EĞİTİMDE TİYATRO VE EZİLENLERİN TİYATROSU

Eğitimde tiyatro çalışmalarının kuramsal temeli,  tiyatro aracılığıyla kendi ülkesindeki geniş halk kitlelerine, okuma yazma bilmeyenlerden ezilen altkatman kadınlarına değin çeşitli gruplarla  ulaşmaya çalışan  ünlü Güneyamerikalı tiyatrocu Augusto Boal'ın tiyatrosuna dayanıyor. Boal'un tiyatrosu ezilenlerden ve sömürülenlerden yanadır. Tiyatro aracılığıyla onların sorunlarına çözümler üretmeye,  onları bilinçlendirmeye çalışır.  A.Boal tiyatrosunda   izleyici de etkin bir konumdadır,  böylece izleyiciler ve oyuncular oyunu birlikte oluştururlar. Augusto Boal'ın ‘ezilenlerin tiyatrosu'na dayanarak geliştirilen eğitimde tiyatro çalışmalarında amaç hem  çocukların dünyasını bulgulamak, onların özgün seslerini  yakalamak, hem de onların yaşadıkları dünyayı daha iyi irdeleyebilecekleri eleştirel bir bakış kazanmalarını sağlamak. Daha somut bir deyişle öğrencilerin  yaratıcı gizilgüçlerini ve  çok boyutlu düşünme, irdeleme ve çözümleme yetilerini  etkin kılma. Bu açıdan bu çalışmalar sadece  bireyin kendi duyularını  bulgulamasını, kendini  keşfetmesinde odaklaşan  ve bizde de giderek rağbet gören yaratıcı dramanın sınırlarını aşıyor.  Sosyal sorunlara duyarlık, eleştirel bakış ve sorunların çözümü doğrultusunda geliştirilen  yapıcı seçenekler  eğitimde tiyatroyu   farklı kılıyor. Üniversite bünyesinde sürdürülen çalışmalarda  yüksek öğretim öğrencilerinden de  alışık olmadıkları bir etkinlik bekleniyor.  Bu alanda kendilerini yetiştirmek isteyen  gençlerin  kendi düşünme ve çözümleme yetilerini ve yaratıcılıklarını  etkin kılmayı  ve   kuramla uygulamayı bütünleştirmeyi öğrenmeleri gerektiği  gibi  okullarda yapılan her çalışmanın  bir ilk olduğunun da  bilincinde olmaları  ve bunun heyecanını duyumsayabilmeleri ve sorumluluğunu üstlenebilmeleri gerekiyor. Deneysellik ve yaratıcılık  eğitimde tiyatronun temelini oluşturduğundan,  her çalışma yeni bir yaşantı sunuyor. Ve her yaşantıyla birlikte  hep birlikte aşılması gereken yeni yeni sorunlar oluşuyor. Bu açıdan   bu çalışmalar  büyük bir özen, disiplin, süreklilik  kimi kez de  özveri  gerektiriyor.  Sonuçta yüksek öğretim çerçevesinde sürdürülen eğitimde tiyatro çalışmalarının  hem üniversite öğrencilerinin, hem de okul öğrencilerinin yaratıcılıklarını etkin kılan  çok katmanlı  bir proje olduğu söylenilebilir.
Anahtar Kelimeler:

-