Coğrafi İşaretli Ürünlerin Kırsal Kalkınma Açısından Değerlendirilmesi: Muğla İli Örneği

Yerel ürünlerin küresel bazda daha fazla değer kazanmaya başlaması, coğrafi işaret (Cİ) tescili konusunun gerekdünya gerekse Türkiye gündeminde ele alınması gereken zorunlu bir konu haline getirmiş ve beraberinde ilgiliçalışmalara da hız kazandırmıştır. Türkiye'nin coğrafi ürün çeşitliliği dikkate alındığında dünya coğrafi işaretlerpazarında bugün ve gelecekte de alabileceği pay açısından dikkat çeken bir konumda olduğu görülmektedir. Buçalışmanın amacı, Türkiye'nin tarım ekonomisine önemli katkılar sağlayan illerinden biri olan Muğla ilindecoğrafi işaretli ürünleri çeşitli yönleri itibariyle ele alarak, kırsal kalkınma kapsamında değerlendirilmelerineyer vermektir. Çalışmada Türk Patent ve Marka Kurumu'nun istatistiklerden yararlanılmıştır. Ayrıca daha önceyapılmış çeşitli çalışmalar ile Muğla ilinde yer alan kuruluşların konu ile ilgili raporlarından elde edilen verilerkullanılmıştır. Sonuç olarak, Muğla ilinde Cİ'li ürün sayısının artırılması kırsal kalkınma açısından önemtaşımaktadır. Bu bağlamda, Cİ'li ürün konusunda gerek üretici ve gerekse tüketicilerde farkındalık yaratacakçeşitli bilgilendirme çalışmalarına önem verilmesi gerekli görülmektedir.

Anahtar Kelimeler:

Coğrafi işaret, kırsal kalkınma, ekonomi, Muğla, Türkiye

Evaluation of Geographically Indication Products and Rural Development: The Case Study of Muğla Province

Begin to gain more value of local products on a global basis, geographical indication (GI) registration of thesubject of a mandatory subject that must be included in the agenda of Turkey and the world has become and gaveimpetus to work together on. The diversity of geographic product of Turkey, considering the geographicalindicatiors of the world market today and in the future can take in terms of position, it is seen that a remarkableshare. The aim of this study, in Mugla which is one of the cities provide important contributions to theagricultural economy of Turkey that are evaluated evaluation within rural development and products withgeographic indicator by various aspects. In this study was investigated statistics of Turkish Patent and TradeMark Office. Also, It was used from previous studies and various foundations related in Mugla province. As aconclusion, increasing of number of product with geographical indication was important in terms of ruraldevelopment in Mugla province. Various information meetings which will create awareness about geographicalindication to producer and consumer are deemed important.

Keywords:

