Mustafa Serdar TEREKLİ, Halil Orbay ÇOBANOĞLU

MEGA SPOR ORGANİZASYONLARININ EKONOMİK ETKİLERİNİN TÜRKİYE AÇISINDAN AVANTAJ ve DEZAVANTAJLARI

Spor bir ülkenin sosyo-ekonomik kalkınmasının önemli bir unsurudur. Spor günümüzde toplumlarda var olan sosyal, politik ve ekonomik koşullar altında birbirleriyle etkileşim içinde olan insanlar tarafından oluşturulan sosyal dünyanın bir yönü olarak kabul edilmektedir. Mega spor organizasyonlarının yürütülmesi altyapıyı geliştirmeye yardımcı olur, istihdam yaratır, yabancı sermayenin güvenli girişini sağlar, yeni sporcular yaratır ve ülkenin ekonomik gelişimine önemli ölçüde katkıda bulunur. Alan yazınında büyük ölçekli spor etkinlikleri “Hallmark”,”Mega”,”Major” olmak üzere farklı kavramlar ile tanımlanmaktadır. Ekonomi ile bu tür organizasyonların gerçekleştirildiği şehir ya da ülkenin birbirinden ayrı düşünülmesi imkânsızdır. Mega spor etkinlikleri uluslararası düzeyde katılımın olduğu, ancak organizasyonun düzenlendiği şehir ya da ülkenin her bir etkinlikte değiştiği Dünya Kupası ya da Olimpiyat oyunları gibi organizasyonlardır. Mega etkinlikler ‘’kısa sürede gerçekleşen, fakat özellikle ekonomik etkileri uzun vadeli olan etkinlikler’’ olarak tanımlanmaktadır. Mega spor etkinlikleri düzenlendiği şehrin kentsel altyapısının büyük ölçüde gelişmesi ve hatta yenilenmesinin yanı sıra, artan uluslararası ün, buna bağlı olarak artan turist sayısı ve bunlarla ilgili uzun vadeli sosyolojik ve ekonomik yararlar açısından, düzenlendiği şehir ya da ülkeye ekonomik getiriler sağlamaktadır. Bu nedenle Mega etkinliklere ev sahipliği yapabilmek için yaşanan adaylık süreci de oldukça karmaşık ve maliyetli bir şekilde gerçekleşirken, yer yer politik manevra ve çekişmelere da sahne olmaktadır. Mega spor etkinlikleri ülke ekonomilerine katkı sağladığı gibi, bazen ekonomileri zorlayan bir takım zorluklar da oluşturmaktadır. Atina Olimpiyatları örneğinde olduğu gibi 14,5 milyar dolar zarar edilerek ekonomik yıkımlara neden olmuştur. Bu nedenle ülkeler Mega organizasyonlara talip olduklarında ekonomik olarak karşılaşacakları problemleri önceden iyi hesaplamalı ciddi planlamalar yapmalıdır. Ülkemizde de yoğun bir şekilde Mega organizasyonlarının düzenlenmesi konusunda yoğun bir çaba ve istek bulunmaktadır. Bu çalışmanın amacı daha önce yapılan mega spor etkinliklerinin ekonomik etkilerini değerlendirerek, mega spor etkinliklerine ev sahipliği yapma konusunda istekli olan ülkemizi bu tür organizasyonların ekonomik avantajları ve dezavantajları konusunda bilgilendirmektir.

Anahtar Kelimeler:

