Esneklik ve Değişebilirlik Kavramlarının Toplu Konut İç Mekan Tasarımlarına Etkisi
Konutlar günümüze kadar, barınma, yemek yeme, dinlenme gibi temel ihtiyaçların karşılandığı mekânlar olarak kullanılmıştır. 2019 yılında çıkan Covid-19 pandemisi ile birlikte yaşamın her alanında olduğu gibi konutlarda da zorunlu değişimler meydana gelmiştir. Yaşanan pandemi süreci ile sosyal yaşamda ortaya çıkan kısıtlamalar konutlara da ofis, derslik ve etkinlik alanları gibi yeni ek fonksiyonlar eklenmesini zorunlu kılmıştır. Yaşanan bu süreçte konut tasarımlarının değişen anlık durum ve olaylara hızlı cevap verebilecek şekilde tasarlanmış olmaları önem kazanmıştır. Günümüzde konut tasarımlarında günün şartlarına ve ihtiyaçlarına cevap verebilecek şekilde düzenlemeler yapılmaktadır. Esneklik ve değişebilirlik kavramlarının tasarım sürecine dâhil edilmesi ile kullanıcı odaklı tasarımlar yapılmaktadır. Bu tasarımlar, mekânların farklı kullanıcılar tarafından, değişen durumlar karşısında aktif olarak kullanılmasını olanaklı kılmaktadır. Bu çalışma kapsamında toplu konutlarda esneklik ve değişebilirlik kavramları üzerine bir araştırma yapılmıştır. Çalışmanın yöntemi durum çalışmasıdır. Çalışma kapsamında Avrupa’ dan belli kısıtlılıklara göre seçilen üç toplu konut örneği esneklik ve değişebilirlik açısından geliştirilen kullanıcı-mekân ilişkisi ve mekânsal organizasyon ölçekleri kapsamında incelenmiştir. Çalışmanın sonuç bölümünde bulgulara dayanarak konutlarda hareketli panellerin kullanımı, yapıya eklenebilen modüllerin geliştirilmesi ve mekânda ıslak hacimlerin konumlandırılmasının önemli olduğu sonuçlarına ulaşılmıştır.
Anahtar Kelimeler:
esneklik, değişebilirlik, covid-19, toplu konut, kullanıcı odaklı tasarım
The Effect of the Conceptions of Flexibility and Changeability on Mass Housing Interior Designs
The houses have been used as places where basic needs such as shelter, eating and resting are met until today. With the Covid-19 pandemic in 2019, mandatory changes have occurred in housing as in all areas of life.The pandemic process and the restrictions that emerged in social life made it necessary to add new additional functions such as offices, classrooms and activity areas to the residences and, it has become important that housing designs are designed to respond quickly to changing instant situations and events. Arrangements are made in housing designs to meet the conditions and needs of the day. Within the scope of this study, a research was conducted on the concepts of flexibility and changeability in mass housing. The method of the study is a case study. Three mass housing examples were selected from Europe according to the certain limitations were examined within the scope of user-space relationship and spatial organization scales developed in terms of flexibility and changeability. In conclusion, the use of movable panels in the houses, the development of modules that can be added to the structure and the positioning of the wet areas in the space are important.
Keywords:
flexibility, changeability, public housing, user-oriented design, covid-19,
___
- Arquitectura Viva (2014).Erişim adresi: https://arquitecturaviva.com/works/social-housing-in-sa- pobla# Erişim Tarihi: 05.10.2022
- Başoğlu, K. (2007). Çok Katlı Yapılarda Esnek ve Değişebilir Düşey Bölme Elemanları (Sanatta Yeterlilik Tezi). Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
- Best Msw Programs (2016). Erişim adresi: https://www.bestmswprograms.com/impressive-social- housing-projects/ Erişim tarihi: 10.10.2022
- Chmiliar, l. (2010). Multiple-case designs. In A. J. Mills, G. Eurepas & E. Wiebe (Eds.), Encyclopedia of case study research (pp 582-583). USA: SAGE Publications.
- Collins, P. (1965). Changing Ideals in Architecture. London: Faber and Faber.
- Creswell, J. W. (2007). Qualitative inquiry & research design: Choosing among five approaches (2. Baskı). USA: SAGE Publications.
- Durmuş, E. Asımgil, B. (2021). Esnek mekân anlayışı ile mekânın konfora dönüşümünde Covid-19 pandemisi hatırlatması (Derleme Makalesi), İzmir Demokrasi Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Mimarlık Anabilim Dalı, 35140, İzmir, Türkiye.
- Güney Yüksel, F.C. (2022). Covid-19 pandemisi ile değişen konut iç mekânını yeniden düşünmek, Haliç Üniversitesi, Mimarlık Fakültesi, İç Mimarlık Bölümü, İstanbul/Türkiye.
- Halu, Z., Y. (2019). Çağdaş Mimaride Esnek Mekanların İzinde. Erişim Tarihi: 17.12.2020. [Online]. https://yapidergisi.com/cagdas-mimaride-esnek-mekanlarin-izinde/
- İsmailoğlu, Ö. Usta, G. (2018). Mimari tasarımda esneklik yaklaşımlarına kuramsal bir bakış, Karadeniz Teknik Üniversitesi, Türkiye.
- Oxman, R. M. (1975). Flexibility as a Planning Strategy, ITCC Review, 13, Jan., s.60-64.
- Sarıman, B. (2019). Esnek ve erişilebilir iç mekân çözümlerinin kütüphane örnekleri üzerinden irdelenmesi (yüksek lisans tezi), Mimar Sinan Güzel Sanatlar Fakültesi.
- Turgay, O. (2022). Covid-19 ile birlikte değişen yaşa gereksinimleri çerçevesinde iç mekânların kullanıcı odaklı dönüşebilirliği, İstanbul Galata Üniversitesi.
- Weeks, J., (1964). Indeterminate Architecture, Transactions of the Barthlett Society, 2,85-106.
- Yakın, Ö. (2022). Toplu konut tasarımında esneklik ve değişebilirlik kavramları, Başkent Üniversitesi, Güzel Sanatlar Tasarım ve Mimarlık Fakültesi, Mimarlık Bölümü.
- Yayın Aralığı: Yılda 2 Sayı
- Başlangıç: 2021
- Yayıncı: Fenerbahçe Üniversitesi
Sayıdaki Diğer Makaleler
Türk Evinde Avlu Kullanımının Afyonkarahisar Özelinde İncelenmesi
Günay Elif ÇETİNGÜL, Mahmut Ülküer ABİ
Dijital Erişilebilirlik : Kapsam, Kavramlar, Standartlar, Yasalar
Konut Mutfaklarında Kadın Kullanıcıların Memnuniyeti Üzerine Bir Çalışma: Maltepe Örneği
Sürdürülebilir Kent Mobilyası Üretiminde Robotik 3D Baskı: Şehrini Yazdır Projesi Örneği
Esneklik ve Değişebilirlik Kavramlarının Toplu Konut İç Mekan Tasarımlarına Etkisi