FARKLI SOSYAL HIZMET KURUMLARINDA ÇALIŞAN SOSYAL HIZMET UZMANLARININ İŞ DOYUMU VE TÜKENMIŞLIK DÜZEYLERINININ DEĞERLENDIRILMESI

Bu araştırma, farklı sosyal hizmet kurumlarında çalışan sosyal hizmet uzmanlarının iş doyumu ve tükenmişlik düzeylerini tespit etmek amacıyla gerçekleştirilmiştir.Tarama modelinde bir nicel araştırma olarak planlanan bu araştırmanın çalışma evrenini çalışmanın yapıldığı tarihlerde İstanbul ilinde görev yapmakta olan tüm sosyal hizmet uzmanları oluşturmaktadır. Verilerin elde edilmesinde araştırmacı tarafından hazırlanmış olan bir kişisel bilgi formu, Minnesota iş doyum Ölçeği ve Maslach tükenmişlik Ölçeği kullanılmıştır. Elde edilen bulgular, t testi ve Anavo analizi sonuçlarına dayalı olarak yorumlanmış, verilerin analizi aşamasında SPSS 21 programı kullanılmıştır. Çalışmanın bulgularına göre haftalık 20-30 saat müracaatçılarla birebir çalışanlarda dışsal doyum puanlarının yüksek, 5-10 yıl kıdeme sahip olan çalışanların içsel doyum puanlarının yüksek olduğu tespit edilmiştir. Mesleği isteyerek seçenler ile kendini mesleki olarak yeterli hissedenlerin içsel ve dışsal doyum puanlarının daha yüksek olduğu belirlenlmiştir. Sosyal hizmet uzmanlarının kendini yetersiz hissettikçe duygusal tükenmişlik ve düşük kişisel başarı puanı azalmakta, yeterli hissettikçe içsel ve dışsal doyum puanı yükselmektedir. Ayrıca iş arkadaşları ile iletişim kalitesi azaldıkça duygusal tükenmişlik puanları, yöneticileri ile iletişim kalitesi azaldıkça ise tükenmişlik boyutları puanları azalmaktadır. İş arkadaşları ve yönetici ile iletişim kalitesi arttıkça da içsel ve dışsal doyum puanı artmaktadır. Kurum içerisinde ise bağımsız karar verme süreci desteklenmedikçe duygusal tükenmişlik, duyarsızlaşma ve düşük kişisel başarı puanı desteklendikçe de içsel ve dışsal doyum puanı artmaktadır.Bu çalışmadan elde edilen araştırma bulgularının sosyal hizmet uzmanlarının iş doyumu ve tükenmişlik düzeylerini etkileyen değişkenlerin belirlenerek uzmanların işlerinde verimli ve başarılı olmalarına katkıda bulunması bakımından önem arz edeceği düşünülmektedir.

Evaluation of Job Satisfaction and Burnout Levels of Social Workers Working in Different Social Services

The aim of this research was to determine the job satisfaction and burnout levels of social workers working in different social services. This study which was planned as a quantitative research in general survey model has a target population that consists of all social workers working in Istanbul. During the procurement of the data, Personal information form created by the researcher, Minnesota Job Satisfaction Scale and Maslach Burnout Scale were used. The acquired findings of the survey were interpreted based on the results of the t-test and Anavo analysis, and the data were analyzed in the SPSS 21 program. As a result of the findings of the study, it was determined that the employees working one to one with clients have more than 20-30 hours higher internal satisfaction scores and those with seniority of 5-10 years have higher internal satisfaction scores. It was determined that those who willingly chose the profession and those who felt themselves professionally had higher internal and external satisfaction scores. Emotional exhaustion and low personal success points decrease, internal and external satisfaction scores are increased as social workers feel inadequate. In addition, as the quality of communication decreases, the emotional exhaustion degree and the quality of communication with the managers decreases as the burnout dimension scores and the quality of communication with colleagues and manager increases and the internal and external satisfaction scores increase. Emotional exhaustion, depersonalization and low personal accomplishment score, and internal and external satisfaction scores are increased as long as independent decision-making process is not supported within the organization. It is thought that the research findings obtained from this study will determine the variables affecting the satisfaction and burnout levels of the social workers and will be important in terms of contributing to the overall efficiency and success.