Geographical indication, rural development, economy, Mugla, Turkey,

PDF

___

Akdeniz, O.2017. Milas'ın geleneksel Türk el sanatları : Milas halıcılığı ve dokumacılığı, Milas Ticaret ve Sanayi Odası, http://mitso.org.tr/milas-halisi/, Erişim tarihi: 07.02.2017.
Anonim, 2016a. Türkiye'nin 252 yöresel ürünü coğrafi işaret için sıraya girdi, http://www.dunya.com/yurttanhaberler/ turkiyenin-252-yoresel-urunu-cografi-isaret-icin-siraya-girdi-haberi-321132, 27 Haziran, Erişim Tarihi: 27.01.2017.
Anonim, 2016b. Milas zeytinyağına coğrafi işaret alınması kesinleşti, http://www.muglaturk.com/milas_zeytinyagina_cografi_ isaret_alinmasi_kesinlesti_haber1472.html, 5 Aralık, Erişim Tarihi: 27.01.2017.
Anonim, 2016c. Milas zeytinyağına coğrafi işaret, http://www.haberturk.com/yerel-haberler/haber/49945705-milaszeytinyagina- cografi-isaret, 14 Aralık, Erişim Tarihi: 27.01.2017.
Anonim, 2016d. Milas zeytinyağına coğrafi işaret, http://www.milliyet.com.tr/milas-zeytinyagina-cografi-isaret-muglayerelhaber- 1709761/,14 Aralık, Erişim Tarihi: 27.01.2017.
Asan, H. 2016. Röportaj, DOĞAKA( Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı) Bülten, Doğu Akdeniz Kalkınma Ajansı 3 Aylık Dergi, Nisan, Sayı:9, TR63 Bölgesi (Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye). http://www.dogaka.gov.tr/Icerik/ Dosya/www.dogaka.gov.tr_652_YT8H36JR_DOgAKA-Bulten-Mart-2016-Sayi-9.pdf, Erişim tarihi: 06.02.2017.
Avrupa Birliği ve Dış İlişkiler Genel Müdürlüğü, 2013. Kalite politikası/ Coğrafi işaretler, Avrupa Birliği Uyum Daire Başkanlığı, Ankara.
Balaban, T, S. 2016. Ekonomik açıdan coğrafi işaretler,http://www.ankarabarosu.org.tr/siteler/ankarabarosu/frmmakale/2016-1/03.pdf, Erişim tarihi: 06.02.2017.
Çalışkan, V, Koç,H. 2012. Türkiye'de coğrafi işaretlerin dağılış özelliklerinin ve coğrafi işaret potansiyelinin değerlendirilmesi, Doğu Coğrafya Dergisi – 28, s.193-214.
EC, 2012. Value of production of agricultural products and foodstuffs, wines, aromatised wines and spirits protected by a geographical indication (GI), TENDER N AGRI–2011–EVAL–04, Final report, October, https://ec.europa.eu/agriculture /sites/agriculture/files/external-studies/2012/value-gi/final-report_en.pdf, Erişim tarihi: 08.02.2017.
Genç, E.2015. Coğrafi işaretlerin tüketici tercihlerine olan etkileri ve üreticilere pazarlama stratejisi önerileri, Kayseri Ticaret Odası, Yöresel Ürünler ve Coğrafi İşaretler Türkiye Araştırma Ağı (YÜCİTA), 16 ekim, Kayseri.
Gökovalı, U, 2007.Coğrafi işaretler ve ekonomik etkileri. Türkiye örneği, İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 21 Haziran ,Sayı: 2, s.141-160.
İloğlu, N. 2014. Coğrafi işaretlerin tescili ve denetimi üzerine farklı ülke sistemlerinin incelenmesi ve Türkiye uygulaması, uzmanlık tezi, Türk Patent Enstitüsü, Markalar Dairesi Başkanlığı, Ankara, 142 sayfa.
Kan, M., Gülçubuk, B.(2010). Coğrafi işaretlerin yerel kalkınma potansiyelinin değerlendirilmesi; Akşehir kirazı araştırması bulguları, Yöresel Ürünler ve Coğrafi İşaretler Türkiye Araştırma Ağı, http://www.yucita.org/yayinlar, Erişim Tarihi:25.05.2017.
