Erdoğan GÜNEŞ, Metin ARTUKOĞLUL, Hakan ADANACIOĞLUL

Türkiye'de Tarımsal Kredi Performansının Çok Boyutlu Ölçekleme Yaklaşımıyla Analizi

Tarımsal kredi, işletmelerin tüm işletmecilik faaliyetlerini yürütmede, verimliliği artırmada ve teknolojiyeuyumda karşılaşılan finansal sorunların aşılmasında önemli rol oynayarak üretim değerini artırmayıamaçlamaktadır. Bu çalışmada, Türkiye'de 81 ilin tarımsal üretim değeri, tarımsal kredi hacmi ve krediperformansı birlikte değerlendirilerek, illerin birbirlerine olan benzerlik ve farklılıkları, çok boyutlu ölçeklemeyöntemi yardımı ile incelenmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, illerin tarımsal üretim değeri, tarımsal kredimiktarı ve tarımsal kredi performans oranı açısından ayrıştıkları belirlenmiştir. Sonuçlar, tarımsal kredilerinetkin bir şekilde kullandırılması ve buna bağlı olarak tarımsal kredi performansının iyileştirilmesi açısından bazıillerin mercek altına alınmasının gerekliliğine işaret etmiştir. Ayrıca, illerde sadece tarımsal üretim potansiyelinigöz önüne almanın yeterli olmadığı, aynı zamanda işletmelerin üretim ve pazarlama sürecinde kredinin etkin birşekilde uygulanmasının da önemli olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelimeler:

Tarım, pazarlama, çok boyutlu ölçekleme analizi, tarımsal kredi, kredi performansı

Analysis of Agricultural Credit Performance in Turkey By Multi-Dimensional Measurement Approach

Agricultural credit aims to increase production value by playing an important role in running all businessoperations of enterprises, increasing productivity and overcoming financial problems in compliance withtechnology. In this study, the agricultural production value, agricultural credit volume and credit performance of81 provinces in Turkey were examined together and evaluated similarities and differences of provinces withmultidimensional scaling method analysis. According to the results, it has been determined that agriculturalproduction value, agricultural loan amount and agricultural credit performance ratio are separated each other.The results pointed to focus some of the provinces on the effective use of agricultural credits and theimprovement of agricultural credit performance accordingly. In addition, it has been concluded that it is notenough to take into account only the agricultural production potential in the provinces, and it is also importantthat the enterprises implement the credit effectively in the production and marketing process.

Keywords:

Agriculture, marketing, multidimensional scaling anaysis, agricultural credit, performance,

