M., Hunt, S. D. (1994). The commitment-trust theory of relationship marketing. Journal of Marketing, 58(3), 20-38. NASW. (2017). Code of ethics of the National Association of Social Workers. Washington, Dc: NASW Distribution Center. Ng, T. W., Sorensen, K. L. (2008). Toward a further understanding of the relationships between perceptions of support and work attitudes: A meta-analysis. Group & Organization Management, 33(3), 243-268. Oktay, J. S. (1992). Burnout in hospital social workers who work with AIDS patients. Social Work, 37(5), 432-439. Özarallı, N., Torun, A. (2011). Biçimsel ve biçimsel olmayan iletişim, yönetici ile kuruma duyulan güven ve üstün uzmanlık gücü arasındaki ilişkiler üzerine bir araştırma. Bilgi Ekonomisi ve Yönetimi Dergisi. VI (II), 101-113. Özbesler, C., İçağasıoğlu-Çoban, M. A. (2009). Hastane ortamında sosyal hizmet ugyulamaları: Ankara Örneği. Toplum ve Sosyal Hizmet, 21(2), 31-45. Özcan, E., Özden, S. A., İçağasıoğlu-Çoban, A. (2017). Sosyal hizmet uzmanlarının güvencesiz çalışma biçimine ilişkin deneyimlerinin değerlendirilmesi. Journal of Human Sciences, 14(1), 376-395. Özdamar, K. (2001). Örnekleme Yöntemleri SPSS ile Biyoistatistik. Eskişehir: Kaan Kitabevi. Pincus, A., Minahan, A. (1977). A model for social work practice. Integrating Social Work Methods. London: Allen & Unwin. Pinderhughes, E. B. (1983). Empowerment for our clients and for ourselves. Social Casework, 64(6), 331-338. Polat-Uluocak, G., İçağasıoğlu-Çoban, A. (2011). Çocuk istismarı alanında çalışan sosyal hizmet uzmanları açısından profesyonel karar verme. Toplum ve Sosyal Hizmet Dergisi, 22(2), 161-173. Pugh, R. (2007). Dual relationships: Professional and personal boundaries in rural communities. British Journal of Social Work, 37, 1405-1423. Sayıl, I., Haran, S., Ölmez, Ş., Özgüven, H. D. (1997). Ankara Üniversitesi hastanelerinde çalışan doktor ve hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri. Kriz dergisi, 5(2), 71-77. Seifert, A. M., Messing, K., Riel, J., Chatigny, C. (2007). Precarious employment conditions affect work content in education and social work: Results of work analyses. International journal of law and psychiatry, 30(4), 299-310. Sheafor, B., Horejsi, C. (2014). Sosyal hizmet uygulaması temel teknikler ve ilkeler. Ankara: Nika Yayınevi. Siefert, K., Jayaratne, S., Chess, W. A. (1991). Job satisfaction, burnout, and turnover in health care social workers. Health & Social Work, 16(3), 193-202. Simon, B. L. (1990). Rethinking empowerment. Journal of Progressive human services, 1(1), 27-39. Smerek, R. E., Peterson, M. (2007). Examining Herzberg’s theory: Improving job satisfaction among non-academic employees at a university. Research in Higher Education, 48(2), 229-250. Spolander, G., Engelbrecht, L., Martin, L., Strydom, M., Pervova, I., Marjanen, P., . . . Adaikalam, F. (2014). The implications of neoliberalism for social work: Reflections from a six-country international research collaboration. International Social Work, 57(4), 301-312. Spreitzer, G. M. (1995). Psychological empowerment in the workplace: Dimensions, measurement, and validation. Academy of management Journal, 38(5), 1442-1465. Storey, J., Billingham, J. (2001). Occupational stress and social work. Social Work Education, 20(6), 659-670. Thompson, N. (2013). Kuram ve uygulamada sosyal hizmeti anlamak. Ankara: Dipnot Yayınları. Tokgöz, E., Seymen, O. A. (2013). Örgütsel güven, örgütsel özdeşleşme ve örgütsel vatandaşlık davranışı arasındaki ilişki: Bir devlet hastanesinde araştırma. Öneri Dergisi, 10(39), 61-76. Torre, D. A. (1986). Empowerment: Structured conceptualization and instrument development. Ithaca: Cornell University. Trinder, L. (1996). Social work research: the state of the art (or science). Child & Family Social Work, 1(4), 233-242. Uğur, A., Erol, Z. (2015). Sosyal çalışmacıların çalışma hayatında karşılaştıkları stres faktörlerine yönelik kavramsal bir değerlendirme ve stres yönetimi müdahale programları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(39), 987-997. Unrau, Y. A., Gabor, P. A., Grinnell, R. M. (2007). Evaluation in social work: The art and science of practice: Oxford University Press. Uz, O. (2006). T. C. Kamu sektöründe yönetici-yönetilen ilişkilerinde iletişim ve güven. Atılım Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Yönetimi Anabilim Dalı, Ankara. William, J. R. (1998). The Paradigms and long-term trends in clinical social work. In R. A. Dorfman (Ed.), Paradims of clinical social work (pp. 339-340). New York: Brunner-Routledge. Yürür, S., Sarıkaya, M. (2012). The effects of workload, role ambiguity, and social support on burnout among social workers in Turkey. Administration in Social Work, 36(5), 457-478. Zengin, O., Çalış, O. (2017). Sosyal hizmet uzmanlarının mesleki uygulamaları ve çalışma koşulları. Toplum ve Sosyal Hizmet, 28(1), 47-68.