Neorealizm, Neoliberalizm, Konstraktivizm ve İngiliz Okulu Modellerinde Uluslararası Sistemsel Değişikliklere Bakış

Ulusların arasındaki ilişkilerin sebep ve sonuçlarını inceleyen uluslararası ilişkiler kuramı; kendi doğuşunu 1648 Westphalia Antlaşması olarak kabul etmektedir. Uluslararası ilişkileri Westphalia Antlaşması’ndan bugüne kadar birçok kırılmaların da etkisi ile açıklamak giderek zorlaşırken birim, yapı ve süreç arasındaki ilişkileri analiz etmek de güçleşmiştir. Bunun sebebi ise uluslararası ilişkilerin hem kapsadığı alan hem de ilişkiyi anlamlı kılan kurucu öznelerinin gün geçtikçe daha geniş bir yelpazede temsil ediliyor olmasıdır. Disiplinin ortaya çıktığı ilk dönemlerde hâkim olan idealizm ve realizm tartışmaları zaman ilerledikçe ve uluslar arası ilişkiler de daha sofistike bir hal aldıkça; disipline neorealizm, neoliberalizm, konstraktivizm gibi yeni kavramlar katılmıştır. Uluslararası ilişkilerin bu ve benzeri kavramlarla zenginleşmesi aynı zamanda mevcut olguların yorumlanışı noktasında da tartışmaları beraberinde getirmiştir. Gelinen nokta itibariyle de uluslararası ilişkiler disiplini içinde barındırdığı zenginlikle olayları tekil bakışlardan arındırarak daha çoğulcu bir bakış açısıyla değerlendirme imkânına kavuşmuştur. Bu çalışmada neorealizm, neoliberalizm, konstraktivism ve İngiliz Okulu modellerinin uluslararası sistemsel değişiklere bakışı tartışılacaktır.

Neorealizm, Neoliberalizm, Konstraktivizm ve İngiliz Okulu Modellerinde Uluslararası Sistemsel Değişikliklere Bakış

Ulusların arasındaki ilişkilerin sebep ve sonuçlarını inceleyen uluslararası ilişkiler kuramı; kendi doğuşunu 1648 Westphalia Antlaşması olarak kabul etmektedir. Uluslararası ilişkileri Westphalia Antlaşması’ndan bugüne kadar birçok kırılmaların da etkisi ile açıklamak giderek zorlaşırken birim, yapı ve süreç arasındaki ilişkileri analiz etmek de güçleşmiştir. Bunun sebebi ise uluslararası ilişkilerin hem kapsadığı alan hem de ilişkiyi anlamlı kılan kurucu öznelerinin gün geçtikçe daha geniş bir yelpazede temsil ediliyor olmasıdır. Disiplinin ortaya çıktığı ilk dönemlerde hâkim olan idealizm ve realizm tartışmaları zaman ilerledikçe ve uluslar arası ilişkiler de daha sofistike bir hal aldıkça; disipline neorealizm, neoliberalizm, konstraktivizm gibi yeni kavramlar katılmıştır. Uluslararası ilişkilerin bu ve benzeri kavramlarla zenginleşmesi aynı zamanda mevcut olguların yorumlanışı noktasında da tartışmaları beraberinde getirmiştir. Gelinen nokta itibariyle de uluslararası ilişkiler disiplini içinde barındırdığı zenginlikle olayları tekil bakışlardan arındırarak daha çoğulcu bir bakış açısıyla değerlendirme imkânına kavuşmuştur. Bu çalışmada neorealizm, neoliberalizm, konstraktivism ve İngiliz Okulu modellerinin uluslararası sistemsel değişiklere bakışı tartışılacaktır.

