Yavuz Selim KIYAK, İrem BUDAKOĞLU, Özlem COŞKUN

Öğretim Tasarımı, Modelleri ve Program Geliştirmeyle İlişkisi

Giriş: Öğretim tasarımı ve program geliştirme kavramları iki ayrı sürece işaret etse de birbirleriyle ilişkilidir. Bu durum, birbirleriyle benzerlik ve farklılıklar oluşturmakta ve dolayısıyla söz konusu iki kavramın sınırları hakkında karışıklığa yol açmaktadır. Amaç: Bu çalışmanın amacı, öğretim tasarımı ve program geliştirme arasındaki ilişkiyi inceleyip bazı öğretim tasarım modellerini ifade ederek alan yazındaki açığın kapanmasına katkıda bulunmaktır. Gereç ve yöntem: Bunun için önce öğretim ve program kavramları açıklanmıştır. Daha sonra öğretim tasarımı süreci incelenmiş ve bunlarla ilgili örnekler tıp eğitimi alanından verilmiştir. Daha sonra da öğretim tasarımı ve program geliştirme arasındaki ilişki ifade edilmiştir. Makalenin son bölümünde ise sırasıyla “4C/ID” modelinden, ADDIE yaklaşımından, “Dick, Carey ve Carey”, “Keller’ın ARCS Motivasyon”, “ASSURE”, “Kemp, Morrison ve Ross” ve “Gerlach ve Ely” adlı öğretim tasarım modellerinden bahsedilmiştir.Bulgular ve sonuç: Program geliştirme, amaç ve hedeflerin ne olması gerektiğiyle ilgiliyken; öğretim tasarımı, o amaç ve hedeflere nasıl ulaşılacağı ile ilgilidir. Program geliştirme daha geniş, öğretim tasarımı ise dar kapsamlıdır. Genel olarak böyle bir ayrım yapılabilmesine rağmen öğretim tasarımı ile program geliştirme arasındaki sınırın kesin yeri belirli değildir. Çünkü literatürde bu sınırın nerede olduğuna dair çeşitli görüşler mevcuttur. 4C/ID öğretim tasarım modeli, özellikle tıp eğitimi alanında etkin bir şekilde kullanılabilen bir modeldir. ADDIE, bazı yayınlarda öğretim tasarım modeli olarak değerlendirilmiş olsa da bir model değildir, yaklaşımdır. ASSURE öğretim tasarım modelinden, öğretimde teknoloji desteği kullanılmak istendiğinde yararlanılabilir ve bu model öğretim tasarımı için çok sayıda kişi gerektirmez, tek bir eğitici bile kendi başına kullanabilir. Gerlach ve Ely öğretim tasarım modeli de profesyonel öğretim tasarımcılarını gerektirmez. Eğiticilerin içeriğin başta belirlenmesine yönelik eğilimini dikkate alarak modelin başlangıcına içeriğin belirlenmesini koyması, bu modeli farklı kılan bir özelliktir.

Anahtar Kelimeler:

öğretim tasarımı, öğretim tasarım modelleri, ADDIE, ASSURE, program geliştirme

Instructional Design, Instructional Design Models And Its Relation With Developing Curriculum

Background: Instructional Design and Developing Curriculum are different concepts but there is relation between them. The difference and relation can cause uncertainty about the edges of these concepts. Aim: This study aims to fill this gap by examining the relation between instructional design and developing curriculum as well as introducing some of instructional design models. Methods: To reach this aim; firstly, the concepts of “instruction” and “curriculum” are explained. Secondly, instructional design process is revealed along with examples from medical education, Thirdly, some of instructional design approach or models are described. These are: “4C/ID”, “ADDIE”, “Dick, Carey and Carey”, “ARCS”, “ASSURE”, “Kemp, Morrison and Ross” and “Gerlach and Ely”.Results and Conclusion: Developing curriculum determines what should be goals and objectives, instructional design decides how these goals and objectives will be achieved. In general, curriculum is a broad concept when it is compared with instruction. However, the place of the borderline between instructional design and developing curriculum is not certain since there are several views on this. 4C/ID instructional design model can be used effectively in Medical Education. Although ADDIE is seen as an instructional design model, it is an approach, not a model. ASSURE is more appropriate for instructions which are used technology. It does not require so many experts or a team for instructional design; even an educator can use this model. Gerlach and Ely instructional design model has been particularly developed for individual teachers rather than professional designers. The model has a different aspect that it consider the inclination of the teachers and placed “determining content” at the beginning of the model.

Keywords:

instructional design, instructional design models, ADDIE, ASSURE, developing curriculum,

PDF

___

1. Senemoğlu N. Gelişim, Öğrenme ve Öğretim Kuramdan Uygulamaya. 25. Baskı. Ankara, 2018. Anı Yayıncılık.
2. Laska JA. The Relationship Between Instruction and Curriculum: A Conceptual Clarification. Instructional Science. November 1984;13(3):203-212.
3. Durak HA. Eğitimde Temel Kavramlar ve Kuramlar. Tıp Eğiticisi El Kitabı (ed. İskender Sayek). Ankara, 2016. Güneş Tıp Kitabevleri.
4. Oliva PF, Gordon WR. Program Geliştirme (çev. ed. Kerim Gündoğdu). 8. Baskıdan Çeviri. Ankara, Mart 2018. Pegem Akademi.
5. Brown AH, Green TD. The Essentials of Instructional Design: Connecting Fundamental Principles with Process and Practice. Third Edition. 2016. Taylor & Francis.
6. Dick W, Carey L, Carey JO. The systematic design of instruction. Eighth Edition. 2001. Pearson.
7. Branch RM. Instructional Design: The ADDIE Approach. 2009. Springer. doi: 10.1007/978-0-387-09506-6. ISBN 978-0-387-09505-9.
8. Seel NM, Lehmann T, Blumschein P, Podolskiy OA. Instructional Design for Learning Theoretical Foundations. 2017. SensePublishers.
9. Vandewaetere M, Manhaeve D, Aertgeerts B, Clarebout G, Van Merriënboer JJG, Roex A. 4C/ID in medical education: How to design an educational program based on whole-task learning: AMEE Guide No. 93. Medical Teacher. 2015;37(1):4-20. doi: 10.3109/0142159X.2014.928407
10. Dolmans D. When I say … whole-task curricula. Medical Education. 2015;49:457-458. doi: 10.1111/medu.12634
11. Peterson C. Bringing ADDIE to Life: Instructional Design at Its Best. Journal of Educational Multimedia and Hypermedia. 2003;12(3):227-241.
12. Keller JM. Development and use of the ARCS model of instructional design. Journal of Instructional Development. 1987;10(3):2-10. doi:10.1007/bf02905780
13. Heinich R, Molenda M, Russel JD, Smaldino SE. Instructional Media and Technologies for Learning. Seventh Edition. 2002. Merrill Prentice-Hall. ISBN-0-13-030536-7
14. Gustafson KL, Branch RM. Survey of Instructional Development Models. Third Edition. Syracuse University, 1997. Information Resources Publications. ISBN-0-937597-43-0.
15. Gustafson KL, Branch RM. Revisioning Models of Instructional Development. Educational Technology Research and Development. 1997;45(3):73-89.
16. Keleş E, Fiş Erümit S, Özkale A, Aksoy N. Öğretim tasarımcıları için bir yol haritası: Öğretim tasarım modellerinin karşılaştırılması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2016;49(1):105-140. doi: 10.1501/Egifak_0000001377