İş sözleşmesinin geçerli sebeple feshinde ultima ratio ve sosyal seçim ilkeleri

Sözleşme özgürlüğü ilkesi sözlükte taraşarın devlet müdahalesi olmaksızın kendilerini bağlayıcı sözleşmeler yapma hakkı olarak tanımlanmaktadır. Ancak, iş sözleşmelerinde işçiler geleneksel olarak sözleşmenin zayıf tarafını oluşturduğu için devlet müdahalesi kaçınılmaz olmaktadır. Bu durumda, işçinin sözleşmesi ancak kendi yeterliliğinden veya davranışından ya da işin, hizmetin yahut işyerinin işletmesel gerekliliklerinden kaynaklanan geçerli bir sebeple feshedilebilecektir. Bu çalışmanın konusunu oluşturan ultima ratio ve sosyal seçim ilkeleri bu müdahaleye tartışmalı bir biçimde hizmet etmektedir.

The principles of ultima ratio and social selection in the termination of employment contract for valid reason

In the dictionary, the principle of freedom of contract is defining as the right of individuals to consent to binding contract without government intervention. Since workers are traditionally the weak party, government intervention become unavoidable for labor contracts. In this case, worker’s employment cannot be terminated without showing any valid reasons for such termination connected with worker’s capacity, conduct or based on the operational requirements of the undertaking, establishment or service. The principles of ultima ratio and social selection on which this paper focuses, mostly serve this intervention in a debatable way.

PDF

___

Aras, A..İş Sözleşmesinin İşletme Gerekleri İle Feshi. Türk Hukuk Sitesi’den 6.12.2010 tarihinde indirilmiştir.
Aydınlı, İ. (2004). İşverenin Sosyal Temas ve İş İlişkisinden Doğan Edimden Bağımsız Koruma Yükümlülükleri ve Sonuçları. Ankara.
Çelik, N. (2003). İş Güvencesi. İstanbul. Eren, F. (1974). Borçlar Hukuku ve İş Hukuku Açısından İşverenin İş Kazası ve Meslek Hastalığından Doğan Sorumluluğu. Ankara.
European Commission (2006). Termination of Employment Relationships, Legal Situation in the Member States of the European Union.
Geckle, L; Schuck, S; Nazari-Khanachayi, A. Dismissal Protection in German Individual Labour Law. De Jure Magazine. http://dejure.elsagreece.org adlı internet sitesinden 19.11.2010 tarihinde indirilmiştir.
Günay, C.İ. (2009). İş Kanunu Şerhi,I. Ankara.
Güzel, A. (2005). İş Sözleşmesinin Geçerli Nedenle Feshinde Ultima Ratio (Son Çare) İlkesi ve Uygulama Esasları. A. Can Tuncay’a Armağan. İstanbul.
Güzel, A ve Ertan, E. (2007). Karşılaştırmalı Hukukta ve Türk Hukukunda Sosyal Seçim Ölçütleri. İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi. 4,16.
Hekimler, A. (2007). Federal Almanya Yargı Kararları Işığında Geçerli Neden Kavramı ile İlgili Son Gelişmeler. İşveren. 45, 7.
İştar (Urhanoğlu), C. (2009). Toplu İşçi Çıkarma Kapsamında Fesihlerde Son Çare Olma İlkesi Bağlamında İşçiye Değişiklik Önerisi ve Değişiklik Feshi. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi. 22.
Küçük, C.T. (2007). 4. Yılında İş Güvencesi Uygulaması ve Değerlendirilmesi. İşveren. 45, 7.
Mollamahmutoğlu, H. (1995). Hizmet Sözleşmesi. Ankara.
Sigeman, T. (2009). Employment Protection in Scandinavian Law. http://www.scandinavianlaw. se adlı internet sitesinden 19.11.2010 tarihinde indirilmiştir.
Soyer, M.P. (2007). İş Güvencesi Konusunda Uygulamada Karşılaşılan Sorunlara İlişkin Değerlendirme. İşveren. 45, 7.
Süral, N. (2007). Economic Implications of Employment Protection Legislation in Turkey: Has Turkey Found Its Juste Milieu? DEÜHFD. 9 (özel sayı).
Süzek, S. ( 2009). İş Hukuku (Genel Esaslar Bireysel İş Hukuku). İstanbul.
Tezel, Ş. (2007). İş Akdi Feshinin Geçerli Sebebe Dayandırılmasında Önemli İlke “Ultima Ratio”. E-Yaklaşım. 49.
Tınar, M.Y. (2007). “Güvenceli Esneklik” Tartışmaları ve Türkiye. İşveren. 45, 7.
Tunçomağ, K. (1971). Türk İş Hukuku. İstanbul.
Ulucan, D. (2007). İş Güvencesi Kapsamı nda Sosyal Seçim Uygulaması ve Yargıtay’ın Yaklaşımı. Legal İş Hukuku ve Sosyal Güvenlik Hukuku Dergisi. 4.
Yiğit, Y. (2007). İşverenin Toplu İşten Çıkarma Sürecini Çalışanlarla Görüşme Yükümlülüğü.TİSK Akademi. 5, 10.