Mega Spor Organizasyonları, Ekonomi, Etki

THE ECONOMIC EFFECTS OF MEGA SPORTS ORGANIZATIONS ADVANTAGES AND DISADVANTAGES IN TERMS OF TURKEY

Sports is an important element of socio-economic development of an country. Sports is now regarded as an aspect of the social world created by people interacting with each other under social, political and economic conditions existing in societies. Execution of mega sport organizations helps to improve infrastructure, creates jobs, provides secure entry of foreign capital, creates new sportsmen and contributes significantly to the country's economic development. In the field literature, large scale sports events are defined by different concepts such as "Hallmark", "Mega", "Major". It is impossible for the economy and the city or country where such organizations to be organized to be thought apart from each other. Mega sporting events are organizations where there is international participation but the city or country in which the organization is organized changes at each event such as the World Cup or the Olympic Games. Mega events are defined as '' activities that take place in a short time, but especially long-term economic effects ''. Mega sport events provide economic returns to the city or country in which it is organized, in terms of increasing international fame, increasing number of tourists and the long-term sociological and economic benefits associated with them, as well as the dramatic development and even renewal of the city's urban infrastructure. For this reason, while the candidacy process to host Mega events is also quite complex and costly, there are also occasional political maneuvers and contests. Mega sporting events as contribute to the country's economy and sometimes create some challenges that force the economies. As in the case of Athens Olympics, the loss of $ 14.5 billion caused economic devastation. For this reason, organizations countries should seriously plan ahead for Mega organizations when they are willing to economically encounter problems. There is an intense effort and desire to organize Mega organizations intensively in our country as well. The aim of this study is to inform our country which is willing to host mega sport events the economic advantages and disadvantages of such organizations by evaluating the economic effects of the mega sport events that have been done before.

Keywords:

Mega Sports Organizations, Economy, Impact,

PDF

___

BAUM, T.G., LOCKSTONE, L. (2007), Volunteers and Mega Sporting Events: Developing a Research Framework. International Journal of Event Management Research, 3 (1): 29-41.
COAKLEY, J. (2008). Sports in Society: Issues and Controversies. USA: McGraw-Hill Higher Education.
DE ARAGAO, M.M. (2015). Economic Impacts of the FIFA World Cup in Developing Countries. Honors Thesis: Western Michigan University. 2609.
DOLLES, H., SODERMAN, S. (2008). Mega-Sporting Events in Asia-Impacts on Society, Business and Management: An Introduction. Asian Business & Management, 7: 147- 162.
FLYVBJERG, B., STEWART, A., BUDZIER, A. (2016). The Oxford Olympics Study 2016: Cost and Cost Overrun at the Games. SSRN Electronic Journal, Said Business School WP 2016-20.
FOURIE, J., GALLEGO, M.S. (2011). The impact of mega-sport events on tourist arrivals. Tourism Management. 32 (6): 1364-1370.
GRATTON, C., SHIBLI, S., COLEMAN, R. (2006). The economic impact of major sports events: a review of ten events in the UK. The Sociological Review.54.
GÜÇER, E., SİLİK, C.E. (2014), Uluslararası Spor Organizasyonlarının Etkileri: 2013 Mersin XVII. Akdeniz Oyunları’na Yönelik Bir Uygulama. International Journal of Science Culture and Sport, July Special Issue 1: 148-170.
KARACA, S., BEYHAN, B. (2017). Türkiye’deki Çoklu Spor Organizasyonlarının Kentlerin Gelişimine Etkileri: Erzurum, Trabzon ve Mersin Örnekleri. Planning, 27(1): 38-56.
MILANO, M., CHELLADURAI, P. (2011), Gross Domestic Sport Product: The Size of The Sport Industry In The United States. Journal of Sport Management, 25 (1): 24-35.
ÖZTÜRK, D. (2016). Mega Etkinliklerin Kent Üzerine Etkileri. 31 Mayıs 2018 tarihinde https://gayrimenkulturkiye.com/2016/09/22/mega-etkinliklerin-kent-uzerine-etkileri/ adresinden alındı.
PETTINGER, T. (2017). Advantages of hosting a major event. 31 Mayıs 2018 tarihinde https://www.economicshelp.org/blog/4909/economics/advantages-of-hosting-a-major-event/ adresinden alındı.
PITTS, B.G., STOTLAR, D.K. (2013), Fundamentals of Sports Marketing. USA: Fitness Information Tech.
PREUSS, H. (2009), Opportunity Costs and Efficiency of Investments in Mega Sport Events. Journal of Policy Research in Tourism, Leisure and Events, 1(2): 131-140.
ROFNER, A. (2009), Critical Success Factors of international Sport Events from the Perspective of Project Management. Master Thesis: Umea University School of Business.
STATISTA (2018). Revenue of the International Federation of Association Football (FIFA) from 2003 to 2017 (in million U.S. dollars), 31 Mayıs 2018 tarihinde https://www.statista.com/statistics/268873/revenue-of-the-football-association-fifa/ adresinden alındı.
TEREKLİ, M.S., ÇOBANOĞLU, H.O. (2018), Developing Economic Values in Football: Example of Turkish Football Federation. Open Access Library Journal, 5: e4263.