The Theory of Categorization in the Determination of Product Semantic Profile and an Example on its Use in Product Design

Rosch’un sınıflandırma kuramına dayanarak Atavankar’ın geliştirdiği ürün sınıflandırma yöntemi, ürün anlam profilinin belirlenmesinde kullanılabilecek bir araç olarak tasarım çevrelerinde ilgiyle karşılandı. Bu kuram insanın kavrama ve sınıflandırma yetenekleri araştırmalarından elde edilen verilere dayanarak zihinsel dünya yapısının kullanıcı algılarını nasıl etkilediğini keşfetmeye çabalayarak kullanıcının zihinsel dünyasını anlamanın ürün tasarımına yaklaşımı köktenci olarak değiştirebileceği inancına dayanır. Örneğin, pazara yeni bir ürün olarak takdim edilmiş bir telefon söz konusu olduğunda, bu sadece zihnimizde telefon olarak etiketlenmiş bir kavrama sahip olduğumuzda ve yeni ürünle bu kavram arasında bir bağlantı görebildiğimizde mümkündür. Yeni üründe görünen özel görsel ipuçları zihinsel araştırmayı başlatır. Bu ise daha önce kodlanmış, yapılanmış ve etiketlenmiş benzer bir örnekler sınıfını kaçınılmaz bir şekilde harekete geçirir. Görsel ipuçları temsil ettikleri anlam bilim ile zihinsel olarak doğrudan ilişkilendirilir. Bu nedenle, görsel ipuçları anlam bilimsel bir işlev gördüklerinden, anlam bilimsel araçlar olarak gönderme yapılabilirler. Dolayısıyla ürün anlam profilinin belirlenmesinde, tasarım süreçleri içinde dolaysız olarak yorumlanabilirler. Ürün biçimi betimlemelerinde kendilerini yansıtabilirler. İşte sınıflandırmanın tasarım süreçleri açısından gözardı edilmemesi gereken özelliği budur. Tasarım süreçleri açısından, görsel ipuçlarının inşa edilmesiyle oluşmuş biçimsel bir yaklaşımı görselleştirmek mümkündür. Bu yaklaşım ürünlerin göstergesellik işlevlerine bağlı görsel ipuçlarının ve zihinsel kavramlarının karakterize edilerek bunları ürünün tek bir yapısı olarak anlama üzerine temellenebilir. Üretici bir tasarım aracı olarak kullanılabilen bu çerçeve, kuramsal açıdan irdelenip bir grup öğrenci denek tarafından tasarlanmış ürün bütüncesi üzerinde örneklenecektir.

The Theory of Categorization in the Determination of Product Semantic Profile and an Example on its Use in Product Design

This theory lies on the belief that to understand the mental world of the user by attempting to discover how the structure of the mental world influences user’s perceptions on the basis of the data obtained in the research on human being’s understanding and categorization talents may trigger a radical change in the approaches to product design. The special visual clues of the new product give start to the mental research. And this research activates inevitably the category of similar examples coded, structured and labeled previously. The visual clues are connected directly with these meme they represent in the minds. Therefore, the visual clues can have references as semantic instruments due to their semantic function. They can be, thus, interpreted directly in design processes aiming to determine product meaning profile. They can reflect themselves in the descriptions of product form. This is the characteristic of categorization which should not be disregarded in design processes. From the point of view of design processes, it is possible to visualize a form approach consisting of the building up of visual clues. This approach can be based on the understanding of visual clues and mental concepts as the single structure of the product by characterizing the visual clues and the mental concepts related to the semiotic function of the products. This frame which can be used as a productive design instrument will be theoretically analyzed and exemplified on a corpus of products designed by a group of subject students.