___

  • Altunışık R, Çoşkun R, Bayraktaroğlu S, Yıldırım E. (2012). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri SPSS Uygulama (Yedinci baskı) Sakarya: Sakarya Yayıncılık
  • Anderson P. and Lundberg, J., (2008). Psychological Work Factors, Sector: Health And Social Work. Http://Journals.Plos.Org/Plosone/Article?İd=10.1371/ Journal.Pone.0152220. 18 Nisan 2018.
  • Arches J. (1991). Social Structure, Burnout, And Job Satisfaction, Social Work, 36 (3), 202-206.
  • Atamtürk E. (2010). Aile Mahkemeleri Uygulamalarında Yaşanan Sorunların Aile Mahkemesi Uzmanlarının Tükenmişlik Düzeylerine Ve İş Doyumlarına Etkisi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sosyal Hizmetler Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Ankara: Hacettepe Üniversitesi.
  • Basım H.N. ve Şeşen H. (2005) Çalışma Yaşamında Tükenmişlik: Sosyal Hizmet Uzmanları İle Hemşireler Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma, Toplum Ve Sosyal Hizmet, 16 (2), 57-69.
  • Baycan A. (1985). An Analysis Of Several Aspects Of Job Satisfaction Between Diffrent Occupational Groups, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Psikoloji Anabilim Dalı, Yüksek Lisans Tezi, Boğaziçi Üniversitesi, İstanbul.
  • Bell H., Kulkarni, S., Dalton L. (2003) Organizational Prevention Of Vicarious Trauma. Families İn Society, 84 (4), 463-470.
  • Bride B., Radey M., Figley C.R. (2007). Measuring Compassion Fatigue, Clinical Social Work Journal, 2007, 35, 155-163.
  • Calitz T,Roux A., Strydom H. (2014) Factors that affect social workers' job satisfaction, stress and burnout, Social Work/Maatskaplike Werk, 50(2), 153-169.
  • Can, A. (2016). SPSS ile Bilimsel Araştırma Sürecinde Nicel Veri Analizi, Pegem Akademi, Ankara.
  • Ceylan H., Gül N., Öksüz M. (2016). Sosyal Çalışmacılarda İş Doyumu Ve Tükenmişliğe Etki Eden Faktörlerin Sosyal Hizmet Alanlarına Göre Karşılaştırmalı İncelenmesi, Yalova Sosyal Bilimler Dergisi, 6 (11): 43-69.
  • Choı G. (2010). The Influence Of Organızatıonal Characterıstıcs And Psychologıcal Empowerment On Secondary Traumatıc Stress Of Socıal Workers Workıng Wıth Famıly Vıolence Or Sexual Assault Survıvors, Doctor Of Philosophy İn Social Work, Urbana-Champaign, Urbana: College Of The University Of Illinois.
  • Ergin C. (1992). Doktor Ve Hemşirelerde Tükenmişlik Ve Maslach Tükenmişlik Ölçeğinin Uyarlanması. VII Ulusal Psikoloji Bilimsel Çalışmaları, Ankara: H.Ü. VII Ulusal Psikoloji Kongresi Düzenleme Kurulu Ve Türk Psikologlar Derneği Yayını.
  • Figley C.R. (1995). Compassion Fatigue: Coping With Secondary Traumatic Stress Disorder İn Those Who Treat The Traumatized. New York, NY: Brunner/Mazel.
  • Işıkhan V. (2000). Sosyal hizmet uzmanlarının iş doyumu. Toplum ve Sosyal Hizmet, 1(10):38-52
  • İçağasıoğlu-Çoban, M. A., Özbesler, C. (2016). Hastanelerde Çalışan Sosyal Hizmet Uzmanlarında Tükenmişlik ve İş Doyumu. Başkent Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi Dergisi-BÜSBİD, 1(2), 90-109.
  • Karasar, N. (2002). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara, Nobel Yayıncılık.
  • Karasar, N. (2006). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara, Nobel Yayıncılık.
  • Mackie P.F. (2005). Factors Associated With Job Satisfaction And Burnout Among Rural And Urban Social Workers, The Faculty Of The Graduate School Of Social Work, Doctorate Of Philosophy, University Of Denver.
  • Martin R. (1988) Social Work: An Introduction, Charles E. Merrill Publishing Company, A Bell And Howell Company
  • Maslach C. ve Jackson S.E. (1981). The Measurement Of Experienced Burnout, Journal Of Occupational Behaviour, 2 (2), 99-113.
  • Pecora P.J., Whittaker J.K., Maluccio A.N., Barth R.P. (2000). The Child Welfare Challenge: Policy, Practice, And Research, New York: Aldine Transaction. Saakvitne K.W. and Pearlman L.A. (1996). Transforming The Pain: A Workbook On Vicarious Traumatization For Helping Professionals Who Work With Traumatized Clients. New York, NY, Norton.
  • Uğur, A. ve Erol, Z. (2015). Sosyal Çalışmacıların Çalışma Hayatında Karşılaştıkları Stres Faktörlerine Yönelik Kavramsal Bir Değerlendirme Ve Stres Yönetimi Müdahale Programları. Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 8(9), 987-998.
  • Uzun K. (2018). Sosyal Hizmet Uzmanlarının Mobbing (İş Yerinde Psikolojik Şiddet) Algısı Ve Tükenmişlik İle İlişkisinin Araştırılması: İstanbul İli Örneği, Sosyal Hizmet Anabilim Dalı, İstanbul Üniversitesi, Yüksek Lisans Tezi, İstanbul.
  • Waymer R.W. (1995). A Study Of Work Autonomy And Job Satisfaction Of Social Workers İn Metropolitan Atlanta, Http: //Digitalcommons.Auctr.Edu/Cgi/ Viewcontent.Cgi?Article=2196&Context=Dissertations, 17 Nisan 2017.
  • Williams M.B., Sommer J.F. (1995). Self-Care And The Vulnerable Therapist. İçinde: Stamm BH (Editörler), Secondary Traumatic Stress: Self-Care İssues For Clinicians, Researchers, And Educators. Lutherville, MD, Sidran Press.
  • Weiss R., Dawis G., England G., Lofquist L. (1967). Manual For The Minnesota Satisfaction Questionnaire, Minnesota Studies İn Vocational Rehabilitation, XXII.
  • Yürür S. ve Sarıkaya M. (2011), Sosyal Çalışmacıların Sosyal Destek Algılarının Tükenmişliğe Etkisi, Ege Akademik Bakış Dergisi, 11 (4): 537-552.