PDF

___

Acar, A.B.,2103, İşgücü Piyasası Temel Göstergelere Bakımından Çok Boyutlu Ölçekleme Analizi ile Türkiye ile Diğer OECD Ülkelerinin Karşılaştırılması, İ. Ü. İşletme Fakültesi İşletme İktisadi Enstitüsü Yönetim Dergisi, 24(75): 121-144.
Alpar, R., 2013. Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistiksel Yöntemler, Detay Yayıncılık, Dördüncü Baskı, Ankara, 886s.
Aydın, D., 2013. Bankaların 2012 Yılı Sermaye Yeterlilik Rasyolarına Göre Kümeleme Analizi ve Çok Boyutlu Ölçekleme Sonucu Sınıflandırılma Yapıları, BSAD, Bankacılık ve Sigortacılık Araştırmaları Dergisi, 1 (5-6):29-47.
Başar,Ö.D. ve Yılmaz,M.,2011.Sinema Filmlerinde Bağımlılık Yaratan Maddelerin Kullanımına İlişkin Sahnelerin İçerik Analizi İle İncelenmesi, İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, Yıl:10, Sayı:19, Bahar 2011,23-36.
BDDK, 2016. Seçilmiş Sektörlere Göre Verilen Krediler, http://ebulten.bddk.org.tr/finturk# BDDK, 2016. www.bddk.org, [Erişim:16.02.2016]
Çelik, Ş., 2015. Çok Boyutlu Ölçekleme Analizi ile Hayvancılık Açısından Türkiye'de İllerin Sınıflandırılması, Erciyes Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Dergisi, 31(4):159-164.
Doğan, İ.,2003. Kuzularda büyümenin çok boyutlu ölçekleme yöntemi ile değerlendirilmesi, Uludağ Üniv. J. Fac. Vet.Med., 22 (1-2-3): 33-37.
DPT 1963 1.BYKP, s.187, Ankara.
DPT 1967. 2.BYKP, s.308, Ankara.
DPT 1974. 3.BYKP, s.226, Ankara.
DPT 1979. 4.BYKP, Yayın No: 1664, s.339, Ankara.
DPT 1985. 5.BYKP, Yayın No: 1974, s.54, Ankara.
DPT 1989. 6.BYKP, Yayın No: 2174, s.48, Ankara.
Ersöz, F.2009,Avrupa İnovasyon Göstergeleri (EIS) Işığında Türkiye'nin Konumu, İTÜ Dergisi/b Sosyal Bilimler, 6(1): 3-16.
Everitt, B., Howell, D., 2005.Encyclopedia of Statistics in Behavioral Science Vol: 3, Jon Wiley and Sons Ltd., Chichester.
Fırat, O. Ve Çiçek, A. 2000. GOÜ Ziraat Fakültesi Dergisi, 17 (1), 19-26.
Gündüz,O. Ve Esengün,K.2006, Tokat İlinde Domates Yetiştiriciliği Yapan İşletmelerin Karşılaştıkları Riskler ve Risk Stratejileri Uzerine Bir Araştırma.,VII.Tarım Ekonomisi Kongresi,Antalya,1105-1111.
Gürçaylılar Yenidoğan, T., 2008. Pazarlama Araştırmalarında Çok Boyutlu Ölçekleme Analizi: Üniversite Öğrencilerinin Marka Algısı Üzerine Bir Araştırma, Akdeniz İ.İ.B.F. Dergisi (15) 2008: 138-169.
Güneş, E. 2004. Tarım İşletmelerinde Kredi Taleplerinin Doğrusal Programlama Yöntemiyle Belirlenmesi “Kırşehir İli Merkez İlçesi, Tarım İşletmeleri Araştırması”, TEA Yayın No: 121.Ankara.
Güneş, E ve Hormoz, M 2016. ABD'de Tarımsal Kredi Sistemi ve Türkiye Tarımına Yönelik Öneriler, XII. Tarım Ekonomisi Kongresi, Cilt:1, s.319-329.Isparta.
Işık H.B. , Kılınç E. C., Bilgin O. 2015. Tarımsal Kredilerin Tarımsal Üretim Üzerindeki Etkisi, EY International Congress on Economics II "Growth, Inequality and Poverty" Ankara, November 5-6.
İbicioğlu,M.,2012. Yatırım Araçlarının Getirileri Arasındaki İlişkilerin Çok Boyutlu Ölçekleme Yöntemi ile Analizi, Ekonomik ve Sosyal Araştırmalar Dergisi, Güz 2012,8(2):45-55.
Kalaycı, Ş., 2006. SPSS Uygulamalı Çok Değişkenli İstatistik Teknikleri, Asil Yayın Dağıtım, 2. Baskı, ISBN 975-9091-14-3, 426s.
Khandker, S.R. and Binswanger, H.P. 1989. The Effect of Formal Credit on Output and Emplayment in Rural India. The World Bank, USA.
Koctürk,O.M., Tepeci,M.,Duramaz,S.,ve Yatbaz,A.,2013. The Use of Agricultural Loan: An Analysis of Farmers' Bank Selection Decisions in Manisa, Turkey, Journal of Food, Agriculture & Environment,11(3&4): 764-768.
Kuşkaya,S. ve Gençoğlu,P.,2017.Yenilenebilir Enerji Tüketimi: Seçilmiş Avrupa Ülkelerinin Çok Boyutlu Ölçekleme Analizi ile Karşılaştırılması, Akademik Sosyal Araştırmalar Dergisi, 5(44):552-566.
Özçelik, A., Güneş, E., Artukoğlu, M.M. 2005. Türkiye'de Tarımsal Kredi: Sözleşmeli Tarım ve Üretici Örgütleri Üzerinden Kredi Uygulamalar, Türkiye Ziraat Mühendisliği 6. Teknik Kongresi, 961-985, Ankara,
Nakip, M., 2003. Pazarlama Araştırmaları, Seçkin Yayıncılık, Birinci Baskı, ISBN 975- 347- 690-6, 572s.
Terin, M., Güler, İ.O., Aksoy, A. 2014. Türkiye'de Tarımsal Üretim ve Tarımsal Kredi Kullanımı Arasındaki Nedensellik İlişkisi, Iğdır Üni. Fen Bilimleri Enst. Der. / Iğdır Univ. J. Inst. Sci. & Tech. 4(1): 67-72.
T Ü İ K , 2 0 1 6 . B i t k i s e l v e H a y v a n s a l Ü re t i m D e ğ e r l e r i , h t t p s : / / b i r u n i . t u i k . g o v. t r / b o l g e s e l i s t a t i s t i k / degiskenlerUzerindenSorgula.do?durum=acKapa&menuNo=191&altMenuGoster=1&secilenDegiskenListesi=
Tüzüntürk,S.,2009.Çok Boyutlu Ölçekleme Analizi: Suç İstatistikleri Üzerine Bir Uygulama, Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi,28(2)71-91.
Unakıtan,G.,Başaran,B.,Yılmaz,F. 2012,Tekirdağ İlinde Zeytinyağı Tüketim Tercihlerinin Analizi,10.Ulusal Tarım Ekonomisi Kongresi, Konya, 5-7 Eylül 2012,956-963.
Ünlüer, M. Ve Güneş, E. 2016. Türkiye'de Tarım Kredi Piyasasındaki Gelişmeler ve Tarımsal İşletmelere Etkileri, XII. Tarım Ekonomisi Kongresi, Isparta.