___

  • Arı, T. (2010). Uluslararası ilişkiler teorileri: çatışma, hegemonya, işbirliği. Marmara Kitap Merkezi
  • Arı, T. Uluslararası İlişkiler Teorisi, Alfa Yayınları, İstanbul, 2004
  • Aydın, Mustafa (2004), “Uluslararası İlişkilerin “Gerçekçi” Teorisi: Kökeni, Kapsamı,
  • Kritiği”, Uluslararası İlişkiler, 1 (1) Bozdağlıoğlu, Yücel, Özen, Çınar, “Liberalizmden Neoliberalizme Güç Olgusu ve Sistemik Bağımlılık”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 1, Sayı 4 (Kış 2004)
  • Brown, C. (2011). The development of International Relations theory in the UK: traditions, contemporary perspectives, and trajectories. International Relations of the Asia- Pacific, 11(2)
  • Bull, H. (2012). The anarchical society: a study of order in world politics. Palgrave Macmillan
  • Buzan, B. (2004). From international to world society?: English school theory and the social structure of globalisation (Vol. 95). Cambridge University Press.
  • Copeland, D. C. (2000) “The Constructivist Challenge to Structural Realism: A Review
  • Essay” International Security, c. 25 Cox, Robert W. (1986), “Social Forces, States and World Orders: Beyond International
  • Relations Theory”, Robert O. Keohane (der.), Neorealism and its Critics (New York: Columbia University Press) Çakmak, H. (2007). Uluslararası İlişkiler: Giriş, Kavram ve Teoriler
  • Devlen, B., & Özdamar, Ö. (2010). Uluslararası İlişkilerde İngiliz Okulu Kuramı:
  • Kökenleri, Kavramları ve Tartışmaları. Uluslararası İlişkiler, 7(25) Gould, Harry D. (1998), “What is at Stake in the Agent-Structure Debate?,” Vendulka
  • KUBALKOVA, Vendulka / ONUF, Nicholas / KOWERT, Paul (eds.), International Relations In A Constructed World (New York: M. E. Sharpe) Gürsoy, B. Soğuk Savaş Sonrasında Çok Yönlü Tehdit AIgılamaları: Asimetrik Tehdit, Basılmamış Hoffmann, Stanley (1977) `An American Social Science: International Relations',
  • Daedelus: American Academy of Arts and Sciences106(3) Holsti, K. J. International Politics: A Framework for Analysis, London,1974
  • Jones, R. W. “Introduction: Locating Critical International Relations Theory,” içinde Critical Theory & World Politics, der. Richard Wyn Jones (Londra: Lynne Rienner Publishers, 2001)
  • Kantarci, Ş. (2012). Soğuk Savaş Sonrası Uluslararası Sistem: Yeni Sürecin Adı
  • “Koalisyonlar Dönemi mi?”. Güvenlik Stratejileri Dergisi, (16) Kaplan, M. A. (2005). System and process in international politics. Ecpr Press
  • Kenneth N. Waltz, “Anarchic Orders and Balances of Power”, Robert O. Keohane (der.), Neorealism and its Critics Kenneth N. Waltz, “Political Structures”, Robert O. Keohane (Edt.), Neorealism and its Critics, New York, Colombia University Press, 1986
  • Kolasi, K. (2013). Soğuk Savaş’ın barışçıl olarak sona ermesi ve uluslararası ilişkiler teorileri. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 68(02)
  • Küçük, M. “Uluslararası İlişkiler Kuramında ‘Konstrüktivist Görüşü’ Anlamak”, Ege Akademik Bakış, C. 9, S. 2, 2009
  • Mearsheimer, John (2001), The Tragedy of Great Power Politics (New York: Norton)
  • Morisse-Schilbach, M. (2007). Hedley Bull, The Anarchical Society. A Study of Order in
  • World Politics, Basingstoke, London 1977. In Schlüsselwerke der Politikwissenschaft (pp. 60-64). VS Verlag für Sozialwissenschaften
  • Waltz, K. N. (2010). Theory of international politics. Waveland Press.
  • Nye, J. S. (1990). The changing nature of world power. Political Science Quarterly,
  • Onuf, Nicholas (1998), “Constructivism: A User’s Manuel,” KUBALKOVA, Vendulka, /
  • ONUF, Nicholas / KOWERT, Paul (eds.), International Relations In A Constructed World (New York: M. E. Sharpe) Reinhard Meyers, ‘Grundbegriffe und theoretische Perspektiven der internationaler Beziehungen, Bundeszentrale für politische Bildung’ , p. 379 Roach, S. C., Griffiths, M., & O'Callaghan, T. (2014). International relations: the key concepts. Routledge.p.95.
  • Ruggie, J. G. (1998). What makes the world hang together? Neo-utilitarianism and the social constructivist challenge. International organization, 52(04), p.
  • Smith, Thomas W. (1999), History and International Relations (New York: Routledge)
  • Sönmezoğlu, F. Uluslararası İlişkilere Giriş (İstanbul: Der Yayınları, 2009)
  • Walt, S. M. (1998), “Uluslararası İlişkiler: Bir Dünya Binbir Kuram,” Foreign Policy
  • Waltz, K. N. (2000) “Structural Realism After the Cold War”, International Security, c.25
  • Waltz, Kenneth (1979), Theory of International Politics (Reading: Addison Wesley)
  • Wendt, A. “Constructing International Politics”, International SecurityVol. 20, No.1, Summer 1995,
  • Wendt, A. Social Theory of International Politics, Cambridge University Press, 1997
  • Wight, M. (1977). Systems of states. Leicester (Leicester)
  • Wight, M. (2002). Power politics. A&C Black
  • Wight, M. International Th eory: the Th ree Traditions, Gabriele Wight ve Brian Porter (der.), Leicester, Leicester University Press, 1991.