GELİR DAĞILIMI ADALETSİZLİĞİNE ETKİ EDEN DEĞİŞKENLER ÜZERİNE PANEL VERİ ANALİZİ

Gelir dağılımı adaletsizliği her ülkenin kalkınmasındaki ciddi ve karmaşık sorunlardan biridir. Bir ülkede ekonomik gelişmenin toplumsal tabana yayılması için büyümeden doğan kazançların toplumun geneli ile paylaşılması gerekmektedir. Ancak bu sayede ülke, ekonomik büyümenin yanında refah artışını da sağlar. Ekonomik büyümenin toplumsal tabana yayılması gelir dağılımının adaletli oluşuyla yakından ilgilidir. Yapılan çalışmalarda gelir dağılımında adalet gini katsayısı ile ilişkilendirilmektedir. Gini katsayısının sıfıra yaklaşması ülke gelirlerinin toplumun her kesimine daha adaletli dağıtıldığı anlamına gelirken bire yaklaşması ülke gelirlerinin belirli kesimlerde toplandığını ve ülkede gelir dağılımı adaletinin kötüleştiğini ifade etmektedir. Bu çalışmada, ABD, Brezilya, Kanada, Finlandiya ve İngiltere gibi ülkelerin 1990-2020 dönemi yıllık verilerinden faydalanılarak gelir dağılımı adaletsizliğini istihdam oranı, kişi başına düşen gelir, doğurganlık oranı, kentleşme, yatırım oranı gibi değişkenlerden hangisinden ve nasıl etkilendiğini belirlemek amaçlanmıştır. Çalışmanın bağımlı değişkeni olarak gini katsayısı kullanılmıştır. Panel veri analizinden yararlanılan çalışmada uzun dönem PDOLS tahmincisi analiz sonuçlarına göre; kişi başına gelirde, brüt sermaye oluşumunda (yatırım), istihdam oranın da meydana gelen bir birimlik artışın gini katsayısını pozitif etkilediği, doğurganlık oranının anlamsız olduğu, kentleşme değişkeninin gini katsayısını negatif etkilediği sonuçlarına ulaşılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

gelir dağılımı adaletsizliği, , panel data analizi, , westerlund koentegrasyon analizi,

PANEL DATA ANALYSIS MAKING EFFECT THE VARIABLES ON INCOME DISTRIBUTION INJUSTICE

Income distribution injustice is one of the serious and complex problems in development of a country. In a country, for economic development to spread over social basis, it is necessary for the gains en-gendered by growth to be shared with all society. Thanks to this, a country also provides economic growth as well as welfare increase. Spread of economic growth over social basis is closely related to a fair income distribution. In the study carried out, income distribution injustice is associated with Gini Coefficient. While that Gini Coefficient approaches zero means that country incomes are fairly dis-tributed to every sector of society, that it approaches to one expresses that incomes are collected in certain sectors and that income justice in that country becomes worse. In this study, utilizing the1990-2020 annual data of the countries such as USA, Brazil, Canada, Finland and United Kingdom, it was aimed to identify that income distribution injustice are affected from which of the variables such as employment rate, per capita income, fertility rate, urbanization and investment rate and how. As dependent variable of the study, Gini Coefficient was used. In the study, utilized panel data analysis, according to the results of long term PDOLS predictor analysis, it was concluded that an increase of one unit occurring in per capita income, gross capital formation (investment) and employment rate affected Gini Coefficient in positive direction, that fertility rate was insignificant, and that urbaniza-tion negatively affected it.

Keywords:

income distribution, , panel data analysis, , westerlund cointegration analysis, ,

