AKADEMİSYENLİK MESLEĞİNDE ETİK KOD ARAYIŞI

Etik ve etik kod kavramı son yıllarda sıklıkla karşımıza çıkmaktadır. Ülkemizde bilimsel çalışma etiği ve bilim etiği üzerine birçok çalışma yapılmışken, akademisyenlik mesleğine yönelik hazırlanmış etik kod oluşturma çabalarının sınırlı kaldığı görülmektedir. Geleceğin iş görenlerini ve girişimcilerini iş dünyasına hazırlayacak olan akademisyenlerin davranışları ve tutumlarıyla çevrelerine ve özellikle öğrencilerine örnek olmaları beklenmektedir. Bu nedenle akademisyenlik mesleğinde, etik kodlar ile belli bir standart sağlanması hedeflenmektedir. Akademisyenlik mesleğinde etik kodların geliştirmesi ile akademisyenlerin güvene ve dürüstlüğe dayalı değerler çerçevesinde çalışacağı bir ortam yaratılarak, bu değerlerin yazılı hale getirilmesi ve geliştirilmesi amaçlanmaktadır. Böylece hem yetiştirdikleri öğrencilere örnek olma hem öğrencilerin doğru ve tarafsız bilgiye ulaşmalarını sağlama hem de kendi meslek hayatlarında ahlaki değer ve tutum içerisinde çalışmalarına ortam oluşturma imkânı bulacaklardır. Bu noktadan hareketle çalışmada akademisyenlik mesleğinde etik kodların ve önem derecelerinin belirlenmesine yönelik bir araştırma yapılmıştır. Araştırma sırasında yöneltilen sorular belirli başlıklar altında toplanmıştır. Akademisyenlerin öğrencilerine, mesleğe, meslektaşlarına, topluma ve bilime karşı sorumlulukları başlıkların belirlenmesinde etkili olmuştur. Belirlenen başlıkları kapsayan sorular çalışma dahilinde uygulanan anket ile Türkiye’deki çeşitli üniversitelerde görev yapan akademisyenler arasından rastgele seçilen 2288 akademisyene e-mail yolu ile ulaştırılarak görüşleri alınmış ve cevaplar istatistiksel olarak incelenmiştir. Gönderilen anketlerden ancak 172 tanesine kullanılabilir şekilde dönüş alınmıştır. Kullanılabilir durumdaki anketlerden elde edilen veriler doğrultusunda akademisyenlerin öğrencilerine, mesleklerine, meslektaşlarına, topluma ve bilime karşı sorumluluklarına yönelik etik kodlar geliştirilmeye çalışılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

etik, , etik kod, meslek etiği, akademisyenlik mesleği

PDF

___

• Atayman, V., “Etik”, Donkişot Temel Düşünce Dizisi, İstanbul, 2005.
• Baumhart, R., “Ethics in Business”, Holt, Rinehart and Winston, New York, 1968.
• Harlak, H., “Temel İletişim Becerileri”, ADÜ Yayınları, Aydın, 2003.
• Johnson, A. O., Reath, A., “Ethics: Selection From Classic and Contemprary Writers”, Belmont, CA., Thomson/ Wadsworth, 2004.
• Kant, I., “Ethica, Etik Üzerine Dersler”, Çeviren Oğuz Özügül, Pencere Yayınları, İstanbul, 2003.
• Kuçuradi, İ., “Etik” Türkiye Felsefe Kurumu Yayınları, Ankara, 2006.
• Kuçuradi, İ., “Etik ve Etikler”, Türkiye Mühendislik Haberleri, Sayı 423 2003/1 s.7-11
• Ortaş, İ., “Öğretim Üyesi ya da Bilim Adamı Kimdir”, Pivolka, 3:12, s.11-16. 2004.
• Öztürk, N. K., “Kamu ve Özel Yönetim Etiği: Benzerlikler ve Farklılıklar”, Amme İdare Dergisi, 34:1. 2001.
• Pater, A., Gils, A. V., “Stimulating Ethical Decision- Making in a Business Context: Effects of Ethical and Professional Codes”, European Management Journal, 21: 6, 2003.
• Plant, J. F., “Codes of Ethics, Handbook of Administrative Ethics”, Editor: Terry L. Cooper, Dekker, New York, 2000.
• Preston, N., “Understanding Ethichs”, Federation Pres, Sidney, 1996.
• Russ- Eft, D., ve Hatcher, T., “The Issues of International Value and Believes: The Debate For A Global Hard Code of Ethics”, Advances in Developing Human Resources, 5:3, s.304. 2003
• Svensson, G., Wood, G., “Codes of Ethics Best Practice in The Swedish Public Sector: A Pubsec – Scale”, The International Journal of Public Sector Management, 17:2, s.180. 2004.
• Tepe, H., “Etik ve Meta-etik: 20. yy. Etiğinde Normatiflik Tartışması”, Türkiye Felsefe Kurumu, Ankara, 1992.
• Tevruz, S., “Etik Yaklaşımlar ve İş Ahlakı, İş Hayatında Etik”, Editör: Suna Tevruz, Beta Yayınları, İstanbul, 2007.
• TÜSİAD, Devlette Etikten Etik Devlete: Kamu Yönetiminde Etik Kavramsal Çerçeve yayın no: 1, Yayın No. TÜSİAD-T/2005 – 11/412, İstanbul, 2005.
• Yılmaz, G., “Akademisyenlik Mesleğine Yönelik Etik Kodların Geliştirilmesine İlişkin Görgül Bir Araştırma”, Celal Bayar Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim dalı Yönetim ve Organizasyon Programı Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Manisa, 2007.
• http://www.tedmer.org.tr/pps/etikbarometre.pps erişim tarihi 23.05.2007