ERKEN CUMHURİYET DÖNEMİ TÜRK TİYATROSU'NDA BABA OTORİTESİNİN TEMSİLİ: ARAFTA KALMIŞ BABALAR

Bu çalışmanın amacı; Erken Cumhuriyet Dönemi Türk Tiyatrosu’nda baba otoritesinin nasıl temsil edildiğinin izini sürmektir. Bu amaçla çalış- manın ilk bölümünde imparatorluk düzeninden modern devlete geçişin etkilerinin erkeklik kurgusunda yol açtığı buhranlar baba otoritesi özelinde mercek altına alınmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde ise düzen değişimin baba otoritesinde açtığı gediklerin Türk Tiyatrosu’ndaki yansımaları irdelenmiş ve ‘’baba’’dan yoksun bir kültürel iklimde meyve vermeye çalışan Türk Tiyatrosu’nun çıkmazları sorunsallaştırılmıştır. Çalışmanın örneklemi Cumhuriyet’in ilk yıllarında kaleme alınan Reşat Nuri Güntekin’in Yaprak Dökümü, Ahmet Muhip Dranas’ın Gölgeler ve Sabahattin Kudret Aksal’ın Şakacı adlı üç oyundaki baba karakterlerinin analiziyle sınırlandırılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Baba otoritesi, erkeklik, toplumsal cinsiyet, Erken Cumhuriyet Türk Tiyatrosu, Reşat Nuri Güntekin, Yaprak Dökümü, Ahmet Muhip Dıranas, Gölgeler, Sabahattin Kudret Aksal, Şakacı

PDF

___

• AKSAL, Sabahattin Kudret, ‘’Şakacı’’, Oyunlar, Yapı Kredi Yayınları, İstanbul 2006.
• BERKTAY, Fatmagül, Tarihin Cinsiyeti, Metis Yayıncılık, İstanbul 2003.
• CENGİZ, Kurtuluş, ‘’Hegemonik Erkekliğin Peşinden’’, Toplum ve Bilim, sayı 101, Güz, İstanbul 2004.
• CONNELL, Raewyn, Gender and Power, Polity Press, Cambridge 1987.
• DIRANAS, Ahmet Muhip, ‘’Gölgeler’’, Oyunlar, Adam Yayıncılık, İstanbul 1995.
• GILLIS, John R.,A World of Their Own Making: A History of Myth and Ritual in Family Life, University of Oxford Press, Oxford 1997.
• GÜÇBİLMEZ, Beliz, Zaman/Zemin /Zuhûr, Deniz Kitabevi, Ankara 2006.
• GÜNTEKİN, Reşat Nuri, Yaprak Dökümü: Eski Şarkı, MEB Yayın- ları, Ankara 1971.
• GÜRBİLEK, Nurdan, Kötü Çocuk Türk, Metis Yayınları, İstanbul 2001.
• KOÇAK, Orhan, ‘’1920’lerden 1970’lere Kültür Politikaları’’, Birikim Dergisi, sayı 240, İstanbul 2001.
• KANDİYOTİ, Deniz, Cariyeler, Bacılar, Yurttaşlar, Metis Yayınları, İstanbul 2011.
• MUTLUER, Nil, Cinsiyet Halleri, Varlık Yayınları, İstanbul 2008.
• PARLA, Jale, Babalar ve Oğullar, İletişim Yayınları, İstanbul 2011.
• PEKMAN, Yavuz, Türk Tiyatromuzda Geleneksellik, Mitos-Boyut Yayınları, İstanbul 2010.
• PEKMAN, Yavuz, ‘’Ahmet Muhip Dıranas’ın Sahnesine Günümüzden Bir Bakış’’, İ.Ü. Tiyatro Eleştirmenliği ve Dramaturji Bölüm Dergi- si, sayı 1, İstanbul 2002.
• SANCAR, Serpil, Erkeklik: İmkânsız İktidar, Ailede, Piyasada ve Sokakta Erkekler, Metis Yayınları, İstanbul 2008.
• SARAÇGİL, Ayşe, Bukalemun Erkek, çev. Sevim Aktaş, İletişim Ya- yınları, İstanbul 2005.
• SELEK, Pınar, Sürüne Sürüne Erkek Olmak, İletişim Yayınları, İs- tanbul 2010.
• SENNETT, Richard, Otorite, Ayrıntı Yayınları, İstanbul 1992.
• SİRMAN, Nükhet, ‘’Kadınların Milliyeti’’, Modern Türkiye’de Si- yasi Düşünce, Cilt 4: Milliyetçilik, İletişim Yayınları, İstanbul 2002.