TÜRK TOPLUMUNDAKİ ERKEKLİK YÜKLERİNİN LİSANSÜSTÜ TEZLER ÜZERİNDEN ANALİZİ

Bu çalışmanın amacı Herb Goldberg’in (1992) Erkek Olmanın Tehlikeleri adlı kitabında erkek kurtuluşçuluğu toplumsal hareketini destekleyen erkeklik yükleri perspektifinden yola çıkarak Türk toplumu üzerindeki erkeklik yüklerinin yansımalarını analiz etmektir. Sosyalleşme süreçleri içinde erkek bireyden gerçek bir erkek olduğunu topluma kanıtlaması adına beklenen sorumlulukların erkeğin kişiliği, yaşamı, fiziksel ve ruh sağlığı üzerinde tahakküm kurduğunu belirten erkek kurtuluşçuluğu toplumsal hareketi ataerkil toplum yapısının erkek için zararlı olduğunu savunmaktadır. Erkek kurtuluşçuluğu hareketinin savunularını destekleyecek şekilde Goldberg’in belirlemiş olduğu erkeklik yükleri, çalışmada genel kategoriler halinde etiket yükleri, aktiflik yükleri, saklama yükleri, imaj yükleri şeklinde sıralanmıştır. Çalışmada Türk toplumundaki yansımaların izlerini sürebilmek adına amaca uygun örneklem yöntemi ile belirlenen 2000-2019 yılları arasında erkeklik alanında hazırlanan, YÖK Ulusal Tez Merkezinde yayınlanan ve tam metin olarak ulaşılabilen 67 lisansüstü tez ele alınmıştır. Ele alınan lisansüstü tezler içerik analiziyle birlikte belirlenen araştırma sorularına uygun şekilde değerlendirilmiştir. Tezler yıl, düzey, dil, yöntem, konu dağılımı açısından nicel olarak incelendikten sonra erkeklik yüklerine dair yer alan etiketler niteliksel olarak çözümlenmiştir. Değerlendirmeler sonucunda erkek kurtuluşçuluğu hareketiyle özdeşleştirilebilecek olan toplumsallaşma süreçlerinde erkekten beklenen geçiş aşamalarıyla karşılaşılmıştır. Bu toplumsallaşma süreçlerinin görünür kılındığı tezlerde erkeklik yükleri kategorilerinin tamamına rastlanmamıştır. Rastlanan kategoriler arasında genel başlıkların hepsinin yer aldığı fakat detaylarında yer alan yüklerin hepsinin lisansüstü tezlerde yer almadığı tespit edilmiştir.