Kan, M., Gülçubuk, B., Küçükçongar, M.2012. Coğrafi işaretlerin kırsal turizmde kullanılma olanakları, KMÜ Sosyal ve Ekonomı̇k Araştırmalar Dergı̇si, 14 (22): 93-101.
Kan, M., Gülçubuk, B. 2008. Kırsal ekonominin canlanmasında ve yerel sahiplenmede coğrafi işaretler, U. Ü. Ziraat Fakültesi Dergisi, 2008, Cilt 22, Sayı 2, 57-66.
MİTSO (Milas Ticaret ve Sanayi Odası), 2017. www.mitso.org.tr, Erişim Tarihi: 27.01.2017.
Meral, Y., Şahin, A.2013. Tüketicilerin coğrafi işaretli ürün algısı: Gemlik zeytini örneği, KSÜ Doğa Bil. Derg., 16(4), s.16-24.
Mercan, Ş.O., Üzülmez, M. 2014.Coğrafi işaretlerin bölgesel turizm gelişimindeki önemi: Çanakkale ili örneği, Dokuz Eylül Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:29, Sayı:2, ss. 67-94
Oraman, Y. 2015. Türkiye'de coğrafi işaretli ürünler, Balkan ve Yakın Doğu Sosyal Bilimler Dergisi, 2015: 01 (01).
Orhan, A., 2010. Yerel değerlerin turizm ürününe dönüştürülmesinde “coğrafi işaretlerin” kullanımı: İzmit pişmaniyesi örneği, Anatolia: Turizm Araştırmaları Dergisi, Cilt 21, Sayı 2, Güz: 243-254. Polat, E.2015. Turizm ve coğrafi işaretleme: Balıkesir örneği, Meriç uluslararası sosyal ve kültürel araştırma dergisi, sayı 1, cilt 1, Ocak-Şubat-Mart, s.12-24.
Tanrıkulu, M.2011. Türkiye'de coğrafi işaretlerin tespiti ve tescil edilmesinin önemi, Uluslararası Sosyal Bilimler Eğitimi Dergisi – USBED, International Social Science Education of Journal – ISSEJ Yaz/Summer Volume I Issue II Article V.
Tepe, S.2010. Coğrafi işaretler, Türk Patent Enstitüsü, 8 Kasım, Ankara.
T.C. Resmi Gazete, 1995. 555 sayılı Coğrafi işaretlerin korunması hakkında Kanun Hükmünde Kararname (KHK), Tarih: 05/11/1995, Sayı: 22454.
T.C. Resmi Gazete, 2015. Ulusal coğrafi işaret strateji belgesi ve eylem planı (2015-2018), Tarih:04.07.2015, Sayı: 29406, Erişim tarihi: 27.01.2017.
T.C. Resmi Gazete, 2017. Sınai Mülkiyet Kanunu, Kanun No. 6769, Tarih: 10 Ocak 2017, Sayı : 29944.
Toklu, İ.T., Ustaahmetoğlu, E., Öztürk, Küçük, H. 2016. Tüketicilerin coğrafi işaretli ürün algısı ve daha fazla fiyat ödeme isteği: Yapısal eşitlik modellemesi yaklaşımı, Yönetim ve Ekonomi, Yıl:2016, Cilt:23, Sayı:1, s.146-161.
Toklu, İ.T., Tüketiciler coğrafi işaret için daha fazla ödemek ister mi? Artvin balı üzerine bir araştırma, Karadeniz Araştırmaları, Kış 2016 , Sayı 52 , s.171-190.
Türk Patent ve Marka Kurumu, 2016. Coğrafi işaretler başvuru kılavuzu, 14 s, Ankara, http://www.turkpatent.gov.tr/ TurkPatent/resources/temp/6B3F914C-E72C-437C-8A30-F50C51DE0A23.pdf, Erişim Tarihi: 27.01.2017.
Türk Patent ve Marka Kurumu,2017a. Milas zeytinyağı, http://www.turkpatent.gov.tr/TurkPatent/resources/temp/A4BF1BB7- 7F56-4178-8461-764B0B29475D.pdf, Erişim tarihi: 07.02.2017. T ü r k P a t e n t v e M a r k a K u r u m u , 2 0 1 7 b . Te s c i l l i c o ğ r a fi İ ş a re t l e r, h t t p : / / w w w. t u r k p a t e n t . g o v. t r / TurkPatent/geographicalRegisteredList/, Erişim tarihi: 23.10.2017.
Yenipınar, U., Köşker, H.,Karacaoğlu, S. 2014. Turizmde yerel yiyeceklerin önemi ve coğrafi işaretleme: Van otlu peyniri, Journal of Tourism and Gastronomy Studies, 2/2 (2014), 13-23.