PDF

___

Aktaş, E. E. (2022). Gelir dağılımı adaletsizliği ve istihdam ilişkisi: Seçili ülkeler için panel tobit analizi. Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 40 (1), 1-24.
Bahmani-Oskooee, M. ve Gelan A. (2008). Kuznets inverted-u hypothesis revisited: a time-series approach using us data. Applied Economics Letters, 15(9): 677-681.
Cowell, F. A. (2015). Income distribution and inequality. In The Elgar Companion to Social Economics, Second Edition. Edward Elgar Publishing.
Çakmak, A. ve Tosun İ. B. (2017). Ekonomik büyüme-gelir dağılımı ilişkisi: kuznets hipotezinin seçilmiş ülkeler üzerine araştırılması. Kocaeli Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 33:33-44.
Çelik, D., ve Erkişi K. (2020). Gelişmiş ülkelerde enflasyonun gelir dağılımı üzerine olan etkisinin panel veri analizi ile incelenmesi. Doğuş Üniversitesi Dergisi, 23(2): 53-68.
Çukur, A. ve Bekmez, S. (2011). Türkiye’de gelir, gelir eşitsizliği ve sağlık ilişkisi: panel veri analizi bulguları, Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 10(1), 21-40.
Dawson, Pj (1997). On testing kuznets' economic growth hypothesis. Applied Economics Letters, 4(7): 409-410. Desbordes, R. ve Verardi V. (2012). Refitting the kuznets curve. Economics Letters, 116(2): 258-261.
Dişbudak, C. ve Süslü B. (2009). Kalkinma ve bireysel gelir dağilimi: kuznets hipotezi türkiye için geçerli mi?. Akdeniz Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 9(18).
Forbes, K. (2000). A reassessment of the relationship between ınequality and growth, American Economic Review, 90(4), 869-887.
Gençler, A. (2017). Gelir dağılımının kavramsal çerçevesi. Ç. Özdemir, & E. İslamoğlu içinde, Gelir Dağılımı ve Yoksulluk: Kavram-Teori-Uygulama (2. b.). Seçkin Yayıncılık.
Gujarati, D.N. (2004). Basic econometrics, New York, McGraw-Hill.
Hailstones T. J. And Mastrianna, F. V. (1988). Basic economics, 8th edition, SouthWestern Publishing Co.
Erkişi, K. & Ceyhan T. (2020). İktisadi büyüme ve gelir dağılımı adaleti ilişkisi: bir panel veri analizi, Sosyoekonomi, 28(43), 195-212.
Herzer, D. And Vollmer, S. (2011). Inequality and growth: evidence from panel cointegration, Journal of Economic Inequality, February, 9: 1-15.
Huang, H. C., Lin, Y. C. And Yeh, C.C. (2012). An appropriate test of the kuznets hypothesis. Applied Economics Letters, 19(1): 47-51.
Kubar Y. (2011). Bir iktisat politikası amacı olarak gelir dağılımı: türkiye örneği (1994–2007) analizi, Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 1(2): 227-246.
List, J. A. and Gallet, A. C. (1999). The kuznets curve: what happens after the ınverted-u?. Review of development economics, 3(2): 200-206.
Majeed, M. (2010). Inequality, trade openness and economic growth in asia, Applied Econometrics and International Development, 10(2), 201-212.
McConnell, C. R. Brue Stanley L., Flynn Sean M. (1993). Economics-principles, problems, and policies, Twelfth Edition, McGraw-Hill,Inc.
Özdemir, D., Emsen,Ö., Hiç-Gencer, A. And Kılıç, C. (2011). Ekonomik Büyüme ve Gelir Dağılımı İlişkileri: Geçiş Ekonomileri Deneyimi, International Conference on Eurasian Economies, Bişkek, Kırgızistan, 12-14 Ekim, 440-447.
Özer, M. ve Çiftçi, N. (2009). AR-GE harcamaları ve ihracat ilişkisi: oecd ülkeleri panel veri analizi, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 23:39-49.
Panizza, Ugo (2002). Income inequality and economic growth: evidence from American data,. Journal of Economic Growth, 7(1): 25-41.
Peçe, M. A., Ceyhan, M. S. ve Akpolat, A. (2016). Türkiye’de gelir dağılımının ekonomik büyümeye etkisi üzerine ekonometrik bir analiz, International Journal of Cultural and Social Studies (Int-JCSS), 135-148.
Persson, T. & G. Tabellini (1991). Is ınequality harmful for growth? theory and evidence, NBER Working Paper, 3599, National Bureau of Economic Research.
Rubin, A. & D. Segal (2015). The effects of economic growth on ıncome ınequality in the US, Journal of Macroeconomics, (45), 258-273.
Somuncu, S. (2019). Ülke kredi notunun makroekonomik ve finansal belirleyicileri: gelişmekte olan ülkeler üzerine bir panel veri uygulaması, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi). İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü İşletme Anabilim Dalı. İstanbul, Türkiye.
Tatoğlu, F. Y. (2020). panel zaman serileri analizi. İstanbul: Beta Yayınları.
Theyson, K. & L. Heller (2015). Development and ıncome ınequality: a new specification of the kuznets hypothesis, The Journal of Developing Areas, 49(3), 103-118.
Topuz, S. & Ö. Dağdemir (2016). Ekonomik büyüme ve gelir eşitsizliği ilişkisi: kuznets ters-u hipotezi’nin geçerliliği, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İİBF Dergisi, 11(3), 115-130.
Uçar, H. M. (2019). Gelir dağılımı ve büyüme ilişkisi, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Yıldız Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İktisat Yüksek Lisans Tezi, İstanbul, Türkiye.
Westerlund, J. (2008). Panel cointegration tests of the fisher effect. Journal of Applied Econometrics, 23(2), 193-223.