___

  • Akca Baştürk, E. ve Tönel, E. (2011). Erkek(lik) Çalışmalarına Teorik Bir Çerçeve: Feminist Çalışmalardan Hegemonik Erkekliğe. İ. Erdoğan (Ed.), Medyada Hegemonik Erkek(lik) ve Temsil içinde (ss. 11–41). İstanbul: Kalkedon Yayınları.
  • Atay, T. (2012). Çin İşi Japon İşi. İstanbul: İletişim Yayınları.
  • Baker, M. ve Bakker, H. J. I. (1980). The Double-Bind of the Middle Class Male : Men ’ s Liberation and the Male Sex Role. Journal of Comparative Family Studies, 11(4), 547–561.
  • Battaglia, M. P. (2008). Nonprobability Sampling. Encyclopedia of Survey Research Methods. SAGE Publications. doi:10.4135/9781412963947.n337
  • Berg, B. L. ve Lune, H. (2015). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri. (H. Aydın (Çev. Ed.)). Konya: Eğitm Yayınevi.
  • Bolak Boratav, H., Okman Fişek, G. ve Eslen Ziya, H. (2018). Erkekliğin Türkiye Halleri. İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
  • Bozok, M. (2009). Feminizmin Erkekler Cephesindeki Yankısı: Erkekler ve Erkeklik Üzerine Eleştirel İncelemeler. Cogito, (58), 269–284.
  • Bozok, M. (2011). Soru ve Cevaplarla Erkeklikler. İstanbul: Altan Basım.
  • Butler, J. (2008). Cinsiyet Belası (Çev. Başak Ertür). İstanbul: Metis Yayınları.
  • Çelik, G. (2016). “Erkekler(de) ağlar!”: Toplumsal Cinsiyet Rollri Bağlamında Erkeklik İnşası ve Şiddet Döngüsü. Fe Dergi: Feminist Eleştiri, 8(2), 1–12.
  • Clatterbaugh, K. C. (1990). Contemporary Perspective on masculinity: Men. Women, and Politics in Modern Society. Boulder: CO: Westview press.
  • Dolan, J., Deckman, M. M. ve Swers, M. L. (2019). Women and Politics: Paths to Power and Political Influence. Rowman & Littlefield.
  • Flood, M. (2002). Frequently asked questions about pro-feminist men and pro-feminist men’s politics. 23 Aralık 2009. Erişim 01.09.2020, http://xyonline.net/content/frequently-asked-questions-about-pro-feminist-men-and-pro-feminist-mens-politics
  • Flood, M. ve Ertel, D. A. (2020). Concluding Critical Commentary : Men ’ s Experiences as Agents of Feminist Change. İçinde R. Luyt ve K. Starck (Ed.), Masculine Power and Gender Equality: Masculinities as Change Agents. Springer Nature Switzerland.
  • Goldberg, H. (1992). Erkek Olmanın Tehlikeleri (Çev. Selçuk Budak). Ankara: Öteki Yayınevi.
  • Gürbüz, S. ve Şahin, F. (2017). Sosyal Bilimlerde Araştırma Yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Itulua-Abumere, F. (2013). Understanding Men and Masculinity in Modern Society. Open Journal of Social Science Research, 1(2), 42–45. doi:10.12966/ojssr.05.05.2013
  • Lewis, R. A. (1980). Implications for. The Personnel And Guidance Journal, 63–66.
  • Marvasti, A. B. (2004). Qualitative Research in Sociology An Introduction. California: SAGE Publications.
  • Maxwell, J. (2008). Designing a Qualitative Study. İçinde L. Bickman ve D. J. Rog (Ed.), The SAGE Handbook of Applied Social Research Methods (ss. 214–253). SAGE Publications. doi:10.4135/9781483348858.n7
  • Messner, M. A. (1997). Politics of Masculinities: Men in Movements. Rowman & Littlefield.
  • Messner, M. A. (1998). “The Male Sex Role” An Analysis of the Men ’ s Liberation and Men ’ s Rights Movements ’ Discourse. Gender and Society, 12(3), 255–276.
  • Reddock, R. E. (2004). Interrogating Caribbean Masculinities An Introduction. İçinde E. Barriteau (Ed.), Interrogating Caribbean Masculinities: Theoretical and Empirical Analyses. University of the West Indies.
  • Sancar, S. (2009). Erkeklik: İmkansız İktidar. İstanbul: Metis Yayınları.
  • Silverman, D. (2014). Interpreting Qualitative Data. California: SAGE Publications.
  • Smith, R. ve Anderson, A. R. (2007). Recognizing Meaning: Semiotics in Entrepreneurial Research. İçinde Handbook of Qualitative Research Methods in Entrepreneurship. (ss. 169–193). Cheltenham, Northampton: Edward Elgar.
  • Teddlie, C. ve Tashakkori, A. (2009). Foundations of Mixed Methods Research Integrating Quantitative and Qualitative Approaches in the Social and Behavioral Sciences. California: SAGE Publications.
  • Varrigan, T., Connell, B. ve Lee, J. (1985). Toward a New Sociology of Masculinity. Theory and Society, 14(5), 551–604.
  • Whitehead, S. M. ve Barrett, F. (2001). The Masculinities Reader. Cambridge: University Press.